I. Publication details

Tshe ring bde skyid, ed. 1987. Zhal lce phyogs bsdus: Bod kyi dus rabs rims byung gi khrims yig phyogs bsdus dwags byed ke ta ka. Lhasa: Bod ljongs mi dmangs dpe skrun khang. http://purl.bdrc.io/resource/W30145.

• According to the preface the editors used various texts preserved in the “Central Nationalities University” and the “Tibet Autonomous Region Archives”

II. Contents

1. Chos rgyal srong btsan sgam pos gtan la phab pa’i khrims srol tshangs pa’i thig shing (pp.1–13)
2. Gtsang sde srid Karma bstan skyong dbang pos bod la dbang sgyur byed skabs spel ser ba sgrig tu bcug pa’i khrims yig zhal lce bcu drug (pp.13–76)
3. Sngon byon chos rgyal srong btsan sgam pos mdzad pa’i khrims yig la ma phyir bgyis pa’i zhal lce bcu gsum (pp.77–116)
4. She bam chen po’i dper brjod (pp.117–190)
5. Khrims ’degs ang grangs (pp.191–199)
6. Stong srang zho ’bebs skor (pp.200–202)
7. Blang dor gsal bar ston pa’i drang thig dwangs shel me long nyer gcig (pp.203–280)

III. Transcription (pp.13–76) #unproofed

1. Homage

༄༅ ། ། གང་ཞིག་འཇིག་རྩོན་ཁམས་འདིར་ཕན་བདེའི་དཔལ། །རྒྱལ་ཁྲིམས་གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་གི།

མཐའ་བཞི་རྣམས་མནན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་སྡེ་སྙན་པ་འབྲུག་ལྟར་ཆེ་བ་དེ་ལ་འདུད། །ཨེ་མ་ས་དབང་རྒྱལ་པོའི་སྲས། །ཕུན་ཚོགས་དགེ་ལེགས་ཀུན་གྱི་གཞི། །གྲངས་མེད་བསྐལ་བར་ཚོགས་གཉིས་བསྐྲུན། །མགོནག་མི་ལ་སྒམ་བུ་ཕྱུ་གཉའ་རེངས་དགྲ་ལ་གཤིན་རྗེ་འདྲ། །ཆོས་སྲིད་སྐྱོང་ལ་འཇམ་དཔལ་དབྱངས། །མངའ་འབངས་རྣམས་ལ་ཡིད་བཞིན་ནོར།] མཚན་སྨོས་གཙང་སྟོད་རྒྱལ་པོ་ཡིན། དེ་ཡི་གདུང་རབས་རིན་ཆེན་འཕྲེང་བའི་རྒྱན། །མཛེས་པར་ཐོད་དུ་བཅིངས་པའི་ངོ་མཚར་གྱིས། །འདོད་དགུ་ཡིད་བཞིན་འབྱུང་བའི་བཀའ་དྲིན་གཏེར། །ཁས་དྲག་གནམ་གྱི་ཤེ་མོང་ཐོབ་པར་ཤོག ། ཅེས་མཆོད་པར་བརྗོད་དེ། སྤེལ་པོ་གཏམ་རྒྱུད་ལས་གཙང་སྟོད་རྒྱལ་པོའི་གདུང་རབས་ཀྱི་རྣམ་ཐར། དེའི་ཕོ་བྲང་དང་མངའ་ཁུལ་གྱི་ཆེ་བ། དེའི་བཀའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལུགས་དང་བཀའ་ཆེམས། དེའི་སྤང་བླང་དོན་གོ་བའི་ཞལ་ལྕེ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ལུང་རྒྱབ་ཏུ་ཞར་བྱུང་གི་སྔོན་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་དང་གཏམ་རྒྱུད་ཁུངས་བཙན་པ་ཡིག་རྙིང་དང་། རྣ་གཏམ་ཐོས་པ་རྣམས་ཀྱང་བསྒྲིགས་པ་ལས།

2. Biography

ཐོག་མར་གདུང་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནི། སྤྱིར་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པ་ཞི་རྒྱས་དབང་དྲགས་གི་རྣམ་པར་ཐར་པ་སོ་སྐྱེའི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་ཤིང་ཟབ་པ་དང་། རྒྱུ་ཆེ་བ། བློ་ཆུང་གིས་རྟོགས་པར་དཀའ་མོད་ཀྱི། དེ་རྟོགས་ཤིང་རྨོངས་པའི་བློས་སྙན་ངག་དང་སྡེབ་སྦྱོར་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་རྐང་པ་ལྷག་པའི་བསྒྲིག་བརྩམ་རྣམས་མེད་པར་ལྷ་དགའི་གཏམ་བཞིན་བབ་ཅོལ་དུ་བྲིས་པ་འདི་ཉིད་རྣམ་དཔྱོད་ཅན་གྱིས་གཟིགས་ན་སེང་གེའི་གཡུ་རལ་ལ་སྤྲེའུའི་ལག་རྩེད་བྱས་པ་ལྟར་བཞད་མོའི་གནས་སུ་འདུག་ཀྱང་རང་རང་གི་མོས་ངོར་ཤར་བ་ཅུང་ཟད་འབྲི་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་སྤྱིར་གྱི་བོད་ཁ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁམས་འདི་ཉིད། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་གདུལ་བྱའི་ཞིང་ཁམས་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་སྤྲུལ་པ་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་ཅིང་། ལྷག་པར་དུ་ཆོས་རྒྱལ་མེས་དབོན་རྣམས་གསུམ་གྱི་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས། སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་དབུ་བརྙེས་པ་དང་བསྒྱུར་བ་དང་། དར་བར་མཛད། ལུགས་གཉིས་ཀྱི་བཀའ་ཁྲིམས་བཟང་པོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་ལ་བཀོད། མངའ་འབངས་དར་རྒྱས་སུ་མཛད་ཅིང་། བོད་ལ་སྔ་དར་བར་དར་ཕྱི་དར་གསུམ་བྱས་ན་འདི་མན་སྔ་དར་རོ།
བར་དར་ནི་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པ་བོད་ཤིང་སྒོ་བཙུགས་པའི་རྒྱལ་པོ་མཛད་པ་དང༌། སྡེ་སྲིད་སྣེའུ་གདོང་པའི་མཚན་དོན་རྡོ་དོར་སྒང་བཞག་ཡན་དུ་འདུག་ཅིང་། དེ་ནས་བར་གྱི་མཇུག་ཕྱི་མའི་མགོའི་བར་དེར་བོད་དབུས་གཙང་འདིར་གློ་བུར་གྱི་མི་རྒོད་འགའ་ཞིག་གིས་ཡུལ་གྱི་ས་སྣེ་རྣམས་སུ་རྫོང་བརྩིགས་ཡུལ་སོ་སོ་བདག་ཏུ་བཟུང་སྟེ་ར་ང་རང་འདོད་པའི་འཕྲུལ་འཁོར་གྱིས་བསམ་སྦྱོར་མི་བསུན་པའི་དམག་མཚོན་གྱི་བསྐལ་པ་དར། ལྷོར་སོག་ཀླ་ཀློའི་དཔུང་ར་མདར་སྦྲན་ནས་ཡུལ་ཁམས་ཐམས་ཅད་འཇོམས་ཤིང་། སེམས་ཅན་ལ་བདེ་བའི་གོ་སྐབས་མེད་པའི་སྐབས་དེར། སྔོན་གྱི་ཆོས་རྒྱལ་མེས་དབོན་རྣམ་གསུམ་གྱིས་བོད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་ཐུགས་བརྩེའི་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ཆོས་དབྱིངས་རྒྱ་མཚོའི་ཀློང་ནས་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་གཟིགས་པ་དགོངས་འདོད་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་འོད་ཟེར་འཕྲོས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པར་མཛད་པ་ལས་གཙང་སྟོད་རྒྱལ་པོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་སྟེ། ཕྱི་དར་གྱི་དབུ་ཚུགས་པ་ཡིན་ཞིང་རྒྱལ་རབས་འདི་ཉིད་ཀྱི་སྐ་རྒྱུས་ནི་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་ཡབ་སྲས་ཀྱི་སྐུ་རིང་ལ་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་ལ་གྲུབ་པ་བསྙེས་པའི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་མང་དུ་བྱོན་པའི་ནང་ནས་གཉགས་ཀུ་མཱ་ར་ཞེས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་པ་ཡིག་ཚང་ལ་གསལ་ཞིང་། དིའི་གདུང་རབས་སུ་སྐྱེ་བུ་དམ་པའི་རིགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་བྱ་བ་མཛད་པ་དང་། ཆོས་བཞིན་སྐྱོང་བའི་རྒྱལ་པོ་དང༌། ཡང་སྐ་སུ་ལུའི་ཚུལ་དང་སྦས་པའི་ཚུལ་སོགས་དོན་དུ་སྐྱེ་བོ་དཀྱུས་མ་མིན་པའི་གདུང་རབས་ཀྱི་འཕྲེང་བ་རིགས་རྒྱུས་དང༌། ཆོ་བྲང་(འབྲང་)མ་ཉམས་ཤིང་བརྒྱུད་ཀྱི་ལྷ་འགོ་བ་རིམ་བཞིན་ཟར་མ་ཆད་པ་བྱོན་པའི་ནང་ནས་གནམ་བསྐོས་ལྷའི་བུ་ཞིང་ཤག་ཚེ་བརྟན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བསོད་ནམས་ཀྱིས་མངོན་པར་མཐོ་བ་འདི་ཉིད་ལས་རིམ་པར་བརྒྱུད་པའི་ལྷ་དང་། གེ་སར་དང་། ཀརྨ་པའི་ཆོས་སྐྱོང་སོགས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་མི་ཕོ་རྣམས་བྱོན་ཞིང་དེ་དག་གི་ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གི་རྣམ་ཐར་དང་སྤྲུལ་པ་བསྐྱེད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། བརྗོད་ཀྱི་མི་ལང་བ་འདུག་ཀྱང་འབྲི་བ་མ་ལང་ཞིང་ཟུར་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པ་ལས། གནམ་སྦྱིན་མིའི་དབང་པོ་ཞིང་ཤག་ཚེ་བརྟན་རྡོ་རྗེ་དེ་ཉིད་ལ། རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་མི་བསྐྱོད་རྡོ་རྗེ་དང་། རྗེ་བཙུན་དམ་པ་ཀུན་དགའ་སྒྲོལ་མཆོག་གི་དབུས་གཙང་མངའ་བསྒྱུར་བར་ལུང་བསྟན་ནས་མཚན་དོན་གྱི་དབུ་བརྙེས་ལ་དེ་ལ་སྲས་དགུ་ཙམ་ཞིག་བྱུང་བ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་བོད་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་སྤྲུལ་པ་ཀརྨ་མཐུ་སྟོབས་རྣམ་རྒྱལ་བེར་ནག་ཅན་གྱི་སྤྲུལ་པ་ཀུན་སྤངས་ལྷ་དབང་རྡོ་རྗེ། གེ་སར་གྱི་སྤྲུལ་པ་ཀརྨ་བསྟན་བསྲུང་དབང་པོ་གསུམ་བྱུང་བ་ལས་སྤྲུལ་པའི་དཔོན་པོ་འདི་གསུམ་གྱིས་གཙང་སྟོད་དུ་གཞན་ཕྱོགས་མ་རུངས་པ་ཚར་བཅད་དོ། སྒར་ཆེན་ཀརྨ་པ་ཡབ་སྲས་སྤྱན་དྲངས་ནས་འབུལ་ཞབས་དབུས་གཙང་གི་རང་སྲིད་ཆེ་ཆུང་རྣམས་ལ་ཁུར་སྐྱོང་གནང་བ་སོགས་ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གི་རྣམ་ཐར་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་གེ་སར་གྱི་ང་དང་མཚུངས་པར་འདུག་ཀྱང་འབྲིར་མ་ནུས། འདི་གསུམ་གྱི་སྐུ་དྲིན་ལས་ཚན་དོན་གྱི་གཞི་ཚུགས་དེ་གསུམ་སྲས་ཀརྨ་ཕུན་ཚོགས་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཞེས། ཧོར་སོག་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པ་ལ་ཨུ་རྒྱུན་པདྨའི་སྤྲུལ་པ་བཞིན་ཉི་ཟླ་ལྟར་གྲགས་པ་དེ་ཉིད་ལྕགས་ཁྱིའི་ལོ་ལ་རྒྱལ་ཁབ་བསམ་གྲུབ་རྩེར་སྐུ་བལྟམས། མ་མའི་ཚོགས་ཀྱི་སྐའི་སྐྱེད་བསྲིངས། །
སྐུ་ཆུང་ངུ་ནས་ཐུགས་སྒམ་ཞིང་མཁྱེན་པ་སངས་རྒྱས་པ་མིའི་དབང་པོར་གྱུར་པ་ཞིག་ལགས་ཞིང་། སྐུ་གཞོན་ནུ་ནས་ཡབ་ཡུམ་གནམ་གྱི་གུང་སྐས་ལ་གཤེགས། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པ་ལ་དམག་དཔུང་ཡན་ལག་བརྒྱུད་ལྡན་དང་བཅས་ཏེ་དབུས་སུ་ཕེབས། ཡར་རྒྱབ་དཔོན་ཆེན་སོགས་གཞན་ཕྱོགས་ཚར་བཅད། དབུས་ལྷོ་རྒྱུད་རང་ཞབས་སུ་བཅུག དེ་ནས་དབུས་གཙང་གི་རྒྱལ་ཕྲན་གདུག་རྩུབ་ཅན་རྣམས་ཚར་བཅད། བཀའ་ཁྲིམས་བཟང་པོས་རྒན་མོ་གསེར་ཁུར་གྱི་དུས་འཇོམ་དར་ཡུལ་གཅིག་ཏུ་བསྐྱངས། དེ་ནས་ས་ཕོ་རྟའི་ལོ་ཧོར་སོག་ཀླ་ཀློའི་དམག་ཚན་པོ་ཆེ་བོད་དུ་ལུད། བྱུང་ཁམས་ཐམས་ཅད་དམག་གིས་བཙོམ། ལྷ་ས་གཙུག་ལག་ཁང་ཀྱང་ཧོར་སོག་གིས་བཟུང་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་འཛོ་ཀི། མདོ་ཁམས་བྱར་དྭགས་ཀོང་གསུམ་དབུས་གཙང་སོགས་དད་ཆེན་གནས་སྐོར་བ་རྣམས་ཀྱང་ཇོ་ཤཱཀྱ་ལ་གསོལ་བ་རྒྱུང་ནས་འདེབས་པ་མ་གཏོགས་བསྐོར་བ་སྨོན་ལམ་སོགས་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་བགྱིད་མ་ཐུབ་ཤར་གྱི་ཇ་ལའི་འགྲུལ་གྱི་གསེར་ཟམ་ཀྱང་ཆད་སོགས་དུས་ཤིན་ཏུ་མི་བདེ་བའི་མི་ཐམས་ཅད་ཨུ་རྒྱན་གྱི་སྦས་ལུང་འབྲས་མོ་གཤོངས་ཀྱི་གནས་སྒོ་སྒྲིག་པ་ལས་ཐབས་མ་སྙེད་(རྙེད་)པའི་སྐབས་ས་སྐྱོང་མིའི་དབང་པོ་ཕུན་ཚོགས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བས་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པའི་གཡུལ་ཆེན་པོ་གཤམས་ཏེ་དཔུང་ཚོགས་ཡན་ལག་བརྒྱུད་ལྡན་སྟོད་ལུང་མདར་ཕབ། ལྷའི་དམག་ཚོགས་ས་ལ་འཕོས་པ་ལྟ་བུའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་མཐའ་དམག་རྣམས་ཚར་གཅད། དབུས་གཙང་རུ་བཞི། མདོ་ཁམས་སྒང་གསུམ། ལྷོ་མོན་ཁ་བཞི་སོགས་མདོར་ན་སྟོད་ཛཱ་ཏི་དབྱུགས་པོས་བརྡུངས་ནས། སྨད་རྒྱལ་མོ་དང་འཐག་པ་ཡན་རང་ཞབས་སུ་བཅུག གཞིས་ཀ་བསམ་གྲུབ་རྩེས་གཙོས་པས་རྫོང་ཆེན་བཅུ་བཞི་པའི་མི་རྩ་ག ནོན་པའི་རྫོང་ཕྲན་སོགས་ཞལ་འཛིན་གྱི་སྐྱོང་བ་རྣམས་མ་གཏོགས་རྫོང་པ་བཙན་གྱི་རིགས་རྣམས་མ་འོངས་པར་དུས་ཟིངས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྲོ་བར་དགོངས་ནས་ཐམས་ཅད་རྨང་མེད་པར་བཤིག ཤིང་ཆ་རྣམས་ལྷ་ས་གཙོས་གཙུག་ལག་ཁང་རྣམས་ཀྱི་ཞིག་གསོས་དང་གྲུ་ཟམ་སོགས་ཀྱི་རྒྱུར་གནང་། ལྷ་སར་ཇོ་ཤཱཀྱ་རྣམས་གཉིས་ཀྱི་དྲུང་དུ་མཆོད་སྤྲིན་རབ་འབྱམས་རྒྱུ་མཚོའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཁོར་ཡུག་ལྟར་ཚོགས་སུ་འཛུགས་པ་མཛད། མཐའ་འདུལ་ཡང་འདུལ་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་སོགས་སུའང་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེར་གནང་། སེ་འབྲས་དགའ་གསུམ་གྱིས་གཙོས་པའི་ཆོས་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་འབངས་རེངས་པ་བསྟན་ཤིག་རྣམས་གནས་ནས་དབྱུངས་རབ་བྱུང་གནས་བརྟན་དགེ་འདུན་འདུལ་ཁྲིམས་མཁས་ཤིང་བཙུན་པ་རྣམས་བསྟུང་ནས་བསྟན་པའི་ག་མདར་དང་སྡེ་མགོན་བསྟན་པ་ཉམས་ཆག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་གསོའི་དབུ་ཚུགས། རྒྱལ་བ་ཀརྨ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཆོས་དབྱིངས་རྡོ་རྗེས་དབུས་གཙང་བདག་པོའི་ལུང་གནང་སྟེ་ཤེལ་ཐམ་དམར་ནག སྐྱ་དར་རྒྱུ་གླིང་སོགས་ལུང་གི་ཆེ་བ་མངོན་པར་མཐོ་བའི་དགེ་མཚན་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་ཅིང་བཀའ་ཁྲིམས་བཟང་པོས་མངའ་འབངས་རྣམས་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དུས་ལྟར་བདེ་སྐྱིད་དུ་མཛད་པའོ།
དེའི་སྲས་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེའི་སྤྲུལ་པ་ཆོས་སྐྱོང་བའི་རྒྱལ་པོའི་སྐའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་མངོན་པར་མཐོ་བ་ཀརྨ་བསྟན་སྐྱོང་དབང་པོ་ཞེས་མཚན་ཉི་ཟླ་ལྟར་གྲགས་པ་འདི་ཉིད། བཀའ་གདམས་གླེག་བམ་ཆུང་བར་སངས་རྒྱས་དག་ནི་སྤྲུལ་པ་ཅིར་ཡང་སྟོ ན་ཞེས་པ་ནས་རྒྱལ་པོར་སྤྲུལ་ནས་འགྲོ་བ་འདྲེན་པ་ལ། རྒྱལ་པོའི་བུར་སྤྲུལ་རིམ་གྱིས་རྒྱལ་ས་འཛིན། གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་བུ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་རྒྱལ་པོ་མི་ཐོབ་འཁྲུག་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར། དེ་བས་ཐབས་མཁས་རྒྱལ་པོ་བསྟེན་པར་བྱེད། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། མེ་ཕོ་རྟའི་ལོ་བཟའ་སྐར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཉིན་ཡུལ་སེང་གེ་ལུང་། མཆོད་རྟེན་རྒྱལ་པོ་སྐྱེས་སུ་སྐུ་བལྟམས་མཚན་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་བལྟས་པས་སྐུ་འཁྲུངས་པའི་ཡུལ་གྱི་མིང་དང་འཁྲུངས་པའི་སྐར་མ་དུས་སྦྱོར་དང་ཁྱད་པར་པདྨ་གླིང་པའི་ལུང་བསྟན་ཀུན་ གསལ་མེ་ལོང་དུ་ཨུ་རྒྱན་གྱི་སྦལ་( བལ་ཡུལ་)ནས་བོད་དུ་ཕེབས་པའི་དུས་ཡུལ་གྱི་མིང་ལ་སེང་གེ་ལུང་དུ་བཏགས། དེར་མཆོད་རྟེན་ཞིག་མཛད་ནས་རྒྱལ་པོའི་སྐྱེས་སུ་མཚན་གསོལ་མ་འོངས་པ་ན་འདིར་སྤྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞིག་བཙས་ནས་དེའི་རིང་ལ་བོད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་སྐྱིད་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ཤར་བའི༌ཞུར་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོང་གསུངས་པའི་ལུང་བསྟན་ཁུངས་བཙུན་ཡོད་སྣང་བའི་རྟེན་རྔུལ་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་གི་སྟོབས་ལས་སྤྱི་བོ་གནམ་བསྟན་གྱི་རྒྱལ་པོ་འགྲན་པའི་ཟླ་དང་བྲལ་བ་འབྱུང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཅིང་། སྐུ་ཆུང་ངུ་ནས་གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་སྤྱན་དཔངས་མཐོ་བ་མངའ་ཐང་ཆེ་བ། སྐུ་བྱིས་པའི་ཚུལ་མི་སྟོན་ཞིང་བགམ་( སྒམ་ལ་) པ་དགོངས་པ་ཟབ་པ་དཀྱེལ་ཆེ་བ། བསྟན་པ་ལ་ལྷག་པར་གུས་པ། འབྲི་ཀློག་ལ་སོགས་པའང་བརྡ་ཙམ་གྱི་མཁྱེན་ཞིང་། རིག་གནས་ལ་མཁས་པ་འཕོངས་ ( འཕོང་) དང་རྒྱུ་རྩལ་གྱི་རིག་ལ་གེ་སར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ། ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁྱེན་པ་རྒྱས་ཤིང་། མངའ་འབངས་ལ་བརྩེ་བ་མ་རུངས་པ་འདུལ་ཕོད་པ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང་མཚུངས་པ་འདི་ཉིད། དགུང་ལོ་བཅོ་ལྔ་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོ་བསམ་གྲུབ་རྩེའི་གདན་སེང་གེའི་ཁྲིར་ཕེབས། རྗེ་བཙུན་དམ་པ་ཀུན་དགའ་སྙིང་པོས་བཀྲ་ཤིས་མངའ་གསོལ་རྟེན་འབྲེལ་མཐའ་དག་བསྒྲིགས་པར་མཛད། ཀརྨ་པ་ཡབ་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་བོད་ཆོས་རྒྱལ་གྱི། དུང་ཁྲི་འདོན་མངའ་གསོལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མཛད་དབུས་གཙང་གི་ཆེ་དགུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞབས་ལ་བཏུད། དགའ་སྟོན་ལོངས་སྤྱོད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མཛད་ཅིང་སྤྱི་བོ་གནམ་བསྟན། བོད་རྩམ་ཟན་གྱི་རྒྱལ་པོར་གྱུར་པའོ།།
སླར་ཧོར་སོག་གི་དམག་སྐོར་ཅིག་བོད་དུ་ལྷག་སྟེ་སྐྱིད་ཤོད་ལུང་པར་གནས་བཅས། ལྷ་ས་ཟིན་ཇོ་ཤཱཀྱ་རིན་པོ་ཆེའི་མཆོད་སྤྲིན་ལོ་གཉིས་བཅིག དུས་མ་བདེ་བ་ལ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་དམག་དཔོན་རུ་བཞིའི་ལས་དཀའ་བསྐོས། དཔུང་ཚོགས་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་བཤམས་ཏེ་དབུས་སུ་བརྫངས། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འདི་ཉིད་རང་ཀླ་ཀློའི་ཚར་གཅོད་པའི་དགོངས་པ་ལ་བཞུགས་ཏེ། ཞལ་དགྲ་ཕྱོགས་སུ་བསྒྱུར་བ་ཙམ་གྱིས་སྐུ་བསོད་མངའ་ཐང་གི་ཟིར་མ་བཟོད་པར་བྱས་ཏེ་རྒྱུ་མཚོའི་མཐར་བྲོས། འཛམ་བུ་གླིང་ལ་དབང་བསྒྱུར། ཡབ་རྒྱལ་པོའི་དགོངས་པ་རྫོགས་ཐབས་སུ་བརྟེན་བཞེངས། གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་དུ་ཚུལ་དུས་ཇ་སོགས་ཀྱི་ཐེབས་སུ་ས་ཆ་ཡོང་འབབ་ཁྲི་ཚོ་འབུམ་ཚོ་སྦྱར་བ་གནང་། ཡབ་རྒྱལ་པོའི་མཛད་པའི་འཕྲོས་ཞྭ་ལུ། སྣར་ཐང་། མཐར་པ་གླིང་། བསམ་སྡིངས་སོགས་བསྟན་པའི་ཞལ་གསོ་ལེགས་པར་གྲུབ་པ་མཛད། རྗེ་བཙུན་དམ་པ་ཀུན་དགའ་སྙིང་པོ་ལ་ཟབ་གནད་ཀྱི་ཆོས་སྐོར་རྣམས་ལེགས་པར་གསན་ནས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཐུགས་སུ་ཆུད། རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་ཡབ་སྲས་ལ་དཀར་རྒྱུད་ཀྱི་གསན་པ་རྒྱ་ཆེར་མཛད། སྒར་ཆེན་འཛམ་གླིང་རྒྱན་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོར་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་ཆིབས་བསུ་སེར་འཕྲེང་སོགས། ཁྲི་འབུལ་སྟོང་འབུལ་གྱི་འབུལ་ཞབས་སོགས་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་པས་མ ཉེས་པར་མཛད་ཅིང་། མཆོད་ས་ལ་མཆོད་ཡོན་ཡོན་ཐུགས་ཡིད་གཅིག་འདྲེས་གནམ་ལ་ཉི་ཟླ་ཟུང་གཅིག རྣམ་གཉིས་སུ་གྲགས་པར་གྱུར་ཅིང་། གཞན་ཡང་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པ་ཆེན་པོའི་ཞལ་ངོ་རྣམས་དང་། དཔལ་སྟག་ལུང་པ་སོགས་བོད་གངས་ཅན་གྱི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་རྣམས་ལའང་བཀའ་ཆོས་ཀྱི་གསན་པ་རྒྱ་ཆེར་མཛད་ཅིང་། མཆོད་གཞིས་དགེ་རྒྱུན་ཀྱང་བརྒྱ་གྲངས་མང་པོ་འབུལ་སྦྱོར་མཛད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་ཆེ ན་ལྟར་གྲགས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཞབས་ནས་འདེགས་པ་དང་། ཆོས་བཞིན་སྐྱོང་བའི་རྒྱལ་པོའི་ལུགས་བཟུང་བའི་ཕྱིར་བན་སེར་མོ་པའི་ཕྱག་མི་བཞེས་ཞིང་( ཤིང་) གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་བན་ཁྲི་ཚོ་མང་པོ་རྒྱལ་ཁབ་བསམ་གྲུབ་རྩེར་གདན་དྲངས་ནས་སེར་ཚོགས་ཚར་གསུམ་ལ་མང་ཇ་གདན་ནོན་གྱི་ཞབས་ཏོག་གསེར་དངུལ། རིན་པོ་ཆེ། གྱོན་ཆས། གོས་དར། རྟ། ཁྲབ། ལྕགས། བུ་རམ།བལ། ཚོས། བཙོད། ཚྭ། ནས་སོགས་འདོད་དགུའི་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྤུངས་ཏེ་འགྱེད་ཆེ ན་གནང་བས་དགེ་འདུན་རེ་ལ་ལོ་རེའི་རྒྱུགས་གོས་ཀྱིས་འཚོ་བར་མཛད་པ་དང་གཅིག མངའ་འབངས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་དང་སྙོམས་ཆུང་ཉམ་ཐག་པ་ལ་ཕ་མ་ལྟར་བརྩེ་བར་བོད་ཁྲིམས་བར་དུ་ལད་པ་རྣམས་གསོར་འཇུག་ཕྱིར་བཀའ་ཁྲིམས་ཀྱི་གའུ་ལེ་ཆེན་མོ་བསྒྲིཊ་པ་གནང་ནས་མངའ་འབངས་ཐམས་ཅད་ཞོ་ལ་སྤྲིས་མ་ཆགས་པ་ལྟར་ཞོད་འཇགས་ཤིང་ཉིན་མཚན་གྱི་གཉིད་མགོ་ལོག་པར་ཉལ་ཆོག་པ་དང་གཉིས་མངའ་འབངས་ཕྲལ་མི་རྣམས་ངལ་གས་ཞིང་སྐྱིད་པ་ལ་སྐྱིད་པ་ངོ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བརྒྱ་མཚོ་རེར་ལོ་ལོ་བཞིན་ལོ་རེ་སྐོར་གྱི་རྐང་འགྲོ་ལག་འདོན་གྱི་ཁུལ་རིགས་རྣམས་བཅག་པའི་དར་རྒན་གྱི་ལུབ་གནང་དེ་ལོ་འཁོར་རེར་རྒྱལ་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྐྱིད་སྡུག་ཚར་རེ་སྙོམས་པ་གནང་བ་དང་གསུམ་མི་འཇིགས་པ་སྐྱབས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་བདག་མེད་ཤ་ཅུས་ལྤགས་པའི་ཕྱིར་སྲོག་གི་ཉེན་པ་རྣམས་སྐྱོབ་པ་དང་བདེ་བར་འདུག་པའི་ཕྱིར་ཆུ་འཕྲུལ་དུས་ཆེན་ནས་ཟླ་བ་བཅུའི་བར་རི་རྒྱུ་ཀླུང་རྒྱུ་བསྡོམ་པ་གནང་བ་དང་བཞི་ར་ས་འཕྲུལ་སྣང་གིས་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོར་ཇོ་ཤཱཀྱ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ལ་ཐག་རིང་མཐའ་ཁོབ་ནས་མཎྜ་ལ་ན་བཟའ་ཕུལ་བ། ཕ་མ་དྲིན་ཅན་གྱི་རུས་པ་སྐྱེལ་བ། ཐོད་པ་གཏུགས་ནས་སྨོན་ལམ་རྒྱུག་པ། གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་རྣམས་སུ་འབུལ་སྐྱེལ་སོགས་དགེ་རྒྱུན་གསེར་ཟམ་གྱི་བདེ་ཐབས་ཀྱི་ཕྱིར་བྱུང་རུ་རིགས་ཀྱི་ཁྲིམ་( ཁྲིམས་) ཁ་བསྡེམས་པ་མཛད་ནས་བཟང་འགྲུལ་མཐ༢་ཁོབ་ས་སྤྲིན་དཀར་པོ་ལ་ཚད་བཙུགས་གངས་དཀར་པོ་ལ་སྣེ་གཏད། ས་ནག་འདམ་གཞལ་ ནས་ཉམ་ཐག་ཅིང་ག་ཆད་པ་རྣམས་རྟ་ཆད་བྱུང་ཁམས་སུ་གསོ་ཆོག་པ་དང་མི་ཆོད་ལྟོགས་འཁྱུགས་ཀྱི་བཙེས་པ་རྣམས་ལ་གྲོ་ཁ་བྱུང་རུ་རིགས་ནས་གཡག་ལུག དབུས་ཀྱི་རྫོང་གཞིས་ནས་རྩམ་སྲན་( ཟིན་)གོས་རྒྱུའི་སྣམ་ཕྲུག་གནང་སྟེ་བྱམས་བརྩེའི་བཀའ་དྲིན་གྱིས་བསྐྱངས་ཏེ་རང་རང་འདོད་པའི་བགྱིད་པ་རྣམས་བསྒྲུབས་ཏེ་རང་རང་གི་ཡུལ་དུ་བདེ་བར་ལོག་ཆོག་པ། རྒྱ་ནག་པོའི་བྱང་སྒོ་སོགས་ཡུལ་ནས་དབུས་གཙང་གི་བར་རྒན་མོ་གསེར་འཁུར་ལྟ་བུའི་དུས་བདེ་བར་མཛད་པ་དང་འདྲ། གཞན་ཡང་ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གི་མཛད་པ་སེམས་ ཅན་གྱི་བདེ་ཐབས་འབའ་ཞིག་མཛད་པས་སྤྱིའི་དཔོན་གཙང་སྟོད་རྒྱལ་པོའི་མཚན་དོན་དང་མཐུན་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་གྱུར་པ་ནི་ཤབ་དང་གཤོབ་( ཤོབ་) མི་དགོས་པར་འདི་ཀའོ།

3. Genealogy

གདུང་རབས་འདི་ཉིད་རིམ་པར་བྱོན་པའི་ཕོ་བྲང་གི་ལྟེ་བ་ནི། རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོ་བསམ་གྲུབ་རྩེ་ཞེས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟང་དམ་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་ལ་རི་རྒྱལ་རིན་ཆེན་སྤུངས་པ་འདྲ་བ་ཕྱོགས་བཞི་ནས་བྲག་སེང་གེ་འདྲ་བ་དྲུག་གི་བཏེག་པ་ཕྱིའི་སྒོ་ལྕོག་སེང་གེ་སྒོ་མོ་ལྕགས་རི་འོབས་མུ་ཁྱུད་རྣམས་ཀྱི་སྲིན་པོའི་མཁར་ལྟར་བཙན་ཞིང་བརྔམས་པ་དང་། དགྲ་བོའི་མགོ་བོ་དང་རྒྱུ་མ་མ་རུངས་པ་ཁྲིམས་ལས་བསྒྲལ་བའི་མིག་དང་ལག་པའི་ཕྲེང་བ་སོགས་འཇིགས་ཤིང་སྐྱི་གཡའ་བ། བར་གྱི་སྒོ་ལྕོག་རྣམ་སྲས་ཀྱི་ཁང་བཟང་ལྟར་འབྲུ་རིན་ཆེན་དཀོར་མཛོད་དང་། རྡོ་ལེབ་ཟླ་བ་ལྟར་དཀར་བ་བོཅལ་དུ་བཀྲམ་པའི་རྭ་བ་ཡངས་པ། ཕྱོགས་བཞིར་སྒོ་ཁང་བསིལ་ཁང་དང་སྐས་ཀྱིས་མཛེས་པ། ཕོ་བྲང་གི་ལྟེ་བ་ནི་ལྷའི་ཁང་བཟང་ལྟར་མཛེས་ཤིང་ལྟ་བས་མི་ངོམས་པ་གསེར་གྱི་རྒྱུ་ཕུབས་དང་ཐེ་འགྱོགས་ཟ་རམ་བརྩེགས་ཀྱིས་མཛེས་པ། གསེར་གྱི་རྒྱལ་མཚན་དང་གདུགས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་དེ་བཞིན་བཤེགས་པའི་འཕེལ་དང་ཕན་གྱི་བརྒྱུན་པ། གདུང་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་བྱེ་བྲག་རོལ་མོའི་སྒྲས་དཔག་ཚད་ཀྱི་བར་ཁྱབ་པ་སོགས། བདེ་བ་ཅན་ནམ་མངོན་དགའི་ཞིང་ལྟ་བུ། གསེར་ཁྲི་དངུལ་ཁྲིའི་སྟེང་དུ་མི་དབང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་བཙུན་མོའི་ཚོགས་དང་། མདུན་ན་འདོན་དང་། རྒྱལ་ཕྲན་རྟ་པ་དྲུང་འཁོར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ་བཞུགས་པ་ནི། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཕོ་བྲང་ལྟ་བུ། ཕྱོགས་བཞིའི་བྱ་ཁ་བ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་མ་རྟའི་ཚོ གས་དང་རྒྱ་གར་རྒྱལ་པོ་ཨར་གྷ་པར་བྱུ། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་པོ་ས་ཐམ་གོང་མ། སོག་པོ་གཞུང་དྲུག་སོགས་ཀྱི་གསེར་ཡིག་མི་སྣའི་ཚོགས་ཀྱི་མེ་ཏོག་ཟིལ་དངར་ལ་བུང་བ་འདུ་བ་བཞིན་འཐིབས་སེ་འཁོར་ཡུག་ཏུ་འདུ་བ། ཕོ་བྲང་གི་ཕྱོགས་བཞིའི་འཚལ་བཞི་ཤར་ཚེ་དཀར་འཚལ་ལག་མཐིལ་ལྟར་སྙོམས་ཤིང་ཉམས་དགའ་བ་ལྷོར་བཀྲ་ཤིས་ཤིང་དགེ་བའི་ཚལ་ཁང་བཟང་དང་ཁྲུས་ཀྱི་རྫིང་བུ་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོཊ་སྐྱེ་བའི་ལྷམ་( ལྡམ་）རར་(རྭར་)བྱ་སྣ་ཚོཊ་སྐད་སྙན་བསྒྱུར་ཞིང་སྐྱིད་པ། ནུབ་དགའ་བ་ཚལ་བཟའ་(ཞིང་)ཤིང་རེ་བས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཞིང་དགེ་འདུན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་སོགས་བག་ཕེབས་པ། བྱང་ཆུབ་གྲོང་དང་ཇ་ཚོ་ཚལ་སྨན་ལྗོངས་འབབ་ཆུས་བརྒྱན་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བས་བསྐོར་བའི་ཕོ་བྲང་འདི་ཉིད་ཀྱི་མ་ལག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཤར་རྒྱལ་དཀར་རྩེ་སེང་གེ་གནམ་ལ་འཕྱོང་བ་ལྟ་བུ། ས་རྣམ་ལྷུན་གྲུབ་རྩེ་གནམ་ལ་ཟོ་བ་ལྟ་བུ། གཞིས་ཀ་རིན་སྤུངས་ལྷན་ཆགས་པ་སོགས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཞིང་། ཕྱི་ལྕགས་རིའི་ཚུལ་དུ་ཤར་མི་འགྱུར་ཞིང་། དྭགས་ཀོང་གི་ཁ་གནོན་གསང་སྔགས་བདེ་ཆེན་དང་། འོལ་དགའ་སྟག་རྩེ། ལྷོ་མི་འགྱུར་ཞིང་གློ་མོན་གྱི་ཁ་གནོན་དོ་བོ་རྫོང་། ནུབ་མི་འགྱུར་ཞིང་བལ་པོ་རྒྱ་གར་གྱི་ཁ་གནོན་རྣམ་རྒྱལ་ལྷ་རྩེ། བྱུང་མི་འགྱུར་ཞིང་ཧོར་སོག་རྒྱ་ནག་གི་ཁ་གནོན་གསང་སྔགས་བདེ་ཆེན་དང་། གཞན་ཡང་གནད་མེད་རྩ་གནོན་པའི་རྫོང་མཁར་བཙ ན་མང་པོས་བསྐོར་བའི་དབུས་སུ་བོད་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་གདན་ལྷ་ས་འཕྲུལ་སྣང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་དང་དགེ་འདུན་གྱི་ཕྲག་འདུ་བའི་ལྷ་སྡེ་མངའ་ཁུལ་མི་སྡེ་གྲོང་ཁྱེར་གནམ་གྱི་སྐོར་མ་སར་ཚགས་པ་ལྟ་བུ་དགོས་འ དོད་རྒྱ་བོད་འཕྲུལ་ཟམ་གྱི་ཚོང་འདུས་གང་ལ་གང་འདོད་འདུ་འདུ་བ། ལོ་ཕྱུག་རྟགས་ཏུ་ལེགས་ཤིང་སྐུ་རྒྱལ་བ། བཀྲ་ཤིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱི་སྐ་པསོད་མངོན་པར་མཐོ་བའི་བཀའ་དྲིན་ལས་བྱུང་བ་འདི་ལགས་སོ། མས་གཏམ་རྒྱུད་སོགས་ལས་གསུམ་པ་དེའི་བཀའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལུགས་དང་བཀའ་ཆེ་རྒྱུལོ་རབས་འདི་ཉིད་ཀྱི་བཀའ་ཁྲིམས་གཙང་མ་འདི་ཉིད། ཁྲིམས་འགལ་ལ་བཟློས་པའི་ཞལ་ལྕེ་རྣམས་ཀྱང་སྔོན་གྱི་ནན་སྡུར་ཁྲིམས་མཐུན་བྱ་དགའ། ཚིག་ཚོགས་ཚིག་རེའི་རིགས་རྣམས་ཕུད་དེ་བསྙོན་ཧམ་ལ་སྣུམ་བཀོལ་ཏེ་དཀར་ནག་མངོན་སུམ་དུ་ཤན་འབྱེད་པ་དང་། སྟོང་ལ་སྙིང་གནོན་གྲ་ཕུད་སྲང་ཞོ་འབེབས་ཀྱི་ཁོག་ཏུ་སྟོང་དཀར་ནག་མི་བདག་རྒྱལ་སོགས་རྣམ་གྲངས་རྣམས་བསྡུས་པ་དང་ཧོར་འདྲའི་ཆད་ཤུལ་གྱི་ཁོག་ཏུ་གདན་སྟོང་བཞི་ཟུར་གྱི་ཚིག་ཚོགས་རྣམས་བསྡུ་བར་མཛད་པའི་བཅད་ཁ་གཙང་ཞིང་བརྗིད་ནོན་ཆེ་བའི་བཀའ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁམས་རྒན་མོ་གསེར་འཁུར་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དུས་ལྟ་བུ་ཀུན་གྱིས་གཟིགས་པ་འདི་ལྟར་ལགས་ཤིང་། འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་ཁྲིམས་ཆེན་པོ་གསེར་གྱི་གཉའ་ཤིང་ལྟར་ལྕི་བ། ཉི་ཟླ་དབྱིངས་ནས་འཆར་བ་ལྟར་ཉེ་རིང་མེད་པ། དབུས་ཀྱི་རི་བོ་མཆོག་རབ་ལྟར་གང་གི་འང་བསྐྱོད་པ་བཞིན་མི་ཚུགས་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཟབ་ཅིང་། གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་ལྟར། གང་གིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་འདི་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་སུས་ཀྱང་ལོན་པར་མི་འགྱུར་བས། བདག་ཐ་མལ་གྱི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་མོད་ཀྱང་། རྒྱལ་པོའི་ལུང་གིས་ཧོར་སོག་ཁ་གནོན་གྱི་རྫོང་གསང་སྔགས་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ལས་འཛིན་དུ་ལུང་ཕུད་མགྲིན་བཟང་གིས་གཟིག་ལྤགས་གྱོན་ཏེ་སྤུ་མེད་ཀོ་གདོན་གྱི་ཚུལ་དུ་ལོ་གཅིག་སྡུད་( བསྡད་)སྐབས་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣམ་བཞག་བཀའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལུགས་ཞལ་ལྕེའི་བཙོད་ལུཊ་སུགས་བཀའ་ཆེམས་རྡོ་ལ་ཡི་གེ་བྲིས་པ་ལྟར་ནག་པོ་འགྲོ་ཤོས་སུ་གནང་བྱུང་བ་ལ་དཔགས་ནས་ དབུས་ཀྱི་ཞོལ་ལྕེ་དེ་རྣམས་རྒྱལ་རྒྱུད་ཁུངས་ཅན་གྱི་བཀའ་ཁྲིམས་ མེད་པ་ལ་དཔགས། རང་ཤེས་རང་བྱོན་ལ་སོང་བའི་བདེན་རྫུན་མེད་པའི་ཆད་པ་ཆད་ལན་གཏོང་བ།།
འདོད་པ་ཧོར་འདྲའི་ཟ་མ་ལ་རྐང་པས་གང་འཁོར་གྱི་རྩིས་རྒྱག་པ། ཁྱིས་རྨུཊ་ནས་རྐྱེན་པ་དང་། གཡོག་ལ་སྔད་པ་ ཤི་བ་ལ་མི་བདག་ཁ་ཤེད་ཅན་གྱིས་དགེ་སྟོང་འདོད་པ། གཞན་ཡང་ལུང་པ་རེར་ཁྲིམས་ལུགས་རེའི་ཞལ་ལྕེ་མི་གཅིག་པ་རྣམས་གྲངས་མང་བར་འདུག་པ་ནས། གཙང་སྟོད་རྒྱལ་པོའི་ལུང་གིས་བོད་དབུས་གཙང་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་ཕྱིན། ཕོ་བྲང་ཆེན་པོ་བསམ་གྲུབ་རྩེའི་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་བབས་ཤོབ་ཆེ་བར་འདུག་པས་ཁྲིམས་ཡིག་ཤེལ་ཐམ་ཆེན་མོ་སླར་ཞུ་བར་བྱས། དེ་བར་གཉེར་ཚང་གི་བསྐུལ་བརྡའ་གཉེར་གཡོལ་ལུང་མཚན་གྱི་རྒན་པོ་གཙོ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཞལ་ལྕེའི་རྣམ་བཞག་ཕུན་ཚོགས་དགེ་ལེགས་མ་བྱ་བའི་ཟིན་བྲིས་ཞིག་བྱས་པ་དེའི་བསྒྲིག་འཕྲོ་སྣེའུ་བདེ་ཡངས་ནས་བཞུགས་སྐབས་བུལ་བ་འཁྱར་ཏེ་ཁྲིམས་ཡིག་ཏུ་མིང་བཏགས། མགོ་རྩོམ་རྣམས་སུ་སྙན་ངག་གི་ཚིགས་བཅད་ཡོད་པའི་ཤོག་གྲིལ་གཅིག་དང་། ཡང་རྩོམ་གཞི་དེ་ཁ་ཡིན་པ་གཞིས་ཀ་སྣེའུ་ཁྲིམས་ཡིག་ཡིན་ཁུལ་དུ་མཛད་པ་ཞིག་འདུག་པ་འདི་རྣམས་ཟིན་བྲིས་ཕྲོར་སོང་བས་ཞལ་ལྕེ་ཚང་ཞིང་ལྷག་པར་གོ་བ་མ་ཐེབས་པའི་མ་དག་པ་དང་མ་ཚང་བ་ཀྱང་འདུག་ཅིང༌། ཁྱད་པར་མིང་ཁྲིམས་ཡིག་ཏུ་ཐོགས་པ་ཞིག་འདུག་པས། ཁྲིམས་ཡིག་ཅེས་བྱ་བ་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་བཅད་ནས་དམ་ཁ་འབྱར་པ་ལ་ཟེར་བ་ཡི ན་པས། ཁུངས་བཅད་ན་ན་རེག་བཙོད་རང་མཚམས་སུ་འགྲོ་བ་འདུག་པས། སླར་ཞལ་ལྕེའི་ཟིན་བྲིས་ཀྱི་འཕྲོས་རྣམས་བསྒྲིགས་ཏེ་བཀྲ་ཤིས་སྒང་ན་ཨོ་ལོ་འགྱུར་མེད་རྡོ་རྗེས་འཇིག་རྟེན་ཞལ་ལྕེ་སྲོལ་ལུགས་ཇི་ལྟར་ལགས་ཚུལ་གྱི་དྲི་བ་གནང་བྱུང་བ་ལས།

4. The Sixteen Major Rules of Conduct and the Historical Records, Ancient Legal Documents, and Associated Traditional Narratives that Support Them

བཞི་པ་སྤང་བླངས་ཞལ་ལྕེ་ཆེན་པོ་བཅུ་དྲུག་དང༌། དེང་ལུང་རྒྱབ་ཀྱི་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པའི་ལོ་རྒྱུས་དང་། གཏམ་རྒྱུད་ཞར་བྱུང་རྒྱུད་པ་ལ་སྔོན་གྱི་ཚལ་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་སྡེ་པ་ལུམ་པ་ས་ནས་ཆོས་རྗེའི་ལག་ཏུ་འདུག་པ་ཁུངས་བཙུན་ཞིག་དང༌། ཁ་གཏམ་བརྒྱུད་ལ་མཁས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་ངག་རྒྱུན། རང་གིས་ཀྱང་དབུས་གཙང་ཧོར་སོགས་ ( སོག་) ལྷོ་མོན་གང་གི་སར་སླེབས་པས་དེ་ལུགས་སོགས་ལས་ཞལ་ལྕེའི་གཞི་མ་ཁྲིམས་ཡིག་བཞིན། དེ་ལ་ཆོས་ཁྲིམས་དང་རྒྱལ་ཁྲིམས་རང་ཁྲིམས་དང་གསུམ། ཆོས་ཁྲི མས་དར་གྱི་བདུད་པ་འཇམ་ལ་དམ་པ། རྒྱལ་ཁྲིམས་གསེར་གྱི་གཉའ་ཤིང་ལྗི་ནོན་ཆེ་བ། རང་ཁྲིམས་ཐེག་པ་ཁུར་བླངས་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་དགོས་ཤིང་ཆོས་ཁྲིམས་ནི། ཡང་དག་པར་ལྗོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མི་དགེ་བ་བཅུའི་གཉེན་པོར་དགེ་བ་བཅུ་གསུངས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་རྒྱལ་མེས་དབོན་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བ་བཅུ་ལ་བརྟེན་རྒྱལ་ཁྲིམས་བཅད་དེ་ལུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྲོག་བཅད་པ་དང་། འདོད་པ་ལོག་པར་གཡེམས་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་བླངས་པ་རྣམས་ལ་དགོངས་ནས་སྟོང་དང་། བྱི་འཇལ་དང་། རྐུན་འཇལ་རྣམས་བཅས། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བརྫུན་དང་བསྣབ་( བརྣབ་)སེམས་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པའི་ལྐོག་གྱུར་གྱི་ཉེས་པ་རྣམས་ཡེ་ཤེས་པ་དཔང་དུ་བཙུགས་ནས་མནའ་དག་སོགས་མཛད་ཅིང་། རང་ཁྲིམས་ཐེག་པ་ཁུར་བླངས་ནི། སྔོན་རྒྱ་གར་དུ་གླང་པོ་ཆེ་དང་། རི་བོང་དང་། བྱ་སྲེག་པ་དང་གསུམ་གྱི་གླང་པོ་ཆེ་སྟོབས་ཆེ་བས་ཆུ་ལ་ཁུར་ཏེ་བསྒྲལ། རི་བོང་ནི་བློ་དང་ལྡན་པས་གྲོས་བྱུས་གཙོས། སྲོག་པ་ནི་འཕུར་ཐུབ་པས་ཤིང་རྩེའི་འབྲས་བུ་རྣམས་བསྡུས་ཏེ་ཁོང་གསུམ་གྱི་ཟས་བྱེད་པ་ཞིག་ལུང་པའི་ཕུ་ན་ཡོད་པ་ལས་ལུང་པ་དེར་ལོ་ཆུ་རྟག་ཏུ་ལེགས་་ཤིང༌། ཆར་ཆུ་དུས་སུ་ཕེབས། བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པ་བྱུང་བ་ལས་བྲམ་ཟེ་མཚན་མཁན་ཞིག་གིས་བརྟགས་པས། སེམས་ཅན་དུད་འགྲོ་གསུམ་པོ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ཞིང་། མཐུན་གཤིབས་ལེགས་པ་དེའི་ཡོན་ཏན་ལས་བྱུང་བར་གོ་ཞིང་། དེང་སང་ཡང་ཚོང་པ་ཁྱེ་བོགས་( ཁེ་སྤེགས་)སོགས་རང་རང་རྒྱུ་ཡིན་དོན་དུ་འགྲོ་བའི་དེད་དཔོན་ཚོང་པ་འགྲུལ་རྣམས་ཀྱིས་འོང་( ཀྱང་) ས་ཚིགས་ཤོ་བསྒྲིམས་དགྲ་ཟོན་སོགས་རྟག་ཏུ་དེད་དཔོན་ཡོན་ཏན་ཆེ་བ་ཞིག་གི་ཁ་ལ་ཉན་ཏེ། རང་ཁྲིམས་དམ་ཚིགས་ལ་གནས་ན་ཐམས་ཅད་ལམ་བདེ་ཞིང་མགོ་ཐོན་པ་གཏམ་ལོན་པ་དང་བཅས་ཏེ་རང་ཡུལ་དུ་བདེ་བར་སླེབ་པ་འདི་ཡིན་བཞིན་(ཞིང་)དཔོན་ས་ནས་ལུང་གིས་བསྐོས་པའི་སྣེ་མོ་ལ་འཛིན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། མི་ཆོས་སྒོར་འཛུགས་པ་ལ་རང་བདེན་གཙང་མ་དགོས་ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར་རང་གིས་ཀྱང་ཁྲིམས་དང་མཐུན་པར་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་བག་ཡོད་པ་དང་ལྡན་ཞིང་། དཀོན་མཆོག་མ་ཁྲོལ་བ་ཞིག་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ་དཔོན་མཉེས་ན་བུང་བུ་བསོད་( སོད་)ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར་དཔོན་གྱི་བཀའ་གང་གནང་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་པ། དགོངས་པ་ལེན་མཁས་པ། ཅི་གསུང་དཔོན་པོའི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པ་དམ་པ་བཟང་བ། མི་དྲན་པ་མེད་པ་གང་དྲན་ལག་ཏུ་མི་ལེན་པ། དམ་པ་ཆེད་དག་ཡ་རབས་ཀྱི་མཛད་བཟང་ལ་མིག་ལྟོས་བྱེད་པ། ཟོམས་( ཟོམ་) ལུས་ཧང་ཟམས་( ཟོམ་)མེད་པ། འདི་ལ་དགོངས་ནས་རང་ཁྲིམས་རྒྱལ་པོ་མེ་ལོང་གདོང་གི་ཞལ་ལྕེ་ཞེས་འབྱུང་ཞིང་། དྲན་པ་གང་གསལ་ལག་ཏུ་བླངས་ཏེ། ༧ གོང་ས་འམ། ཉེ་གྲོགས་ལ་མངོན་ཤེས་པ་གཞིར་བཞག་ཏེ། ཁ་མཁས་ལ་གཏིང་རང་འདོད་ཆེ་བ་འགྲོ་མིག་ལ་ཁབ་སྲུང་ཚད་མཁས་པ། ཤིག་གི་རྒྱུས་པ་འདོན་པ། སྲོ་མའི་ཀླད་པ་བལྡག་པ། སྔར་མཁྲགས་( མཁྲེགས་）ཀྱི་བྱ་བ་ལ་བློ་འཇུག་ཅིང་ཟོ་ཐོན་པ། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་བརྩི་ག་མེད་པ་དེ་རིགས་ལ་འཕྲུལ་འགྲོ་དམིགས་དུས་ཡོང་ཀྱང་། དཀོན་མཆོག་དབྱིངས་ནས་ཁྲོལ་བས་མཐར་མི་ཕྱིན་ཅིང་། དཔོན་པོའི་ལ་ཡོགས་འགོ་བ་དང་འདི་ཕྱི་གང་རུང་ལ་རང་ཐོག་ཏུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བས། ཁྲེལ་ཡོད་ངོ་ཚ་རྣམས་དང་དཔལ་གྱི་ཤེས་ཞེས། འཇིག་རྟེན་གྱི་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ཐོག་མར་ཡོང་བས། ཁྲེལ་དང་ངོ་ཚ། ཡ་རབས་ཀྱི་སྤྱོད་ཚུལ་སོགས་མི་ཆོས་བཞི་ལྡན་ཞིག་དགོས་ཤིང་ཚད་མའི་མི་དེ་ལུང་པའི་གཙོ་རྒན་ཡིན་ནམ་ཚོང་པའི་དེད་དཔོན་ཡིན་ནམ་དཔོན་གྱི་ལས་འཛིན་ཡིན་རུང་གཙོ་དཔོན་དེད་དཔོན་གྱི་སྤྱི་རྩིགས་( གཙིགས་) ལ་བསམ་པ་ཆེ་བས་རང་ཁྲིམས་ལ་བཅུག སྣེ་མོར་ལས་འཛིན་གྱི་ཁྲིམས་གཟུང་རྒྱལ་པོའི་ལུང་བཞིན་བསྐྱངས་ན་མངའ་འབངས་མི་སེར་ཞོད་འཇགས་ནས་ཉིན་མཚན་གྱི་གཉིད་གོ་མ་ལོག་པར་ཉལ་ཆོག་པ་དང༌། དཔོན་པོ་གོང་པར་དད་པ་དང་ཞེན་པས་འཐས་ཏེ་དཔོན་གདུང་རབས་དང་གཡོག་མི་རབས་ཟེར་བའི་གསེར་ཞོང་མར་ཁུས་ཁེངས་པ་ལྟ་བུའི་དཔོན་གཡོག་དེ་ཡོང་བ་ཡིན་པས། རྫོང་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་དཔོན་པོའི་ཞབས་ཏོག་གིས་གཙོ་བོ་ཁྲིམས་དང་ངོ་ཚ་ལ་བཅོས་སྤྲས་སུ་འཛིན་དགོས་ཤིང༌། དེང་སང་གི་ཁ་དཔེར་ཀྱང་ཁྲིམས་ཁྲིམས་པར་གཅེས་པ་དང་ཁྲིམས་མེད་གཙོ་བོས་བྱས་ན། འབོད་པ་སུ་ལ་རྒྱག་ཟེར་བ་ལྟར། མི་བཅུ་ཡན་གྱི་གཙོ་བོ་དང༌། མགོ་མིས་བསམ་པ་ཆེ་དགོས། བསམ་པ་ཆེ་བ་དང་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་གཙོ་བོའི་མི་ཕོ་དེ། ཁྲིམས་པའི་བཀའ་ཁྲ་བར་པའི་གཟུ་སོགས་གང་ལའང་སྔོན་དུ་དྲང་པོ་ཞིག་གི་ཁྲ་གཟུའི་རས་རྒྱག་པ་ལ་རྟ་སློག་ཅན་གྱིས་བཏང་བའི་གཟུ་ར་སློག་ཅན་གྱིས་མི་ཤིག་བྱ་བ་དང་། གཟུ་སྤྲང་པོས་བཏང་ཀྱང་གཟུ་བདག་རྒྱལ་པོས་གྱིས་ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར་རྒྱ་ཡིག་ནམ་མཁར་ཕྱར་ཆོག་པ་དང་བོད་ཡིག་ས་གཞིར་བཏིང་ཆོག་པའི་ཆོས་བཤད་ཀྱི་རྩ་བ་དགེ་སྡིག་ཞལ་ཆེའི་རྩ་བ་རྒྱལ་ཁྲིམས་ཟེར་བ་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་ཁྲིམས་ཀྱི་དགོངས་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་ཆེན་མོ་གཞིར་བཞག
ཡུལ་ཁྲིམས་ལ་དཔེ་བླངས་རང་ཁྲིམས་ཡིན་ལུགས་གའུ་ལེ་བསྒྲིགས་ནས་ཞལ་ལྕེ་ཆེན་མོ་བཅུ་དྲུག་གི་གཏན་ལ་ཕབ་ཏེ་ ( སྟེ་) འཇིག་རྟེན་ཞི་དྲག་གི་སྤང་བླང་རྣམས་ཟིན་འདམས་དགོས་པ་ལ་ཞལ་ལྕེ་བཅུ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། དང་པོ་དཔའ་བོ་སྟག་གི་ཞལ་ལྕེ། གཉིས་པ་སྔར་མ་ཝའི་ཞལ་ལྕེ། གསུམ་པ་སྣེ་མོ་ལས་འཛིན་གྱི་ཞལ་ལྕེ། བཞི་པ་ཞུ་བཞེས་བདེན་རྫུན་གྱི་ཞལ་ལྕེ། ལྔ་པ་བཟུང་དཀྱིགས་ཁྲིམས་རའི་ཞལ་ལྕེ། དྲུག་པ་ནག་ཆེན་ཁྲག་གཅོད་( སྦྱོར་)གྱི་ཞལ་ལྕེ། བདུན་པ་དྲན་འཛིན་ཆད་ལས་ཀྱི་ཞལ་ལྕེ། བརྒྱུད་པ་ཧོར་འདྲ་ཟ་རྐང་གི་ཞལ་ལྕེ། དགུ་པ་བསད་པ་སྟོང་གི་ཞལ་ལྕེ། བཅུ་པ་རྨས་པ་ཁྲག་གི་ཞལ་ལྕེ། བཅུ་གཅིག་པ་བསྙོན་ཧམ་མ ན༢་ དག་གི་ཞལ་ལྕེ། བཅུ་གཉིས་པ་བ རྐུས་པ་འཇལ་གྱི་ཞལ་ལྕེ། བཅུ་གསུམ་པ་ཉེ་འབྲེལ་འབྲལ་སྡུམ་(འདུམ་) གྱི་ཞལ་ལྕེ| བཅུ་བཞི་པ་བྱི་བྱས་བྱི་རིན་གྱི་ཞལ་ལྕེ། བཅོ་ལྔ་པ་ནམ་ཕར་ཚུར་གྱི་ཞལ་ལྕེ། བཅུ་དྲུག་པ་ཀླ་ཀློ་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་ཞལ་ལྕེ་དང་བཅས་བཅུ་དྲུག་ལས། །

3. ཁྲིམས་ཡིག་ཞལ་ལྕེ་བཅུ་དྲུག

3.1. Dpa’ bo stag gyi zhal lce

དང་པོ། དཔའ་བོ་སྟག་གི་ཞལ་ལྕེ་ནི། དགྲ་འདུལ་བ་ལ་དགོས་ཏེ། དེ་ཡང་འདུལ་བ་ལུང་དུ་རྒྱལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དྲུངས་པར། མཁས་པ་རྣམས་ནི་གཞོམ་པ་དང་། རབ་ཏུ་སྦྱིན་དང་བསླུ་བ་དང་། ཀུན་ཏུ་དཔྱད་དང་ལྔར ་ནི། དཔུང་གི་དོན་རྣམས་འགྲུབ་པར་བྱེད། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། དགྲ་ཕ་རོལ་པོའི་འདུལ་ཐབས་ལ་ཐོག་མར་དྲག་པོ་མཐར་སྐྱེལ་མ་འུད་དང་་མི་བསྲེ་བར། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁ་དཔེར། ཕྱི་པད་མ་དཀར་པོའི་རྒྱུ་མ་ཞིག་ལ། ནང་ཅོ་ག་གྲོ་མོའི་ཚང་མ་འཐོར་བ་དགོས་ཟེར་བ་ལྟར་དང་། བྱ་མ་འཕུར་སྒོ་ང་ལོན་པའི་དཔེ་ལྟར་མཁས་པ་རྣམས་ནི་གཞོམ་པའི་དོན། རྒྱལ་སྲིད་ལྟ་བུའི་སྟོབས་དང་གཡུལ་ཕན་ཚུན་སྙོམས་པའི་དགྲ་འམ། རང་རང་ཚོད་ཀྱི་དགྲ་གང་ལའང་ཐོག་མ་ནས་དགྲ་འདུལ་མི་རྩོམ་པར། ཁྱེ་ཉེན་བསྒྲགས། གོ་བ་བཀོན་གསེར་མིག་གི་འགྲུལ་བཙུགས་ཏེ་ལབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་འདུལ་ཐབས་དང་། ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གང་འགྲོ་གང་ཟབ་དབྱིབས་བལྟ་དགོས་པ་བཞིན། མི་སྣ་གསེར་ཡིག་གིས་ཀྱང་རང་གི་དཔོན་ཁུངས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱ་གཙོ་བོར་བཟུང་། དྲག་པོ་མཐར་སྐྱེལ་དུ་སོང་ན་ལེགས་ཉེས་སྤྱི་མ ར་ཡོད་པས་ཁྱེ་ཉེན་ཤེས་པར་བྱ། དྲག་པོ་དམག་གི་འཕྲུལ་འཁོར་ལ་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་གྱི་བསམ་སྦྱོར་ངན་པ་ཚང་བའི་དགེ་སྡིག་བླང་དོར་མ་ལོག་པའི་སྒོ་ནས་ཐོག་མའི་མི་སྣས་རྒྱུས་བརྔ ན་པ་ འགྲིམ་འགྲུལ་གྱི་དཀའ་ལས་མ་བསམ་པ། ཐབས་ལ་མཁས་པར་བྱ་ཞིང་བསམ་པ་ཆེ་བར་བཟུང་། ཐེག་པ་ཆེ་བར་འཁུར། གཏིང་གྱོང་པར་བྱས། ཁ་འཇམ་པར་བྱས་ནས་སོ་སོའི་ བློ་ཁྲིད་པའི་ཁོག་ནས་རང་དོན་ལ་འཇུག་གང་ཐུབ་བྱས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁ་དཔེར་འདྲ་བ་མཉམ་པོར་གྲུ་བཞི་ངོས་ཟེར་བ་ལྟར། ཁྱེ་ཉེན་བསིལ་ལ་བདེན་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་བཀོད། ཕ་རོལ་གྱི་གྲོས་ར ར་ཚང་ནས་འཆར་བསྟན་དེས་མ་ཉན་ན་མི་གཏི་ཐུག་གཅིག་དོན་ལ་འཇུག་མི་ཤེས། གཡོན་ཅན་དྲང་པོར་སྨྲ་ཟེར་བའི་དཔེ་འདིར་ཡོང་། ཕ་རོལ་པོས་རང་གིས་བྱ་བ་མ་ཤེས་ན། ། སྨྲ་བ་ལ་མེ་མཆེད་པ་ལྟར་གྲོས་བྱེད་དགྲ་ལ་དྲིས་བྱ་བ་འདིར་ཡོང་། སྡེ་གཟར་ཡ་འཁྲུག་བུ་འཁྲུག་ཀྱང་མི་སྣ་གསེར་ཡིག་གི་འགྲུལ་མི་གཅོད་ཁ་ངན་དང་ཚིག་ངན་མི་རྒྱུག་ གསེར་ཡིག་གི་སྔོན་འགྱུར་གྱི་བསླུས་ཧེམ་སྡེབས་སྟོ་པ་མི་བྱེད། ཕན་ཚུན་གྱི་བདག་རྐྱེན་བཟང་བ་བྱེད། མི་སྣ་གསེར་ཡིག་ཕན་ཚུན་སུའི་ཡིན་ཀྱང་སྤྱི་མིར་ཆ་འཇོག བར་མི་བླ་མ་སྡེ་དཔོན་གཙོ་བོ་སུ་འདྲ་ཞིག་གི་གསེར་ཡིག་ཡིན་ཀྱང་སྐྱེལ་མ་ཐུབ་དགོས་ཤིང་གཉིས་རབ་ཏུ་སྦྱིན་དང་བཞེས་པའི་དོན་ནི་དགྲ་ལ་ནོར་རྫས་ཟང་ཟིང་དངོས་པོ་སྦྱིན་ཏེ་གཏན་གྱི་དོན་དང་། དགྲ་དཔུང་ཚོགས་ཆེ་བ་ཡོད་ན། དགྲ་གཉིས་བྱུང་ན་དགྲ་གཅིག་དཔང་དུ་ལོང་ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར། དགྲའི་དཔུང་ཚོགས་ནས་ནང་ཚན་ཕུལ་ཏེ། ས་ཁང་ཡུམ་མཁར་སོགས་བྱིན་ཏེ། དགྲ་ལྟོ་བོ་ནུས་པ་ཇེ་ཆུང་ལ་གཏོང་བའི་ཐབས་དང་། བསླུ་བ་དང་ཞེས་པ། མནའ་ཟ་བ་དང་ཉི་སྦྲེལ་བ་དང་གྲོགས་པོ་བྱས་ནས་བསླུ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐབས་མཁས་ཀྱི་ཁ་དྲངས་ནས་མགོ་བསྐོར་བའམ་ལབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་བློ་ཁྲིད་དེ་བཙོན་དུ་འཇུག་པ། ཡོད་མེད་ག་( གོ་)ལོག་གི་ དགྲ་ཐབས་སྐངས་འཇུག་པ་དང་། འབིབས་སྤྱོད་པ། དཔུང་ངོ་བརྫུས་ཏྟ་བརྫུས། བྱ་ལོག་གཏི་ལོག་མཚན་མོ་དགྲ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐག་ཉེ་མ་རིང་ལ་ངོ་མ་ཕབ་ཏུ། མེ་ཁ་མང་པོ་སྦྱར་( འབར་) ཏེ་རྡབས་སྤྲད་ནས་བསླུ་བ་ཡིན་བཞིན་དཔའ་བོ་དགྲ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཞེས། རང་སྦོང་ཐད་ལ་མ་སོང་བའི་ཐབས་མཁས་ཀྱི་བསླུ་ཞིང་མནའ་བཟོས་དུག་སྦྱོར་གྱིས་བསླུས་ན་ཁྲེལ་མེད་ངོ་ཚ་བོར་བའི་གསོ ན་པོ་ལས། བག་ཡོད་ཚུལ་དང་ལྡན་པའི་ཤི་བ་མཆོག་ཟེར་བ་ལྟར་ཤྲཱི་རེབ་ཀྱི་དགོས་པ་འདི་ཡིན་ལགས། ཀུན་ཏུ་དཔྱད་དང་ཞེས་པ་ནི་བརྟག་དཔྱད་ལེགས་པར་བྱས་ཏེ། གཞན་ཕྱོགས་གཉེན་པོ་གང་འགྲོ་བརྩམས་པ་དང་ས་ཆ་ལུང་པའི་གནས་དབྱིབས་རྫོང་ལྟ་བུའི་བཙན་དམིགས་ལ་བརྟགས་དཔྱད་བྱས་ནས་དམག་དཔུང་གི་ འཁྱེར་འཁྲིད་དང༌། འཚང་ཁའི་གན ས་ཡུལ་དང་རང་ཕྱོགས་བཙན་དམིགས། གཞན་ཕྱོགས་པ་རོལ་གང་ཡོང་གང་བྱེད་ལ་བརྟག་དཔྱད་དང་། རིང་ཟོན་སྐྱོར་ནས་དགྲ་དང་འཐབ་ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར་ཁྱེ་( ཁེ་)ཉེན་གྱི་བརྟག་དཔྱད་ལེགས་པར་བྱེད་དགོས་ཤིང་། དཔུང་གི་དོན་རྣམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད། ཅེས་པ་ནི་གོང་གི་ཐབས་རྣམས་ཀྱིས་མ་ཐུལ་ན། དཔུང་དང་དམག་གི་གཡུལ་བཤམས་ཏེ་དགྲ་ཕ་རོལ་འདུལ་དགོས་ཏེ། དེ་ལ་རང་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་བསམ་པ་གཅིག་ཏུ་འཛོམ་དགོས་པས། ཁ་དཔེར། གསེར་བཅག་དངུལ་དཀྲུམས་ར་གན་ལྷད་ཕུད་ཟེར་བ་བཞིན། རང་ཕྱོགས་འདྲིལ་བའི་སྲིད་པོ་རྣམས་སྐྱིད་ཚང་གཅིག་དང་སྡུག་སྐོར་གཅིག་གཞུ་ཕྱོགས་ཏེ་བདུངས| སྐྲ་གཅིག་ནས་འཐེན་ན་མགོ་ཡོངས་ཚ་ཐེར་བ་ལྟར་འོག་ཞོལ་ཕྱི་ནུད་མི་བྱེད་པ་སོགས་བསྐོར་སྦྱངས་ལེགས་པ་བྱས། བློ་མི་ཁེལ་བ་རྣམས་ཐབས་མཁས་ཀྱིས་རང་སྲིད་མ་ལོག་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་སྤངས། ན་ནུས་འཆི་ནུས་བགྱིད་ནུས་པའི་བསམ་པ་གཅིག་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་བློ་སྟོབས་ཀྱིས་སྲིད་ལ་འདེགས་ནུས་པ་ང་རྒྱལ་གྱིས་ཕ་ལའང་བརྡེག་ནུས་པ། ཁྱེ་ཉེན་བལ་འདབ་རྡོ་གནོན་དུ་བརྩི་ཤེས་པ། འགྲོ་འཚམས་ལ་མཁས་པ། ཡིད་མི་ལྷོད་ཅིང་བློ་མི་འགེལ་བ་ཚེར་ཕུང་སྟེང་ཉལ་བ་ལྟར་གཞན་གྱི་བོ་འདི་འབྲུ་ལ་མཁས་ཤིང་གང་ཝེར་ལ་མི་གཏོང་བ་འཚང་འབྲུ་འཇབ་ཤེས་སོགས་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་དཔའ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་གཡུལ་བཤམས་ཏེ་དྲག་ཤུལ་དང་གདུག་རྩུབ་བཙན་ཆས་པ་ལྟར་དགོས་ཤིང་བུ་དམག་ལ་ཆས་གདོང་དུ་ཕ་མ་སྡོད་བྱ་བ་དེ་འདི་ཡིན། འོན་ཀྱང་མི་ཕྱེད་སྲིན་པོར་སོང་ཡང་གཞོགས་ཕྱེད་ཁྲིམས་ལ་བརྟན་ཟེར་བའི་དཔེ་འ དིར་འཇུག་པ་ཡིན་པས། ཁྲིམས་ལ་བརྟན་པ་ཞིག་བྱུང་ན་ནང་འཐབ་ནང་རྐུན་ནང་འཁྲུག་སོགས་གྲ་མ་འགྲིག་གི་རྒྱུར་འགྲོ་བས་ཐོག་མར་རྒྱལ་པོ་དང་དཔོན་པོའི་ལུང་དང་ཡུལ་མི་གཙོ་དཔོན་གྲོས་དཔོན་སོགས་ནི་དམག་དཔོན་མྱུང་བ་ཆེ་ཞིང་། ཚན་ཆེ་བ། རང་འདོད་ཆུང་བ་སྤྱི་གཙིགས་ཆེ་བ་ཞིག་བསྐོས། དེས་ཀྱང་དམག་ལས་དཔའ་ལྟར་མཛངས་གསུམ་ཚང་བ་ལས་ལ་འཇུག་པ་གཉིས་བསྐོས། དམག་དཔུང་རྣམས་ལ་གཡས་རུ་གཡོན་རུ་སྦུས་རུ་གསུམ་བྱས། དེ་ལའང་རུ་དཔོན་རེ་དང་བརྒྱ་དཔོན་བཅུ་དཔོན་བསྐོས། དཔོན་གྱིས་ལྟོ་གསོས་( གོས་) ཀྱིས་བསྐྱངས་པའི་དད་ཞེན་ཆེ་ཞིང་དང་དོད་པའི་དཔའ་བོ་སྐྱེམ་བ་བསྡུས་པའི་སྐྱེམ་འདུས་སྐུ་ལ་བཅར་བའི་གཟིམས་ཆུང་པ། ཡུལ་དམག་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། དཔའ་ཚན་ཅན་དེ་རྣམས་ལའང་ལྡིང་ལོགས་སུ་བཅོས་ནས། ལྡིང་དཔོན་མགོ་བཅུན་པ་ལ་མཁས་པ་རེ་བསྐོས་ཏེ་ཐོག་མར་མགོ་མིར་གཏོགས་པ་རྣམས་དམག་དཔོན་གྱིས་བསགས་ནས། ཕ་རོལ་གྱི་དགྲ་ཆེ་གེ་མོས་རྒྱལ་པོའི་གཡུལ་ཡིན་ན། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་མཚ ན་དོན་ལ་དགྲས་རྒོལ་ལུགས། འདི་རེངས་ན་མངའ་འབངས་མི་བདེ་བས། བདེ་གཟར་ཞེས་པའི་མིང་དང་མཐུན་པའི་དུས་མི་བདེ་ལུགས། ཡུལ་དམག་ཡིན་ན་ཡུལ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་གནོད་ཅིང་མ་ཐུས་པ་འདི་དང་འདི་ཞེས་བྱུང་ཟེར་བའི་བདེ ན་པ་བདར། ཁྱེ་ཉིན་ལེགས་པར་བཤད་དགྲ་ལ་མཚོན་རྩེ། གཉེན་ལ་སྐྱེར་ཁ་གཅིག་ཟེར་བའི་ལུང་དོན་ལྟར་དགྲ་ལ་ནུས་འདོན་རང་ཕྱོགས་སུ་འོད་འཇགས་དགོས་པ་སོགས་སྤང་བླང་གན་རྒྱུར་བཀོད། དོན་འགག་ཐེལ་ཁུང་གིས་བསྡམས། གན་རྒྱའི་འགལ་ ཐོ་འ དི་དོན་ཉན་སྒྲུབ་བྱེད་པ་ལས་མི་འདའ་བའི་དོན་དུ་འདུན་ས་ལྟར་ཁ་དཔེར་དཔེ་རྒྱུ་ཤག་དཀར་ཆུང་ལ་དོན་སྣག་ཚྭའི་རི་མོ། འགག་ཐེལ་ཚེ་ཁྲ་མོ་ཟེར་བ་ལྟར་དོན་ཉན་ལོག་སྤང་བླང་གི་དོན་རྩའི་འགག་ལ་སོ་སོའི་ནན་ཏན་དགོས་པའི་ཕྱིར་དང་མི་འགྱུར་བའི་ ཕྱིར་ མིང་བྲིས་བརྟགས་བཞག དེ་དོན་སེམས་ལ་བཟུང་ནས་རང་རང་གི་སྲོག་འཚོ་བའི་རྟ་ཕོ། མགོ་ཐིགས་ཀྱི་གུར་སྲོག་ཁེབས་ཀྱི་ཁྲབ། འཚོར་སྐྱོངས་ཀྱི་ལུས་ཆས་རྣམས་ལ་ཁྲལ་འཇལ་དུ་མ་སོང་བར་དང་དོད་ཆེ་བ་བྱེད། ལྟད་སྟོན་གྱི་ཡུལ་མིའི་ཁྲོམ་ཚོགས་པར་འཆོར་སྐྱོང་བྱེད་ཟེར་བ་དང་མི་འདྲ། རྒྱལ་ཁམས་ཀྱི་མི་དང་ཡིན་པསམ་པ་ཀུན་འདིར་ཚོགས་པ་ཡིན། རང་ལ་དཔགས་པའི་ཟལ་ཐོན་པར་བྱེད་དགོས་སོ། དམག་འདི་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་མི་བཞི་དགོས་ཏེ། ན་བ་གསོ་བའི་སྨན་པ། ལེགས་ཉེས་སྟོ ན་པའི་མོ་ལ། དགྲ་གྲོགས་རྩི་བའི་གཡུལ་རྒྱལ། དགྲ་ལྷ་གསོལ་བའི་ཐུགས་དཀར་དང་དང་པོར་གཡུལ་རྒྱལ་གྱིས་གཟའ་སྐར་དང༌དགྲ་ཅན་གྱི་འགྲོ་དང་བཞིའོ།
ཕྱོགས་རྩིས་ལྷོ( གཏོ་)བསྒྱུར་གཟའ་གསོལ་ཏེ། དཔའ་བོ་སྟག་ལྟར་ཆོས་པའི་ཁྲིམས་ཀྱི་ཐོག་མ། དམག་ལས་ཀྱིས་སྒར་ཤོབ་རྒྱབ་དེ་ལས་མ་འགལ་བར་སྒལ་ཕ། དགྲ་ཕྱོགས་སྒར་སྒོ་དང་མཚོན་རྩེ་གཏད། རང་ཡུལ་ལ་དཀོན་མཆོག་གི་རྟེན་དང་སྔས་ལྟན། རྟག་དང་རྟག་ཏུ་བཏོགས་ནས་བཟུང་སྒྲིགས་ཆུབ་པར་བྱས། རྟག་དུང་གསུམ་ལ་དཀྱིལ་སྒར་དུ་དོ་དི་པ་( དོ་དམ་པ་)རྣམས་འཛོམ་ཚར་བ་བྱས་ནས་དམག་ལས་ཀྱི་འདེགས་ཁྲིམས་ཚུགས་མལ་ཤོ་རིམས་བཟན་ལོན་ཤོ་རྒྱག་སོགས་དགྲ་ཆ་གྲོ གས་ཆའི་སྒར་སྐར་བསླབ་སྟོན་མ ཐིལ་ཕྱིན་པ་བྱེད་དགོས། འགྲིལ་(འགྲིམ་)དུས་འདེགས་དུང་གསུམ་གྱི་དང་པོ་ལ་མེ་ཁ་གསོ་བ། གཉིས་པ་གྱུར་བསྡད་པ། གསུམ་པ་ལ་གཡས་རུང་ནས་རིག་བཞིན་བཤེགས་པའི་དགྲ་ཟོ ན་ལམ་འཕྲང་ལ་དཔགས་པའི་འགྲིམ་ལུགས་ཤོ་རིམ་བྱས་ཏེ། ཆུང་ཁལ་ཆེ་ཁལ་གྱིས་མི་བརྫི་ནད་པ་ལ་སྦུད་མི་རྒྱག་ཀོ་གྲུ་སྔ་བཙན་དུ་འཛིན་ལམ་ལ་ཆས་ཀ་བསྒྱུར་བ་རྩད་ཆོད་ན་བརྔན་པ་མི་དགོས། སྤྲོད་བློ་ཤུག་བློ་བྱས་ན་ལྡབ་འཇལ། གོང་ལྟོག་བྱས་པ་ལ་ངོ་བོ་བརྒྱད་འཇལ་ཉིན་རྐུན་ལ་སྐྱིན་འཁྲིད་ཚབ་ཚབ་གསུམ་དང་ཆད་པ། མཚན་རྐུན་ལ་ངོ་སྤྲོད་མ་གཏོགས་ཆད་པ་མི་དགོས། རྐུན་མ་ཟིན་ན་ལག་པ་རྒྱབ་བཀྱིགས་ཙམ་མ་གཏོགས་བརྡུང་རྫོག་མི་བྱེད། ཁྲིམས་རར་མི་འཛུད་དེ། སྒར་མཚན་མོ་གསང་བའི་དགོས་པ་ཡོད་པ་ ཡི ན དགྲ་དང་ནོར་ནས་བསད་པ། མདའ་འཁྱིམས་རྡོ་འཁྱམས་སོགས་ཀྱིས་བསད་པ་ལ་དགོ་བ། ནང་འཐབ་མི་ དཔུང་སྡེབས་གོ་གྱོན་མཚོན་འཤོགས་ཀྱིས་བསད་པ་ལ་ཆད་པ་ལྡབ་འཕར་དང་།སྙིང་སྣན་(གནོན་) ལྡབ་འཇལ། རྨས་འཇལ་ཡང་དེ་འགྲོས། བྱུར་ཆགས་ཐུབ་པ་དཔེ་འདྲ། ལོང་རྭ་ཅན་གྱིས་བསད་པ་རུང་དམར་ཡུལ་བསྲུང་དར་ལྕོག་བཅོམ་པ། རང་ཕྱོགས་བཅོམ་པ་སོགས་ལ། མགོ་མིའི་རྟ་ཁྱབ་དཀྱིལ་སྒར་དུ་བཞེས་པ། གཤོར་ངོ་ཡོང་ངོ་དང་། ངོ་མོད་སྐྱིན་ཚབ། སྤྲོད་ལེན་མི་སྣ་ལ་བཅུ་ཁ། ཇག་པས་(པའི་) ཁྲབ་ཤུལ་ཟེར་ཁྲབ་གང་ཡོད་ལ་རྒྱུ་ནོར་གྱི་བཅུ་ལྷུར་ལེན། ཐོབ་ཤོར་ཁ་གྲངས་ལ་མ་འཆམ་ན། མནའ་གཡག་ཏུ་ཤོར་པོས་སྐྱིན་ཚབ་ལ་ཞུགས་ཞེས་ཤོ་རྒྱབ་པའི་ཐོབ་པོས་ཁ་གྲངས་ལ་སྐྱེས་སྐྱེལ། དགྲ་ག ཉེན་ཆ་ཕྱེད་ལ་འགོད་ཁོང ས་གང་བྱུང་ཇག་པ་(ལ་)མནའ་སྐྱེལ་དང་སྤྱོད་གསུམ་སྤྲོད་ཟེར་སེམས་ཅན་ཆེ་ཆུང་ཅི་ཤོར་ཀྱང་( ཡང་) ཁ་ཚངས་བེའུ་ལུག་གི་ཆ་གཅིག་ཏུ་སྤྱོད་པ། ཀྱི་ཆ་གཅིག་དབྱར་ག ཉིས་ཀྱི་ཆ་གཅིག་དདཔེ་གཡང་མོ་སློབ་ལ་ཤོར་ན་སྦ་དྲུག་ལྤགས་ཞུད་མི་ཚང་ཟེར་བར་ཡོང་ཞིང་རི་དྭགས་པ་ཉིན་གཅིག་ཙམ་གྱི་སྔོན་དམག་རོང་རིགས་ལ་འགྲིམ་ན་ཁྱི་སྐྱོད་ལ་བཏང་ནས་ས་འཁྲུ་རྒན་མི་ཉིས་ཆེ་བས་རྫབ་ལྟོས། དང་པོར་དགྲ་འཚོལ་དེ་ནས་ཤ་ལྟོས། རྒྱ་རུང་ཚོམ་(དང་ཆོམ་)ཁྱི་སྤྲོད་གཞོན་པས་དང་པོར་ས་འཁྲུས། དེ་ནས་ཁྱེ་བཀྱེ། དགྲ་འདུལ་(འདུག)ན་ཤ་གཞོག་ལ་ལན་ཐོང་། མ་པ་ལགླ་རྩི། ས་འཇམ་ན་ཤ་ཚོལ་གཞོན་ལས་ཀྱིས་དབུགས་ལོང་རྒྱ་ཁྱི་འཇོ་ཁྱི་ལ་མགོ་འཇིང་། རྒྱུ་ལ་ལྤགས་པ་ཤ་ལོངས་པ། ལ་ཤ་འགྱེད་དུ་ཆེ་ཐོབ་ཆུང་བྱང་ཐང་ཡངས་པ་དང་དགྲ་ཁ་སོ་ཐུག་སར་རྟ་སོ་ཐོབ་དུ་བགོ་དཡོས། གཏང་དགོས་ཏེ། དེ་ཡང་ས་ངོ་མ་ཕག་གི་རྩིབས་བཅད་དེ། མཚན་སྔ་རུང་། ཉིན་ལ་ལ་ལྡན་ས་ཕག་ཉིན་ཕྱི་རུ་ལ་ཧོར་བཏེགས་ཀྱིས་ཟེར་མཚན་ལ་ས་ཉན་མིག་སྒྲུངས་ཏེ་དགྲའི་འགྲིམ་འགྲུལ་བྱེད་པ་དང་། རི་དྭགས་རྒྱུ་ས་མ་འཁྲུལ་བ་དགོས་ཤིང་། དགྲ་འགྲིམ་པའི་རྟའི་ཚེ་ཏུལ་ནི་གཅིག་ཏུ་འཕྱུར་སེ་གནམ་ལ་སྐུ་འཕྱུར་འགྲོ་ཞིང་། རི་དྭགས་ཀྱི་རྒྱུགས་སའི་ཏུལ་ནི་འཐོར་ཞིང་སྐབས་རེ་སྐབས་ཕར་མལ་ཚུར་ཨལ་བྱེད་པ་གཞན་ལས་བྱིངས་ཆུང་རེར་སྐུ་འཕྱུར་འཕྱུར། དངོས་སུ་མཐོང་བ་ནི་རི་དྭགས་རྐྱང་འགྲིམས་པ་ན་སྐུ་ལྷུབ་བ་ཞིག་ཡོང་། ལྷེབ་པ། འབྲོང་ འགྲིམས་པ་ ན་ནག་ཉིལ་ཉིལ་བ་ཡོང་། དགྲའི་རྟ་ས་བྱུང་རིགས་ཧོར་སོག་ཡིན་ན་ཐུམས་( མཉམ་ )སོ་འགྲིམས་པ་དང་། བོད་རྟ་ཡིན་ན་ཤར་སེ་འགྲིམ་པ། ཁལ་མ་ཡིན་ན་ཉེར་འགྲོས་སུ་ཡོང་བ། རྐང་དམག་ཡིན་ན་ཆགས་སེ་འགྲིམས་ཡོང་བ་དེ་རྣམས་རྟགས་ཤིང་། དགྲས་བྱུ་ལོག་གི་མེ་བརྫུས་དང༌། ཡང་སྒར་ཕབ་པའི་མེ་ཁ་མ་ནོར་བ་དགོས་ཏེ། མེ་བརྫུས་མ་ནི་གཞན་ལས་བཀྲག་ཆེ་བ་གཅིག་གཅིག་གཉིས་ནས་འདྲིན་ཐུབ་པ། ས་ཡུལ་དེ་བཞིན་( གཞན་)ལས་ཐངས་དཀར་ཞིང་སྐྱ་འཚམས་པ་ཞིག་ཡོང་| སྒར་མོ་(མེ་) ངོ་བོ་ནི་ས་ཡུལ་གཞན་ལས་བྱིང་ཆེ་བ། མེ་རབ་རིབ་མང་བ། མི་དམར་ནག་རྩེགས་རྩེགས་ཡོང་བ་ཞིག་འདུག་ན་ཡིན་ཏེ ་མ་འཁྲུལ་བར་རྟག་དགོས་སོ། རི་( རུ་)འཛིན་གྱིས་དར་འཕྱོར། སོ་པས་སོ་སྒྲིམས་ཤིང་། དེ་ནས་དགྲ་དང་གཡུལ་འཐབ་པའི་དུས་སུ་རུ་གསུམ་ལ་ཐུགས་གསུམ་ཇ་བརྡའ་གསུམ། ཐམས་ཅད་དུང་ཆེན་དང་རྐང་ལིང་གནམ་ས་འབིར་བ་ལྟ་བུ། གཡས་ཀྱི་གདོང་དུ་མེ་མདའ་བ། གཡོན་གྱི་གདོང་དུ་མདའ་པ། བར་བར་དུ་མདུང་དང་མདུང་ཐུང་དང་རྟ་གྲི་ཐོགས་པ་ཞོ ལ་བཏགས་ལྕགས་སྦྲེལ་ཁྱེར་བ། དེའི་རྒྱབ་ཏུ་རྟ་རྐང་བསྲེས་པའི་དམག་ཚོགས་བཙན་ཆས་པ་ལྟ་བུ། དེའི་རྒྱབ་ཏུ་རྒྱ་(རྒྱབ་)དམག་དཔུང་གི་ཚོགས་བྱ་སྤུ་སྙོལ་དུ་ཡོད་པ། ཟུར་དམག་གཡས་གཡོན་དུ་རྟ་པ་པག་ཐག་པའི་རིགས་རྟ་སྒྲོམས་སུ་སྤུངས་ནས་ཐུམ་བྱིལ་པོ་འཕྱོ་བ་རུ་ཁྱེར་འཁྲིག་(འཁྲིད་) བརྡའ་རོལ་ལ་ལྟས་ནས་འགྲིམ་ན་ ཅབ་སེ་འགྲིམ་སྡོད་ན་ཐུམས་སེ་སྡོད་་པའི་དཔུང་དེས། བྱང་རྟ་དམག་གི་དགྲ་ལ་སྤུངས་བ་དང༌། ལྷོ་མོན་གྱི་དགྲ་ལ་འགྱུགས་ (འགུགས་) པ་དང་། བོད་རྟ་རྐང་གི་དགྲ་ལ་བསྒྲིགས་ནས། དམག་དཔོན་གྱི་བུས་ཁ་ལྟ་བ་རྣ་བ་གཅིག་ཏུ་གཏད་ནས་ཉན་ཏེ། དགྲ་ལ་འཁྱུ་བའི་སྐལ་མ་བཞག་ན་གཡག་ཆད་གད་ལ་འཚོང་བ་དང་འདྲ། རང་ལ་འཁྱུ་བའི་ས་ཆོ་མ་བཙལ་ན་གྲོགས་པོ་མགོ་སྟམ་དུ་ཆུག་པ་འདྲ་ཟེར་བ་ཡིན་པས། འདས་མ་འོངས་ལེགས་པར་རྩིས་ཐུགས་གསུམ་གྱི་འཕྱིར་སྟབས་ལ་བལྟས་འཛིངས་པས་གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་ཏེ་དཔའ་བོ་སྟག་གི་མིང་བཟང་པོ་ཐོབ་སྟེ། དེ་ཉིན་དམག་གིས་གང་སླེབས་ཀྱི་ས་ཆ་ཡུལ་མཁར་རྟ་མིག་ཁྲབ་བཤམ་ཟེར། དམག་བྱུས་ཀྱི་བསྡུ་པོ་འཇོག་ཁའི་སྐབས་ལ་ཡང་བརྗོད་མེད་དུ་དཔའ་མཚན་ལ་ཆོད་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ།

3.2. Sdar ma wa’i zhal lce

གཉིས་པ། སྡར་མ་ཝའི་ཞལ་ལྕེ་ནི། ཞུམ་པའི་ཐ་བསྙད་དུ་བྱས་ཏེ། དཔའ་བོས་རྫོང་མཁར་ལ་བསྐོར་ན། ཁ་འདོན་དང་འབོར་(འགྲོ་)སྟུག་མང་པོ་མི་བྱེད་གཞི་ཁྲེག་པར་བཟུང་། མདའ་རྡོའི་ལས་ཆ་དགོས་མེད་ལ་མི་རྒྱག་བཙན་དམིགས་དང་ཆུ་སྤེ་ལ་(སྤེལ་)གཟབ! ཕྱི་ནང་འདྲེས་སུ་མི་བྱེད། ཇོ་མོ་བཟང་བར་ཆིངས་ལ་རྒྱག་མི་བསྐས། གཡུལ་དུས་འཕམ་ན་སྐ་ཆེ་ཆུང་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཁྲབ་རྨོག་དཔའ་བོ་ལ་སྤྱོད། དེ་བབས་པ་མཐོང་ན་བསད་པའི་དཔེ་མེད་ག་ལ་སྲིད། བསོད་པ་བྱུང་ན་སྔར་མ་མཚན་( མཚོན་) ཐོག་ཏུ་དཔའ་ཟེར་བའི་ཁ་བཤག་མི་ཐུབ། དམག་དཔོན་དང་དམག་དཔོན་ཐུག་ནས་སྔར་མས་སྲོག་བབས་བཏང་ན་ལག་པ་དར་མདུད་ཀྱིས་བཀྱིགས། རྟ་རང་རྟ་ལ་སྐྱོན་ནས། རང་ཡུལ་སྙན་(གཉན) མི་སྙན་( གཉན་) ལ་དཔགས་པའི་གཏོང་གོས་གཡོགས་ཏེ་ཚུལ་མ་དོ་བར་ཁྲིད་ཕལ་པ་དྲན་སྐྲ་( སྤུ་)ལག་ཅན་(སྟོང་) ལ་ལག་པ་རྒྱབ་ཏུ་སྐྱིགས་( བཀྱིགས་) སྒྲ་( སྤྲ་) ཉིས་དོར་འཇོལ་བྱས་ལ་འཁྲིད་པ་དང་མགོ་མི་ཡིན་ན་རྟ་ངན་ལ་སྒ་ཆག་མཇུག་ཕབ་དྲིས་ཕོབ་དྲིས་མཐུར་བྱས་རྫོང་མཁར་ནས་ཕབ་ན་དམར་འབེབས་ལ་གོང་དང་ཏེ་འཁྲིད་པའི་སྲོལ་འདུག་འདྲ་ཞིང་། ལབ་ཁོག་ནས་ཕབ་ན་དམག་དཔོན་དམག་ལས་ལ་བབས། རྟེན་རྒྱ་ནོར་སྟེར་དགོས་ཤིང་བབས་གཏད་ནས་ཁ་ང ན་ཚིག་ངན་མི་གཏོང་། གདན་བཟོས་བདག་རྐྱེན་སྔར་བབས་ལས་ལོད་པ་མི་བྱེད། སྐུ་ཚེ་( ཆེ) བ་ཡིན་ཀྱང་(ཡང་)འདི་སྐབས་ཆིབས་བསུ་ཆིབས་སྐྱེལ་མི་དགོས། ལབ་རིགས་( རིས་) ཀྱི་བུ་གཏོ་(གཏེ་) ལ་ཆས་ཟུར་གསོ ས་ལྷ་མགུ་མ་(མི་)མགུ་གཏོང་། འགྲོ་རྫོངས་གཟབ་(གཟང་)བཙོན་ཡིན་ཡང་ལབ་དན་ལ་་འཁྱོན་ནས་གཏོང་བ་ལ་བཙོན་རྫོངས་དྲག་ཞན་ལ་དཔགས་སྡེར་( པ་བསྟེར་) ཕྱིན་ཆད་ཀྱི་སྡོམས་ལ་ཀོ་དམར་མདུང་ཚོམས་ཁྲག་གཞོ ང་སོགས་ཡུ་རྩི་ཁ་དམ་པར་ལེན། མི་རབས་མ་སོང་གི་བར་འཕམ་སློག་བློ་ང ན་སྤོས་ང ན་མི་བྱེད་པའོ།

3.3. Rgyal mo long gdong gi zhal lce

གསུམ་པ། རྒྱལ་པོ་མེ་ལོང་གདོང་གི་ཞལ་ལྕེའི་སྣེ་མོ་ལས་འཛིན་གྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། རྒྱལ་པོའི་ལུང་གིས་སྣེ་མོར་སྐོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་འདོད་ཁོ་ནའི་སྐྱེན་སྤངས་གཞུང་དོན་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ། སྡེ་སྲིད་ཀྱི་སྐུ་རིམ་དང་ཆོས་རྒྱལ་ཀྱི་རྣམ་ཐར་འཕྲིན་ (ལས་) བསྒྲུབས་པ་ལ་དམིགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་ཞབས་ཏོག་གཙོ་བོར་བྱས་ཚོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཞྭ་རིགས་དང་གྲུབ་མཐའ་མི་བསྒྱུར་(པའི་) དུས་ཆེན་གྱི་ཟླ་བ་ལྔ་ལ་རི་རྒྱ་ཀླུང་རྒྱ་བསྡེམས་པ། ཉེར་ཚང་ལ་དཀར་སྡོར་བྱེད་པ། ལམ་འཕྲང་ཆོས་ས་སོག་ཟློག་ལ་དམིགས་པའི་སྤྲེའུ་ཟླ་བའི་ཚེས་བཅུ་ལ་ཡུལ་ཚན་སོ་སོར་སྒྲ་ཐོགས་གསོལ་འདེབས་བྱེད་འཇུག་པ། གཉེར་ཚང་དུ་ཚེས་བཅུ་ཆག་མེད་འཇུག་པ། འཕྲུལ་( ཕྲལ་) ཆས་ཀྱི་གཉེར་འགོ་ལ་ཐོལ་( ཐིལ་)གཏོང་མ་གཏོགས་རྫོང་དཔོན་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་མི་སྡེར། ཏི་སེའི་བཀའ་ཆེམས་ལས། དཔོན་གཡོག་གི་བར་ན་ རྩི་(རྩོམ་)པ་བཟང་ངན་ལས་མེད་ཟེར་བས། རྫོང་དཔོན་གྱིས་ཞིབ་ཆེན་ནས་མི་ཟ། སྒེར་གྱི་བུན་ཆགས་འབྲེལ་གཞུང་ཁུངས་སུ་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་སྒེར་གྱི་ཟ་འདོད་མ་འཇུག་(འདེད་གཏོང་མ་འཇུག་) སྡེ་གཟར་ཡུལ་འཁྱོམས་ཀྱིས་རེ་གཉིས་འཐོར་སྐྱོན་དུ་འགྲོ་རིགས་མ་གཏོགས་ཕྱོགས་བམ་མི་སྡེར། འབུན་རྙིང་ལོ་སྐོར་དུ་ལོན་པ་ལ་དངོས་གཅིག་བདེ་( བེད་)གཅིག་འགྲིག་ན་དེ་ལྷག་ལ་སྤྲོས་ཤེས་ལེན་ཤེས་གཅོད་རྒྱུ་བྱེད་པ་མ་གཏོགས་རྩིས་གྲུབ་བྱེད་མ་འཇུག ཆ་ཞབས་དང་ལྟོ་ཟན་སར་ཁ་ལྔས་( བལྟས་བྱས་) ཁྱབ་པའི་ཧོར་འདྲ་(དང་) མི་སྡེའི་ཁྱད་པར་ཧང་ཟོམ་དུ་མ་སོང་བ་བྱས་ཤིང་(བྱེད་ཅིང་) ཁྲིམས་ཀྱི་སར་བློ་སོགས་( སོར་) བཞགས་ཕྱོགས་ཆ་ཉི་( ཉེ་)རིང་མེད་པས་བདེན་རྫུན་ཤན་ཕྱེད་པའི་ཁྲིམས་འགལ་ལ་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་རྡར་འདོད་( བརྡ་འདེད) ཁྲིམས་མཐུན་བྱམས་བརྩེས་སྐྱོང་བ། ཕྱི་ནང ་གི་པར་( སར་)ཁ་མཆུ་སྦྱོར་བ་དང་འཚོལ་བ་མི་བྱ། ཁྲིམས་སར་འབོད་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལོ་བར་མི་འཇོག་པར་སྦྱངས་བཤད་ཕན་ཚུན་བློ་ཁ་འཇོག་( རྫོང་)ཐབས་བྱེད་པ་མ་གཏོགས་དབང་ལྟག་ཁུར་མི་བྱེད། རང་ཁྲིམས་སར་བསྡད་རིང་གི་ཉེ་བ་དང་དགྲ་ཕྱོགས་ལ་འདིའི་སྐབས་ཉེ་འགྱང་མི་བྱེད་འདོར་ན་མི་ཤེས་གོང་ཕུད་ཀྱིས་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བ་དང་དཔོན་ཁྱུང་གི་བྱ་བ་ཆེ་ཆུང་གང་ལའང་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པའི་ཐོག་ནས་མིག་ལྟོས་ཡར་བལྟ་བྱས་པའི་ལ་ཡོགས་མི་འགོ་བ་ཞིག་བྱེད་དགོས་ཡིན་ནོ།

3.4. Zhu bzhes bden rdzun gyi zhal lce

བཞི་པ། ཞུ་བཞེས་བདེན་རྫུན་གྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། དང་པོར་སྨོས་པའི་སྤང་བླང་དང་ལྡན་པཎྜི་ཐོག་མར་མི་འདོད་(དོད་) སྙོམས་ངོས་ཤོར་( བཤེར)བ་དང༌། དོད་མི་སྙོམས་ན་གདོང་གཤེར་མི་བྱེད་པར་བསྐོར་སྦྱངས་(རེ་སྐོར་)གཏོང་བ་སོགས་བློ་ཁ་རྫོགས་ཐབས་སུ་འགྲོ་བ་སྤྱིར་གྱིས་ཀྱང་བྱེད་(འཆོལ་)བའི་ལྷག་པར་སྐྱིད་ཤོད་ཁུལ་འདི་ལ་ཁྲིམས་འཚོལ་དགོས་ཤིང་། ཁྱིམ་མཚེས་སོགས་རང་རང་དོན་གྱི་འཁོན་གཟུ་ངས་ནས་ཁྲིམས་པར་ཉེ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཆད་པ་ཆད་ལེན་ཞུ་རེས་བྱེད་པ་ཞིག་གི་རང་སྔག་རང་གིས་མྱོང་བ་ཅིག་ད་ནས་བཟུང་ཆད་པ་ཞུ་མི་རྣམས་ལ་སྔ་འགྲོས་ཐལ་ཆ་མི་འདུག་ནའང་། བཤེར་འབོད་བདེན་རྫུན་བརྟགས་པཎི་ཆད་པ་ཐོབ་ངེས་ན་དེ་ཐོགས་ཏུ་བྱེད། གཏོང་བ་གཞིར་བཙས་ཤིང་གཡོར་(གཡོ་)ཞུས་ཨིན་ན་ཞུ་མཁན་ཐོག་ཏུ་ཆད་
པ་དེ་ཁ་སློག་ཡང་ཧམ་རེས་བྱུང་ན་ཆད་པ་( ཁ་དན་)སྦུས་བཞག་པའི་འཁྲུ་གཉིས་ཀས་དག་པ་མ་འཁྱོལ་ན་ཆད་པ་རེ་དག་གི་ཡོ་གལ་( ཡཙྪཡུག་)བྱེད། རེའི་ཕྱེད་ཁྱེར་ནས་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་འགེལ། ཁ་མཆུ་ཁྲིམས་སར་ཐལ་བའི་སླར་ནང་བསྡམས་བྱེད་ན་ཉེས་པའི་ཁྲིམས་འདེགས་ཀྱི་ཕྱེད་དང་ཞུ་འགོག་འོལ་(འོས་)འགབ་ཁྲིམས་སར་ཕུལ་ནས་བཟློས་པ་ནང་འཇག་(འཇགས་)སུ་
ལྡུམས་འཇུག་གོ།

3.5. Bzung bkyigs khrims ra zhal lce

ལྔ་པ། བཟུང་བཀྱིགས་ཁྲིམས་རཏྟི་ཞལ་ལྕེ་ནི། ཁྲིམས་འགལ་གྱི་རིགས་ལ་ཐོག་མར་བཟུང་བཀྱིགས་བབས་ཐོག་ཏུ་འདུག་ཅིང་། དམིགས་
ན་རྒྱ་འདྲེ་བྱས་པར་བཟུང་བཀྱིགས། ལྡོག་བསལ་ཕོ་བྲང་འོག་ཏུ་གྲི་འདོ་( ལྟོགས་)རྒྱལ་རྐུམ་(རྐུན་) མ་བྱས་པར་བཟུང་བཀྱིགས། མགོ་མིར་རང་ཤེད་མི་བྱས་པར་བཟུང་བཀྱིགས་བློ་ངན་གྲོས་མཚང་འབྲུ་བ་ལ་བཟུང་བཀྱིགས་མཉམ་པའི་ཁ་ངན་སློག་པར་བཟུང་བཀྱིགས། ཉེས་བ་ཆེ་བ་ལ་སྡིག་བཀྱིགས་དམ་ཕྲུག་གིས་མནན་ནས་ཨན་ཏས་(གཏེད་) ལྕི་བ་སྤྲོད། དེ་ནས་ཁག་གཙོར་
( སྦྱོར་)ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་ཁྱོམ་སོགས་ཁྲིམས་ཡིགས་( ཡིག་)བསྒྲགས་ནས་ཏུམ་ཟིལ་ཆེ་མི་ཁྲིམས་གཅོད་དེ་ཁར་དཔགས་པ་ལ་དྲག་ཞན་གྱི་སྲོག་རིན་(ཌམ་)
ཞེས་པ་སྐ་( ཞུ་) ངོར་གཏོ ང་བ་ ཆས་གོད་( གོ་) གཅོད་པ་སོགས་ཇི་ལྟར་སྐབས་དང་མཚུངས་པར་བྱེད་དོ།

3.6. Gag chen khrag sbyor gyi zhal lce

དྲུག་པ། གག་ཆེན་ཁྲག་སྦྱོར་གྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། མཚམས་མེད་ལྔའི་ལས་བྱས་པ་དང༌། བླ་མ་དགེ་འདུན། རྒྱལ་པོའི་ཕྱག་རྫས་ལ་འབགས་པ་དཔོན་ཁུངས་སུ་ཞབས་འདྲེན་ཚབས་ཆེན་ཞུས་པ། དུག་སྦྱོར་གཏོང་བྱས་པ་ཕུང་གཡོ་འཕྲུལ་སྦྱོར་ངོས་རྗེས་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་མི་བསད་རྟ་ཁྱེར་བྱས་པ་ དུས་བདེ་ས་འཇམ་གྱི་ཁྲིམས་ཞོད་འཇགས་སྐབས་ཨར་ཇག་བརྡུང་འཛོམ་(འཇོམས་) གོ་གྱོན་ཚོན་ཐོགས་ངན་གྲ་སྒྲིག འབངས་ཀྱི་རྒྱུན་སློག་( གྱེན་ལོག་)འདོར་ན་མིག་ལྟོས་ལ་ག ནོད་པའི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་བ་བྱས་པར་ལུས་སྟོང་མིག་འདོན། སྒྲི་( སྐྱིད་)འབྲེག་ལྕེ་གཅོད། ལག་འབྲེག གཡང་བསྒྱུར། དམར་སོད་སོགས་བྱེད་པར་དཔགས་པའི་ལུས་སྟོང་འགྲེལ་ལུགས་ཕྱིས་འདོམས་ཆེ་བ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། མི་མཉམ་པས་ལས་སློག་པ་ལ་ལྟོས་སོ་( གཏེ་པོ་)ཆུ་ལ་བསྐྱུར་བའོ།

3.7. Dran ’dzin chad las kyi zhal lce

བདུན་པ། དྲན་འཛིན་ཆད་ལས་ཀྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། ལུས་སྡོངས་( སྡེངས་)སུ་རྩད་གཅོད་མི་ཐོབ་ པའི་ཁྲིམས་དང་འགལ་བ་རྣམས་ལ་ཕྱིས་འདོམས་སམ་(སེམས་) ཀྱི་དྲན་འཛིན་གཏོང་དགོས་ཏེ། ཉེས་ཆད་ཙོས་(གཅོད་)ཆད་པར་མིང་དུ་བཏགས་པའི་ཁྲིམས་སར་སྒྲུབ་དགོས་པ་འདི་ལ། སྤྱིར་གྱི་ནི་དེ་ལ་དཔགས་པའི་ཉེས་བྱས་ཆེ་ཆུང་གི་གསེར་བསིལ་(སིལ་)མ་སྲང་གྲངས་སུ་བྱེད་པ་དང༌། སྨར་གསེར་ཕྱེད་མའི་སྲང་གྲངས་སུ་བྱེད་པ་དང༌། སྨར་ཞོར་གྲངས་སུ་བྱེད་པ་སོགས་འདུག་པར། ཉེས་བྱས་ཆེ་བའི་མི་དཔུང་གྲལ་སྡེབས་ཀྱི་མི་བསད་པ་དང་། འཁོན་འཛིན་གཏོས་ལེན་གྱི་ཇག་རྒྱབ་པ། ངན་པ་གྲ་སྒྲིག་སོགས་ཁྲིམས་སར་དགོངས་འཕོག་ཆེ་བ་རྣམས་ལ་གསེར་བསིལ་(སིལ་）མ་སྲང་བརྒྱུད་བཅུ་ནས་བཅོ་ལྔའི་བར་ཉེས་པ་ཆེ་ཆུང་དང་བསྟན་ནས་གཏོང༌བ་དང་། དེ་བས་ཅུང་ཉེས་པ་ཆུང་བ་བྱུར་ཆགས་ཐུག་པའི་མི་བསད། ལྡོག་( ལྟོགས་)ཧུལ་གྱི་རྐུན་ཇག་སོགས་རིགས་དེས་མཚུངས་པ་རྣམས་ལ། སྨར་གསེར་ཕྱེད་མའི་སྲང་གསུམ་ཇི་ལྟར་སྐབས་དང་མཚུངས་པ་བྱེད། ཡང་ཕྲན་བུའི་སྤང་བླང་འཛོལ་བའི་དྲན་འཛི ནཱ་མར་ཞོ་དོ་གསུམ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འོས་པ་གཏོང་དགོས་ཤིང་། དེ་ལ་གསེར་སིལ་མའི་ལྕི་བ་རྣམས་ལ་གསེར་རྐྱང་དུ་མ་གཏོགས་སྤུས་ཆ་མི་འབུལ་གསེར་སྲང་རྐྱང་གང་ལ་མགོར་ཞོ་སོ་བ་ ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་མའི་ཞོ་བརྒྱད་ལ་སྲང་གང་མཛོ་གཡག་སོགས་སྤུས་གཙང་རིན་གྱི་ཁུངས་ གཅོད་པ་གནང་ཞིང་། དེ་ལ་སྨར་གྱི་རིན་རྒྱབ་ཀྱི་ཐི་( རི་) ཁུངས་ནས་སུ་འབིབས་པ་དང་། མགུར་ཞོ་རེ ་ལ་སོ་བ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་མའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ་བ་རེར་གཙང་བྲེ་ཚད་ཀྱི་ན ས་ཁལ་རེ་རྩིས་པའི་ཞོ་གང་ལ་ནས་ཁལ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ཐོབ་པ་རིན་སྒྲུབ་( ཐོག་)ཏུ་འབེབས་པ་དང༌། མཁར་རུའི་ སོ་ཁལ་མཛད་པ་དང༌། ཚོང་དུས་ཀྱི་གསེར་རིན་གང་ཡོད་གང་འདུག་ལ་ཆ་འཇོག་པ་སོགས་གནང་སྲོལ་འདུག་ཅིང་། སྨར་གསེར་ཕྱེད་མ་སྤུས་གཙང་བ་ཞེས་པ་དང་། སྲོས་(ཀར་) ཉན་བཀོལ་ཉེན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་རིན་རྒྱུག་གསུམ་ཚད་འབྲིང་དུ་ཕ་པ་མཛད་སྲོལ་ཡོད་ཅིང་། སྨར་གསེར་ཕྱེད་མའི་ སྲང་གང་ལ་གསེར་ཞོ་བཞི། སྨར་བཞི། སྨྲར་ཞོ་ལ་གཙང་བྲེ་ཚད་ཀྱི་ཁལ་བརྒྱུད། གསེར་ཞོ་ལ་དེ་འདབ་འཕར་བའི་ཁལ་བཅུ་དྲུག རྗེ་བྲེ་ཚད་ཀྱིས་བྱེད་པའི'སྲོལ་དང་། ཡང་ཁལ་(མཁར་) རུའི་ཁལ་དྲུག་ལ་སྨར་ཞོ། བཅུ་གཉིས་ལ་གསེར་ཞོ། ཡང་མཁར་རུའི་ཁལ་བརྒྱད་ལ་སྨར་ཞོ་དང༌། བཅུ་དྲུག་ལ་གསེར་ཞོ། དབུས་ལ་གསེར་བྲེའི་བཞིའི་ཞོ་དང་གསུམ་ཞོ་སོགས་རྣམས་གྲངས་ཤིན་ཏུ་མང་བ་འདུག་པ་ཞོའི་ཚད་ནི། ཚལ་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་རྣམས་སུ་ཞོ་བཟང་ངན་འབྲིང་གསུམ་དུ་བྱས་པའི་མཛོ་རྟ་དྲེལ་རྒྱབ་ལོངས་ལ་བཟང་ཞོ་གང་། བོང་བུ་ཕོ་རྒྱགས་ཚད་ལ་རྒྱབ་ལོངས་ལ་འབྲིང་ཞོ། བོང་མོ་གླང་ཆུ ང་གི་རྒྱབ་ལ་ངན་ཞོ་བྱེད་པ་སོགས་འདུག་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཁལ་(མཁར་) རུའི་དྲུག་ཞོ་ནི་ཚད་པར་ཤེས་བཞིན། ནས་སུ་ཕ་ན་བརྒྱད་ཞོའི་སྤྱིར་གསེར་གྱི་སྲང་གང་ལ་ནས་ཁལ་དགུ་ཅུ་གོ་དྲུག་མཁར་རུའི་དྲུག་ཞོ་ལ་ལ་བདུན་ཅུ་དོན་གཉིས་ཐོབ་པར་སྤུས་ཆའི་ཐོག་ཏུ་ཆར་ཆན་དུ་ཕབ་ན། སྔོན་གྱི་ཆོས་རྒྱལ་རྣམས་དང་། ཚལ་དུས་ཀྱི་སྐབས་སྨར་གསེར་ཕྱེད་མའི་སྲང་གང་གི་ཆད་འགྲོས་ལ། བརྒྱུད་སྡོང་ས་སྐྱ་སོད་དམ། སེར་གོས་རྡོར་གཅོད་གཞུང་དུ་འཇུག་པ་སོགས་ཀྱི་རྒྱུན་བཟང་པོ་ཡོད་འདུག་ ཅིང་། ཕྱིས་ཇ་རྔ་ཧང་སྤབ་རྩེ་རེ་ལ་སྨར་གསེར་གྱི་སྲང་གང་རྩི་བ་དང༌། གཡག་གྲུས་ཕོ་རེར་གསེར་ཞོ ་རེ། སྨན་ རྩེ་ཁ་དོ་ལ་སྨར་ཞོ་རེ། མདོ་དར་ཁ་བཞི་ལ་སྨྲར་ཞོ ་རེ་དང༌། ཡུལ་གྱི་ཆུ་འགོ་གོད་འགྲེམས་སོགས་འགལ་ཆ་ལ་གཉེར་ཚང་གི་ཆད་འགྲོས་ཐང་ཐུང་རྣམས་ལ། མར ་ཆད་ཀྱི་མར་( སྨར་) ཞོ་རེ་ལ་དོ་སྐོར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་སྨར་དུ་ལེན་ན་ཁལ་དྲུག་མར་རྐྱང་དུ་ལེན་ན་མར་ཁལ་གསུམ་རྣམས་ཡིན་ཅིང་། དེང་སང་གཏམ་ལ་མར་( སྨར་)གསེར་གྱི་སྲང་ཟེར་བ་འདུག་ཀྱང་ཚལ་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་ཏུ་སྒར་གསེར་གྱི་སྲང་ཞེས་གནང་བས་ག་སོགས་( གསེར་) ཤིན་ཏུ་སྨྲར་བ་ལ་ཆ་བཞག་དེ་འགོ་སྨར་ཞོ་(ཟོང་ཞོ་)ཟེར་བའི་སྨར་ཞོ་དེ་ལ་ཆ་བཞག་པ་ཡིན་འདུག་པས་དག་ཁུངས་སུ་ངེས་སོ།

3.8. Hor ’dra za rkang gi zhal lce

བརྒྱད་པ། ཧོར་འདྲ་ཟ་རྐང་གི་ཞལ་ལྕེ་ནི། ཧོར་འདྲ་ཞེས་པ་རྒྱ་ནག་ཧོར་དུས་སུ་བོད་ལ་ལུང་རྒྱུགས་( བསྒྱུར་)པའི་དུས་རྒྱ་ནག་གི་མི་ལ་རྩི་འཇོག་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་བྱེད་ དགོས་ཤིང༌། ལྷག་པར་སྐྱིད་ཤོད་འདི་ཕྱིས་ཁྲིམས་འཆོལ་བའི་འདོད་ཀྱང་སྒེར་གཞུང་གི་དོན་ལ་དབྱེ་བ་མེད་པར་ཁས་སུ་བཙན་གྱི་རྩེ་ནས་ཐོལ་རྩེ་ཏེ་བླངས་པའི་ཞོལ་སོགས་ནས་( མི་འཁྱམ་) གང་རིགས་རེ་ཁྲིད་ཟ་འདོད་ལ་ཡང་འདི་ཕན་འདི་ཚུན་གྱི་མཚམས་ནས་ཟ་འདོད་གཏོང་ཞིང༌། ཚིགས་མེད་པར་ཟ་མ་འཕྲུལ་ཆས་ལ། ཆས་ཁའི་ཁོང་(དོད་)རྩིས་ལ་བྲེ་དོ། ཆང་རིན་ལ་བྲེ་རེ་བྱས་པའི་བྲེ་གསུམ་ལ། ཉི་མ་རེ་ལ་མི་སྣའི་རྐང་པས་གང་འཁོར་ཕྱིན་པའི་ལེན་རྩི་བ་ཞིག་འདུག་ཅིང་། གཙང་ལུགས་རང་གི་ཁ་གཙང་བ་ཞིག་བྱས་ཀྱང་སྔོར་ཟ་འདོད་མངས་པའི་ཁྲོབ་ཆོས་ནས་དོན་འབྲེས་ཆེ་ཆུང་གང་ལ་ཡང་འཁྲུལ་(འཁུལ་)པ་ཞིག་ཡོང་གི་མི་འདུག ད་ལྟའི་འདི་བྱས་ན་ཆ་ཞབས་ལ་ཡང་རྡུབས་སིག་(བརྡབ་གསིག་)ཆེ་བ་འདུག་པས། འོས་བབས་ཀྱིས་གཅད་མཚམས་བསྒྲིགས་པར། སྒེར་གྱི་དོན ་ལ་བབས་འབྲེལ་མེད་པར་ཟ་འདོད་གཏོང་ས་མེད་ཅིང་མི་སྣ་ཀྱང་རྩེ་ནས་དམིགས་བསལ་བྱུང་ན་མ་གཏོགས་སུས་ཁྲིད་ལ་མི་འགྲོ་གཞུང་གི་འདེད་སྦྱངས་ལ་གཏང་བ་རྣམས་ཀྱིས། སྔོན་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་ལ་ཆད་པ་སྲང་དུ་མ་འོངས་ན་གདན་སྟོན་གྱི་སྙད་མི་བྱེད། སྲང་དུ་ལོངས་ན་གན་སྟོན་ཆས་ཟ་རྒྱབ་རྐང་གླ་སོགས་ཆད་པའི་བཞི་ཟུར་རིམས་འགྲོས་སུ་བྱས་པ་ཞིག་འདུག་ཀྱང་། ད་སྒོས་གསེར་བསིལ་(སིལ་)མའི་ཆད་པ་ཆེ་བ་རྣམས་ལ། མི་སྣ་དཔོན་གཡོག་ཁྱི་རྟ་དྲེས་སོགས་ཅི་ནོ ན་གཏང་ནས། ཟ་མ་གཟུག་འབྲེལ། རྒྱབ་ཆས་སྤྲོད་གསུངས་(པ་སོགས་)བཀའ་ཤོག་ཏུ་གནང་བ་ལྟ་བུ་ལ། ཚོད་པ་མ་འཕྲོད་བར་གྱི་མི་སྣའི་ཟ་མ་ལ། མི་ངོས་མའི་(མར་) དུས་གཉིས་ཆུང་གཟུགས་རེ་དང་ཆེ་གཟུགས་རེ། གཡོག་དུ་(ཏུ་)ཡོད་ལ་དུས་གསུམ་ལ་ཆུང་གཟུགས་རེ། ཇ་སྦྱོར་ལྔ་ཆང་། རྟ་དྲེསརྣམས་ལ་ཆག་བྲེ་དོ་མ ངོས་མའི་ཐ་མའི་རྒྱབ་ཞོ་རེ་ལོན་ཅིང་། བུ་ཚ་ལ་སྒྲུབ་མི་ཐོབ། ཟ་རྒྱབ་( ཉེས་)ཆས་འདོད་སློབས་པ་ནས་གཟུངས་བསྡུས་ཤོག་ནམ་བྱུང་གི་བར་ རྩི་བ་དང་། དེ་སྔའི་བསྡུས་ཤོག་གི་ཚིགས་རིགས་སུ་གདོན་སྟོན་ཆས་རྐང་གླ་ཆད་ཤུལ་བཞི་ཟུར་རིམས་འགྲོས་ལོང་ལས་ཕྱིར་བསྡུས་ཕེབས་པ་འདི་ལ། དེ་སྔ་གོ་བ་ཟུར་ས་རྒྱབ་ནས་གདན་ཞེས་པ་མི་སྣ་རང་ལ་དཔོན་གྱི་གཞུང་གདན་མཉམ་པ་དགོས་ཟེར་བ་དང་། སྟོན་ཆས་ཞེས་པ་ཉོ ན་མོའི་རྣམས་གྲངས་དང་། ཞལ་འབྱེད་ལ་རྒྱ་གླང་ཞེས། ནས་ཁལ་བརྒྱ་རེ་དང་། བཤེས་གླང་རེ་ལེན་པ་སོགས་འཚམས་ཚིགས་མེད་པའི་ཁྲེལ་(འཕྲོག་)གང་ཐུབ་བྱེད པ་འདུག་ཀྱང་། སྡེ་སྲིད་ཀྱི་བཀའ་ཁྲིམས་ལ། གདན་ཟེར་བ་བཀའ་ཤོག་ཐང་དུ་མ་ལྷུངས་པའི་གོ་དོན་གྱིས། བཀའ་ཤོག་གི་གདན་ལ་ཆད་པའི་བཞི་ཟུར། ( རྐང་གླ་ལ་བཞི་ཟུར་) ཆད་ཤུལ་ལ་བཞི་ཟུར་རེ་རྣམས་མིང་སོ་སོར་བྱེད་པ་ཁྲིམས་པའི་རེ་བ་ཡིན་ཞིང་། ལག་ཡོད་དེ་རྣམས་ཀྲིལ་བས་གཞུང་དུ་ཆད་པ་གང་ཕུལ་བའི་ཤུལ་ལས་སྤྲོས་( སྤྲོད་) པ་མི་ལེན། ཟ་རྒྱུབ་ཆད་པའི་རྟིང་བསྐལ་ཡི ན་པས་ཞག་དུ་སོང་གི་རྩིས་རྒྱབ། སྨར་གསེར་གྱི་སྲང་གྲངས་ལ་མི་སྣ་ཉིས་སྦྲེལ་ཙམ་ལ། ཟ་མ་གཟུགས་སྤྲོད་གསུང་བ་ལ། དུས་གསུམ་དུ་ཆུང་གཟུགས་ཇ་ཆང་། རྟ་ཡོད་ན་གཟ ན་ཆག་འོས་འགབ་ལས་སྤྲོས་( སྤྲོད་)པའི་ཟ་རྒྱུག་མི་ལེ ན་ཆད་པ་སྤང་དུ་མ་ལོངས་ན་མི་སྣ་འོས་འགབ་རེ་ལ་ཟ་མ་གཟུགས་ཕྱེད་སྤྱོད་ཕེབས་པར་ཆུང་གཟུགས་གི་(ཀྱི) ཕྱེད་དང༌། རྐང་གླ་བྲེ་ལྔ་མ། སྲང་དུ་མ་ལོང ས་པས་གདན་སྟོན་ཆས་སོགས་སྙད་མེད་པར་བྱེད། བགོས་ཡོང་གཞེས་སོགས་ཁྲལ་བསྐུལ་གྱི་འདོད་ལ་མི་གཉིས་སྦྲེལ་རེ་སྣང་བའི་ཟ་མ་འཕྲུལ་ཆས་སྒྲུབ་ཕེབས་པ་ལ། རྒན་པོ་རྒན་ཆགས་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ག ན་ པོ་རང་གི་ཟ་མ་དུས་གསུམ་ལ་ཁ་ངོམ་(ངོམས་) དྲོས་(གྲོད་)འགྲངས་རྒྱ་རི་(བཟན་)ཕོགས། ཁྲལ་ཡོང་དུས་ཐོག་ལ་འགྲིལ་ན་རྐང་གླའི་སྙད་མི་བྱེད། དེ་ལས་འབྱུང ས་ ན་ ཉི ན་རེ་རྐང་གླ་བྲེ་ལྔ་རེ་བྱིངས་སུ་བསྡུས་ནས་ཉི་མའི་ཁ་གྲངས་སྒྲིགས་དགོས་པ་མ་གཏོགས། འདོད་ཡུལ་གྱི་ཐོམ་དུ་ཡོད་རྐང་པས་གང་འལོར་གྱི་འདོད་པ་མི་བྱེད་རེ་གཉིས་ངན་ཁྲེབ་ཀྱི་རྒན་པོ ས་མ་ཁུལ་ན་མི་སྣ་ཁ་གཏད་བྱས་པའི་ཁོ་རང་གི་ཞག་གང་ཐོགས་ཀྱི་རྐང་ལེན་དགོས་པ་དང་ཟློས་པ་ཆེ་བའི་གཤེར་(བཤེར་)འབོད་ལ་ཞོ་རེ། སྡེ་སྲིད་གཞུང་དོན་གྱི་མནའ་ལ་མིནའ་གོས་མི་ཡོང་ཞིང་རང་རང་བཟློས་པའི་མི་དྲག་པའི་མནའ་རྒྱབ་ལ་སྲང་གང་དོ་སོགས་སྐབས་དང་བསྟུན་ཞིང་། འབྲིང་སྨད་ཀྱི་ལག་འཇུ་ཅ ན་ལ་གསེར་ཞོ་དོ་རེ། རྡོ་ལ་ལྷ་གསོལ་ལྷ་སྟན་བཀྲམ་(བཀྲབ་) སླང་བཀྲབ་སྡེར། མེ་ཁྱེམ་ལྕགས་སྐམ་ཟེར་བ་མི་སྣའི་ཟ་སྒོ་དང་རྡོ་ཁུངས་སྒེར་གཞུང་གང་གི་ཁོངས་ལ་ཡོད་ཀྱང་དཔོ ན་ཁུངས་དེ་ལ་(དགུ་ཚན་) བདུན་ཚན་གང་རིགས། མི་སྣ་ལ་རྡོ་རྒྱབ་གོམ་པ་རེའི་སར་ཤོན་གསུམ་གྱི་སྲང་རེ། སྣུམ་ལ་ཡང་ལྷ་ཡོལ་ལྷ་གདན་སྣམ་སྣོད་ཀྱི་སློང་ང་ཟངས་གང་རུང་སྣུམ་རྒྱབ་སྲུང་རེ་རྣམས་འོས་བབས་སྐབས་དང་བསྟུན་པའི་ལེན་ལུགས། དཀྱུས་མའི་འཇུ་ཅ ན་གྱི་མ ན༩་ལ་སྨར་ཞོ་(དངུལ་)དོ། རང་མནའ་ལ་སྨར་ཞོ་གང་། ནང་ཚང་འབྲལ་བསྡུམས་ཐོག་(ཟོག་ )འཐུལ་མ་འཆམས་པའི་བགོ་བཤག་སོགས་ཕན་ཚུན་བདེ ན་པ་མེད་པའི་རང་གཤེད་(ཤེད་)ཅན་ལ་དབུས་ལུགས་ཀྱི་ངགོས་ཕུད་ཀྱི་གསུམ་(བཅུ་)ཟུར། དཀྱུས་མ་འདྲ་བབས་ལ་ཕན་ཚུན་སྤྱི་ཐོག་ནས་བཅུ་ཁ་ལེན་པ་དང༌། བགོས་ཚར་ནས་ཕན་ཚུན་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ནས་བཅུ་ཁ་ལེན་པ་ཇི་ལྟར་འོས་པ་རང་ཤེད་ཆེ་ཆུང་གི་བབས་འབྲེལ་དང་མཚུངས་པ་བྱེད། ནག་ཅན་བཟུང་སྤྱི་བ། ས་བྱས་པ་ལ་ཁོ་རའི་ལུས་འབྱར་གང་ཡོད་མི་སྣས་ལེན། དགེ་སྟོང་གི་སྤྱོད་འཇལ་ལ་འཚོག་ཆས་སོགས་ཐོབ་ཐང་ཆར་ཆེན་ཕྲ་མ་ལྟར་ལེན་ཅིང་། གཞན་མ་དབུས་ལུགས་ལ་བཅུ་ཁ་ལེན་པ་ལྟར་འདུག་ཀྱང་། འདི་གབ་ཡུལ་ཆགས་པར་མི་འདུག་པས། གཙང་ལུགས་ལ་ཕན་ཚུན་ནས་ཟོང་ཕུད་ཟོང་སྟེན་(གདན་) ཟེར་བ་ཟོང་ཁྲག་གཉིས་ནས་སྤྲོད་མཁན་གྱིས་ནས་ཕུད་(དང་)ལེན་མཁན་གྱི་བྲེ་གདུན་ས་ནས་ཕུན་ཚུ ན་སྙོམས་པའི་བློ་ཚད་རེ་ལེན་སྨྲར་སྤྲོད་དགོས་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་མཁན་གྱི་ས་ནས་དྲངས་ཤིང་གིས་བཅད་པ་རྣམས་དང་ལེན་མཁན་གྱི་ས་ནས་ཁལ་ཤུལ་བྲེ་འབྲངས། སྤྲོད་མཁན་གྱི་བྲེ་གདན་) འཆར་བ་སྣམ་བཉྩི་མ་རེ། སང་(སྤང་) ཁེབས་གདན་འོས་རིགས་དང་པོའི་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་ལ་འདུག་པས། མི་ཤ་གྲི་སྲི་མ་ལྡང་བའི་རྟན་( རྟེན་)འབྲེལ་ལ་ལན་དམར་གྱི་བསད་པའི་གྲི་ངོས་མ་དྲང༌ཤིང་གི་ཚབ་ཏུ་སྤྲོད་པ་སོགས་སྲོལ་རྒྱུན་དུ་འདུག་པ་ལྟར་བྱེད། ཁྲ་མ་དཀྱུད་མའི་ཞབས་འཇུག་ལ་སྤོམ་ཆེ་ཆུང་གི་འཚོག་ཆས་ཁྲ་བཀོད་ལྟར་དང་། རྐང་གླའི་དོད་དུ་སྤྲོད་འཇལ་ཡོད་ན་དེ་ཁའི་ཁལ་ཤུལ་བྱེ་འབྲོང་སྤྲོད་མཁན་ནས་ལེན་ཅིང་། འདི་ལ་སྤྱི་ས་ནས་ལེན་པ་དང་སོ་སོ་ནས་ལེན་པ་བབས་འབྲེལ་དང་མཚུངས་པར་བྱེད། དངོས་པོའི་སྤྱོད་ལེན་མེད་པའི་ས་ཆའི་རྩིས་སྤྲོད་དམ་ཁྲ་མ་ཞུབས་སུ་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་དཀར་ཡོལ་གྱིས་གཙོས་པའི་ལྔ་ཚ ན་ནམ་གསུམ་ཚོན། ཇ་མགོ་སྡུམས་གྱིས་གཙོས་པའི་བདུན་ཚན་དགུ་ཚན། གོས་ཡུག་དོར་ཡུག་རྟ་ཁྲབ་མཛོ་སོགས་རྣམས་གྲངས་དོན་རྩ་འགངས་ཆེ་ཆུང་ཇི་ལྟར་འོས་པ་བྱེད་ཅིང་། བཀའ་ཁྲའི་བབས་སྨྱུག་བཞི་ཟུར་ རིམས་འགྲོས་སྤྲོད་ཕེབས་པ་ལ། སྐུ་རྒྱལ་གྱི་བཞི་ཟུར་གཅིག་གི་བབས་མགྲོ ན་གཉེར་རམ་ཡར་ཞུས་ཕྱི་ནང་གི་མི་སྣ་ལ་ཐོབ་དེའི་བཞི་ཟུར་སྨྱུ་གུ་ཆུ་རིན་དྲུང་ཡིག་གིས་ཐབ་(ཐོབ་) པ་ཡིན་ནོ།

3.9. Bsad pa stong gi zhal lce

དགུ་པ། བསད་པ་སྟོང་གི་ཞལ་ལྕེ་ནི། སྟོང་ཞེས་ཁ་སྐོངས་ཤིན་ཏུ་མཐོ་བ་ལ་ཆ་བཞག་ སྔོན་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་རྙིང་པ་རྣམས་སུ་སྟོད་ཡ་རྩེ་རྒྱལ་པོ་ཧོར་གྱིས་བསད། རོ་དང་གསེར་གཉིས་གཉིས་བརྗེས་བྱས་སྨད་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་ལྡན་མས་བསད། ད་དུང་སྟོང་ལ་ཁྱེར་དུས་མེད། ཅེས་པའི་དོ ན་ཀྱང་( ཡང) མི་སྟོང་ན་རྣམ་དཔངས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ཞིང༌། ལྷག་པར་མི་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་གྱི་རབ་དང་བཙན་པོ་ཁ་དྲག་ཅན་གྱི་སྟོང་ནི་ཁྱེར་ས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་ནའང་། ཕྱིས་མི་རབ་ཀྱི་རབ་དང་བུད་མེད་བསད་པ་ཆེར་མི་ཡོང་ཞིང༌། ག་སྟེ་(གལ་ཏེ་)བྱུང་ཀྱང་(ཡང་)རབ་ལ་ས་ཆའི་གཅོད་སྦྱོར། གསེར་བསིལ་( སིལ་)གྱི་སྲང་གྲངས། སྟོང་ཆེན་གྱི་སྤྱོད་འཇལ”སོགས་སྐབས་བསྟན་པ་བྱེད་ཅིང་། བུད་མེད་རྣམས་སོ་སོའི་སྟོང་ཁུངས་ལས་འདབ་( ལྡབ་) ཀྱི་ཆུང་བ་ཡིན་ནོ། ཚལ་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་ཏུ། སྨྱོ་འབོག་བསམ་མེད་བྱིས་པ་དུད་འགྲོ་ཡིས་
དང་རྐྱེན་གྱིས་ཤི་ལ་སྟོང་མི་དགོས་)ལྷ་རྗེའི་དཔྱད་ཉེས་ཤི་ལ་བསམ་པ་ཡིས། ནད་ལ་ཕན་དུ་རེ་བ་མ་རྟོགས་པ། དེ་ལ་ཉེས་པའི་ སྐྱོན་མེད་བཀའ་དྲི ན་འཁུར། ཞེས་པ་ལྟར། མི་སྨྱོ་འབོག་བསམ་མེད་དང་བྱིས་པ་ལོ་བརྒྱད་མན་གྱི་རྐྱེན་པ་རྣམས་ལ་དགེ་འཐུད་མ་གཏོགས་སྟོང་མི་དགོས། དུད་འགྲོ་བསམ་མེད་ཀྱིས་རྐྱེན་པ་ལའང་དགེ་བའི་བཞི་ཟུར་སྤྲོད་པ་སོགས་དེང་སང་གི་བར་ལ་དར་ཞིང་། དེ་སྔ་མི་བསད་དཀྱུད་མ་རྣམས་ལ་ད་ལྟའི་རྒྱལ་ཁྲིམས་བཙ ན་པོ་འདི་མེད་པར། སྒེར་དཔོན་བདག་ཕ་ཚན་མག་པ་སྟེ་དཔུང་ཤེད་ཆེ་ཆུང་གིས་མི་བདུག་ཤེད་ཆེ་ན་རོ་མཐོ་སྐྱོལ་བ་ཟེར། རོ་ས་ཞིང་ཐོག་ཏུ་སྐྱལ་ནས་གཙོད་པ་དང་། མི་ཤའི་དམག་བསགས་ནས་དམག་སློག་ལེན་པ་དང་། ཡུག་ས་དུས་དྲན་དུ་ངུ་བ་ལ་གདན་གོས་སྐྱེལ་བ་དང་། བྱི་ཕྲུག་ཡོད་ན་མགོ་ཐག་མ་ཆོད་བར་རྒྱུགས་སྐྱེལ་དགོས་སོགས། དེ་སྔའི་ཁྲ་མ་རྣམས་སུ་རོ་བདག་གི་རྒྱུགས། ཕ་ཚན་གྱི་དམག་སློགད་ཕྲུག་གི་རྒྱགས་ཕྱེ། ཡུག་སའི་འཆི་ཕྱིས་བླང་བདུན་སོགས་ལ་སྲང་གྲངས་འདི་ཞེས་མི་བདག་བློ་ཁ་རྫོགས་ཐབས་མཛད་འདུག་པ་རྣམས་ལ་དགོངས་ནས། དེང་སང་སྙིང་གནོན་སྲང་ཆེ ན་གྱི་གཅོད་རྒྱུ་གནང་བ་འདི་ཡིན་ཞིང་། ཡང་དེ་སྔ་ལག་དམར་ཤིད་ཆེ་ན་རོ་མས་གཏོང་བ་ཞེས། རོ་ལ་མལ་གདན་བསྐྱལ་རྟ་ནོར་འདོགས་དགང་ཐུབ་བྱས་ནས་སྟོང་ཡུག་གཙོད་དུ་འགྲོ་བ་དང་། དངོས་པོ་ལ་འདབ་( ལྡབ་) གཅོད་པ་དང་སྟོང་ལ་ཞུ་ངོ་སྒྲོན་འཇུག་( བརྒྱུད་) པ་སོགས་ལག་དམར་གྱི་ཆགས་ལ་དགོངས་ནས་ཁ་མ་རྙིང་པའི་ཚིག་རིགས་སུ། གོང་མ་ཆེ་བཙུན་གྱི་སྐ་ངོ་། བསྟན་པ་སྤྱིའི་(ངོ༌)ཆག་ལ་(ལག་)དམར་འབབ་ཤེས་ཀྱི་རོ་བབས་སོགས་ལ། རེ་སྟོང་སྟེང་ནས་སྲང་འདི་ཆག་ཟེར་བ་ལ་དགོངས་(ནས་) དིང་སང་གྲྭ་ཕུད་ཀྱི་ཆག་གནང་བ་ཡིན་ཞིང། དོན་དུ་ཉོང་ལ་སྤོམ་ཆུང་ན་ཕྱིས་འདོམས་མིག་ལྟོས་ལ་གནོད་དགོས་པ་དང་། ཧ་ཅང་འགེལ་ཆེས་ལག་དམར་གྱི་མ་ཐེག་པར་ཡུལ་དོ ན་ཁ་མཆུ་ཡ་མེད་དུ་སོང་ན། མི་ཤ་(དགྲ་ཤ་)ལྟོས་ལོན་གྱི་མ་བདེ་བའི་རྒྱུར་སོང་དགོས་ལ་དགོངས་ནས། གཉིས་འཇགས་ཚིག་གི་སྒོ་ནས་བློ་ཁ་ཁྲིད་དེ། མི་བདག་ལ་སྙིང་ག་ནོ ན་སྲང་ཆེན་གྱི་འཕར་ལག་དམར་ལ་དགྲ་ཕུད་ཀྱི་ཆག་སོགས་གནང་བ་འདི་ཡིན་ཞིང་། དེ་སྔ་ལག་དམར་གྱི་བབས་བརྟེན་དང་། མི་བདག་ཕན་ཚུན་གྱི་སྟན་བསྒྲུབ་ཀྱི་ཐེལ་གདན་ཟེར་བར་འདུག་པ་ལ། དེང་སང་བབས་བརྟེ ན་ལ་ཆད་པ་སྲང་གསུམ་དང་། ཐེལ་གདན་ལ་ཕན་ཚུ ན་གཉིས་ཐད་ནས་སྐུ་རྒྱལ་འབུལ་དགོས་པ་ཡིན་ཞིང་། དེ་སྔ་སྤྱོད་མཇལ་གྱི་སྐབས་ཀྱང་སྟོང་དཀར་དང་སྟོང་ཁ་སྟོང་ནག་གསུམ། འཇལ་ལ་སྨྲར་དང་ཁྲ་དང་ཟོང་དང་གསུམ། སྨྲར་ལ་སྨར་དང་སྨར་ཟིར་གསུམ། ཁྲོ་ལ་ཁ་དང་ཁྲ་ཆགས། ཟོང་ལ་ཟོང་དང་ཟོང་ནག ཟོང་ནག་གིས་སྨད་གཅོད་ཟེར་བའི་རྣམ་གྲངས་མང་བར་འདུག་པའི་སྟོང་དཀར་ཞེས་ལྕི་བ། སྟོང་ཁྲ་འབྲིང་བ་སྟོང་ནག་ཅེས་ཤིན་ཏུ་ཡང་བའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་ནས། སྟོང་དཀར་གྱི་སྐབས་སྨར་དང་། སྨྲར་རི་ཞེས་པའི་སྨར་ལ་གསེར་དངུལ། ཇ་ནག་རྩེ་ནས་གྲས་( བྲས་) གཙང་སོགས་དངོས་པོ་སྡིག་ཐུབ་རྔམས་ཆེ་བ་ལ་ཆ་ཞག་(བཞག་)པ། སྨར་རི་ཟེར་བ་དེ་ལས་ཅུང་ལོད་པ། ནས་ཤོར་ཐུབ་ལེན་ཐུབ། ཇ་མངའ་ཧང་། གོས་སྣམ་ཐེར་ཕུག་སྟོང་ཁྲི་སྐབས་ཁྲ་ཆགས་ཞེས། ཁ་ལ་བྲུ་པད་སྲན་ནོར་ཕྱུགས་བཀོལ་འཕེལ་(འཕེར་) གོས་བབ་ཚོང་སྣམ། ཁྲ་ཆགས་ལ་འབྲུ་སྐམ་(སྦྲང་)བསྲེས་ཤ་རི ན་ལོ་བ་དང་དུད་འགྲོ་ཤ་འཕེར། རིས་ཆ་ཤ་ཆ། ར་ལུག་ཐད་ཀོ་སྟོང་ནག་གི་སྐབས་ཟོང་དང་ཟོང་ནག་ལ་ཐོང་ཞེས་པ་ཤོག་གུ་རེ་རློམ། རྟ་བོང་རིངས་མོད་འབྲུ་སྦང་བསྲེས། ང་ཁུག་ (གུས་)ཟར་བུ། གོས་བཟན། ཟད་རོ་སྣམ་བུ་ཟོང་བྱུང་། ཟོང་ནག་ལ་འབྲུ་བཀྲན་(ཁྲབ་)བདུན། དགྲ་མདའ་དཀྱུས་ཨོད་ཕེར་སྡེར་གོག་པོ། འབའ་ཆ་སྦང་སྐམ་ཟོང་ནག་གིས་སྦད་གཅོད་ཅེས་པ་སྤྲོད་འཇལ་གྱི་མཇུག་ཏུ་ཤོག་བུ་དུམ་པ་དང་། ཐོང་གུག་ལ་སྲང་དོ་རེ། སྒ་གོག་དོང་གོག་ལ་ཞོ་རེ། མདོར་ན་རྡོ་བུག་པ་ཕུག་པ་དང༌། རྟ་རྒན་བོང་གོ ན་ཁྲིམས་རའི་ཐེམས་པ་འགེམས་ཐུག་པ་ཙམ་རེའང་ཆར་ཆེན་དུ་གཅོད་ཀྱི་འདུག་ཅིང་། དེ་བས་ཀྱང་ལོད་པར་སྟོང་གཞུག་རླུང་ཁྱེར་ཟེར། མི་སྤྲང་པོ་གཅིག་གི་ངོ་ལ་ཡང་སྲང་གྲངས་ཞོ་གྲངས་གཙོ ད་མ་(པ་)བྱུང་འདུག་པས་འདི་ཡང་དགོངས་པ་སྔོན་གྱི་མི་ཚད་ལྡ ན་རྣམས་ཀྱི་མི་བདག་ལ་དམར་(གྱི་བར་)ཆག་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པ་དང་། ནག་ཆེ ན་གྱི་སྟོང་མིང་བརྟགས་པ་རྣམ་ལ་མིང་འདོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐབས་ལ་མཁས་པར་མཛད་པ་ཡི ན་འདུག་ཀྱང་། ཕྱིས་འཆལ་བའི་ཤིན་ཏུ་ཟོགས་(ཐོང་)བ་ལ་སྟོང་སྤྱོད་ཟེར་ཁ་དཔེར་བྱས་ནས་སྟོང་ལ་ཟེམ་ཟོལ་གང་འགྲོ་བྱེད་པ་ཞིག་བར་དུ་དུར་འདུག་ཀྱང་། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེ ན་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱི་བཀའ་ཁྲིམས་ལ། མི་ཤེད་ཆེ་ཆུང་གི་མི་སྣའི་དམག་སོགས། རོ་བབས་རོམ་ཐོ་སོགས་ཀྱི་མི་དཔུང་རྫི་སྡིང་བྱེད་པ་མི་འདུག་ཅིང་བྱས་པར་ཤར་ཀྱང་སྟོང་ལ་ཆར་ཆེན་ལ་སྤྲོད་པ་མི་སྣང་ཞིང་། མི་ཤེད་བྱས་པར་ཚད་འཕར་གྱི་བསྡ རེ་འདོད་(བརྡ་འདེད་) མི་ལ་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་དུ་བྱས། རབ་ཀྱི་རེབ་རབ་ཀྱི་འབྲིང༌། རབ་ཀྱི་ཐ། འབྲིང་ཐ་གཉིས་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བའི་རབ་ཀྱི་རབ་ནི། ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལྟར་དཔའ་བོ་སྟག་གི་ཞལ་ལྕེའི་སྐབས་ཡིན་ཞིང༌། རབ་ཀྱི་འབྲིང་རྫོང་བདག་གཡོག་གསུམ་ཡ ན་གྱི་དཔོན་རིགས་གཞུང་གི་རྫོང་གཉེར་ལས་ཚན། ཆོས་སྡེའི་མཁན་པོ་སོགས་ལ་སྟོང་སྲང་བཞི་བརྒྱ་དང་སུམ་བརྒྱུ། རབ་ཀྱི་ཐ་མ་ནི་གྲྭ་ཚང་གི་བླ་མ་དགེ་འདུན་གྱི་གཉེར་( བསྙེན་) རྫོགས། གཞུང་གི་དྲུང་འཁོར་གཡོག་བརྒྱ་ལོངས་ཀྱི་དཔོ ན་རིགས་ལ་སྟོང་སྲང་ཉིས་བརྒྱ་འབྲིང་གི་ རབ་ནི་རྟ་པ་ དྲུང་འཁོར་ལ་གཏོགས་ཙམ་དང༌། གྲྭ་ཚང་ཆོས་སྡེའི་ལས་ཚན་ཆོས་ཁྲིམས་སོགས་ལ་སྟོང་སྲང་བརྒྱུ་དང་བཞི་བཅུ་ལྔ་བཅུ་གང་རུང་། གཟིམས་ཆུང་པ་དང་གྲྭ་པ་བགྲེས་རིམ་རྟ་ཆུང་དཔོན་ཆུ་རྣམས་ལ་སྟོང་སྲང་བརྒྱད་ཅུ། འབྲིང་གི་འབྲིང་ནི་ཟ་པ་མདའ་བདག་སྐྱེམ་བསྡུས་དང་། གྲྭ་ས་ཆུང་བའི་གྲྭ་པ་ལ་སྟོང་སྲང་དྲུག་ཅུ་བདུན་ཅུ་ལྔ་བཅུ་གང་རིགས། འབྲིང་གི་ཐ་མ་ནི་སྒེར་པ་གཟུགས་བཙན་གྱི་རིགས་ཡིན་ཏེ་སྟོང་སྲང་བཞི་བཅུ་སུམ་ཅུ་གང་རིགས། ཐ་མའི་རབ་ནི་ཕོ་རེངས་ཁུངས་མེད་དང༌། གཞུང་གི་གཉེར་ཚང་ཕྱག་གཡོག་ཤན་པ་རྣམས་(ལ་སྟོང་སྲང༌) སུམ་ཅུ་ཐ་མའི་འབྲིང་ནི། ས་འཛིན་གྱི་མགར་ཤན་རྟོགས་( ལྟོགས་) སྤུང་རྣམས་ལ་སྟོང་སྲང་ཉི་ཤུ། ཐ་མའི་ཐ་མ་ནི། ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པར་ཀྱང་། ཨ་ཕོ་(འཁུམས་) མགར་བ་བཤན་པ་གསུམ་གང་བསད་ཀྱང་སྟོང་ལ་གྲེས་ཐག་གཅིག་ཟེར་བ་ལྟར་འཁྱམས་པའི་མགར་བཤན། ཡ་སླུངས་( སློང་)རྣམས་ལ་སྟོང་སྲང་བཅུ་དང་བཅོ་ལྔའི་བར་དང༌། ཡང་སྙིང་རྗེར་དགོངས་ནས་ཉི་ཤུ་ཙམ་ཡང་གནང་བའི་སྲོལ་འདུག་ཅིང་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་གྱི་སྲང་གི་སྟོང་ཐང་དེ་ལ། དེ་སྔའི་ཁྲིམས་ཡིག་དང་གཏམ་རྒྱུད་རྙིང་པའི་བབས་ཐོབ་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རྣམས་ཀྱང་བསྡུ་བར་གནང་བའི། དེ་སྔའི་གོང་མ་ཆེ་བཙུན་རྣམས་ཀྱི་ཞུ་ངོ་སྒྲོན། བསྟན་པ་སྤྱི་ཆགས་རེ་བབས་སོགས་ལག་དམར་གྱི་ཆག་ ལ་གྲ་ཕུད་སྟོང་སྲང་རེའི་ས་ནས་བཅུ་ཟུར་གྱི་ཆག་དང་དེ་སྔའི་མི་བདག་རྒྱལ་གྱི་ཡུགས་སའི་འཆི་ཕྱིས་བྲང་གདན། དྭ་ཕྲུག་རྒྱགས་ཕྱེ་ཕ་ཚན་མག་པའི་དམག་སློག་སོགས་མི་བདག་གི་བློ་ཁ་རྫོགས་ཐབས་ལ་སྙིང་གནོ ན་སྲང་ཆེན་སྟོང་ནས་སྲང་སྟེང་ནས་གཉིས་སྐྱེས་ཀྱི་འཕར་དང༌། སྟོང་ཟོང་ནག་རྦད་གཅོད་ནས་ཀྱང་ཆ་ཤས་ས་ལ་ཞོ་འབེབས་དང༌། དགེ་བ་སྟོང་སྲང་རེའི་སར་དགེ་ནས་ཁལ་རེ། དགེ་ནས་ཁལ་བཅུ་རེ་ལ་དགེ་མར་ཁལ་རེ། དགེ་བ་སྟོང་ནས་ ཕན་པ་དང་མི་ཕན་པ། ཞོ་ཞོ་ཆེན་དུ་འཇོག་པ་དང་སྨྲ་ཞེ་ཟོང་ཟེར་འབྱེད་པའི་དབྱེ་བ་གནང་ནས་ཞལ་ངོ་གོང་མའི་སྐབས་སུ་ཁྲིམས་བྲེ་ཁྲིམས་སྲང་མཁར་རུ་སྐྱེར་ཁ་ནང་བཞེས་ལ་གནང་། བྲེ་ཚད་ཀྱི་ཡུལ་ཞེ་ཁལ་བརྒྱུད་མ་གདུག་པ། ཐེ་ཁྱད་ཁོངས་བརྩི་བར་གནང་ནས་མཁར་རུའི་དྲུག་ཞེ་གནང་། སྤྱིར་གྱི་ཞི་བདག་མཐོ་དམན་ཡུལ་ཕྱོགས་མི་གཅིག་པ་ན། བྲེ་ཆེ་ཆུང་གི་ཁྱད་ཀྱི་བྲེ་ཆེ་བ་རྣམས་སུ་ཁལ་གཉིས་ལ་ཞོ་རེ་བྱེད་པའང་འདུག་ཅིང་། ཞོའི་ཚད་འཇོག་པའི་འདི་ཆེ་རྒྱབ་མཛོ་དྲེའུ་ནོ ན་པ་ལ་ཞོ་བཟང་བ་དང་འབྲི་གླང་གཡག་བོང་བུའི་སྒྲུབ་ནོན་ལ་ལྷོ་འབྲིང་བ་དང་། ཆུང་རྒྱུབ་བོང་མོ་གླང་ཆུང་ནོ ན་པར་ཞོ་ངན་པར་སྔོན་ཆོས་རྒྱལ་མེས་དབོན་གྱིས་རྒྱལ་ཁྲིམས་བཅས་པའི་ཁྲི་མ་བྱེད་འདུག་པ། སྟོང་མའི་འགྱུར་གྱི་གསེར་བྲེ་གཏན་འབེབས་མཛད། གསེར་བྲེ་(དང་པོ་) ཚད་མ་ལ་བཞི་ཞོ་ད་ལྟའང་སྐྱིད་ཤོད་ན་དར་གྱི་འདུག་པ། རྒྱབ་ཚད་དང་གསེར་བྲེའི་ཞོ་བདག་(ཐག་)སོགས་ནས་རྩིས་ན་མཁར་རུའི་འབོའི་དྲུག་ཞོ་འདི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མར་ཤེས་བཞིན་ཡང་དེང་སང་མཁར་རུའི་བརྒྱུད་ཞོ་གནང་བ་ཞིག་འདུག་པ། དུས་ཀྱི་མི་འདི་ས་རྣམས་ལ་རྒྱུགས་སུ་སོང་བའི་ཁྲིམས་ཀྱང་ནོན་ཆེས་ཆེར་མི་གནང་ན། མ་འོངས་པར་ཁྲིམས་འཚོལ་དགོས་(དོགས་) ཀྱི་དགོངས་པ་ཅན་དུ་འདུག་པ། དཔོན་ཁྲིམས་ལ་མཁལ་( མཁས་ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར་དགོངས་ཞེས་སོ་སོ་དང་བསྟུན་དཔེར་ན་ཟང་པ་སྟོང་དགོས) འབྲིང་ཞིག་གྱུར་ཆགས་ཐུབ་ནས་སྐྱོན་རྩ་ནས་ཆེ་ཆུང་མེད་པ་ཞིག་ལ། མི་འདི་ལ་འདི་ཞེས་པ་རྒྱུན་(རྐྱེན་)ལམ་དུ་གཏང་(བཏང་)འདུག་པ། ཆད་འདོད་གྲུབ་ན་དྲན་འཛིན་བསྔགས་སྦྱངས་སོགས་གྲུབ་པ་དེ་ཡིན་ཞིང་། ད་སྒོས་དགེ་སྟོང་གི་མཇལ་སྤྲོད་ཀྱི་སྤང་བླང་དགོས་རྒྱུ་འདས་པོར་སྟོང་ཐོན་གསུམ་གྱི་སྲང་དྲུག་ཅུ་དགེ་ནས་ཁལ་དྲུག་ཅུ། དགེ་མར་ཁལ་དྲུག སྙིང་ཁྲག་གནོན་སྲང་ཆེན་གསུམ་རྣམས་དགོས་པའི་ཐོག་ནས་གྲ་ཕུད་སྲང་དྲུག་བཅག་སྟོང་སྲང་གྲ་ཕུད་ཞོ་འབེབས་དང་བྲེ་མཁར་རུ་ལ་ཆ་བཞག་སྤུས་ཀ་ཐོན་གསུམ། ཞོ་ཐག་ཁྲ་ཐོག་ཏུ་ཕ་པའི་བཞི་ཞོ་རྩིས་སྤྲོད་དུས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་གྱི་དུས་ཚོད་མི་སྣའི་སྒོ་གསལ་བྱས་པ་ལྟར་གྱི་སོ་སོ་ནས་སྐུ་རྒྱལ་བཀྲ་ཤིས་ཁ་བཏགས། བཟང་དཀར་རྩ་རིངས། ཇ་མངའ་ཧུང་བར་བསྡུམས། སྨན་རྩེ་ཁ་བཅུ་གཉིས་ཕུགས་སོགས་ལྔ་ཚན་བདུན་ཚན་གང་འོས་སྒྲུབ་བླངས་གྱི་(ཀྱི)ཤིང༌། བབས་སྨྱུག་བཞི་ཟུར་རིམས་འགྲོས། མི་སྣའི་ཚོགས་ཆས་ཇ་སྦྱོར་གསུམ་སྡེར་(རྡོར་) བཅས། དཀར་ཤ་ཁོག ཚག་ལག ཆང་ཚོད་བཞི་རྣམ་པ་ཁལ་དྲུག་གསུང་བ་དང་དེ་ཕྱིན་རྩ་བ་འདིར་བརྟེན་གྱི་མི་ཤ་གཏོས་ལེན་དུས་འགྱངས་ཕྱིར་འབུལ་བྱས་པར་ཤར་ན། འབའ་འདི་ཞེས་གསུང་བའི་བཀའ་ཤོག་གི་( གིས་)བསྣན་པའི་སྤྱོད་འཇལ་ལ་སྙིང་གནོན་སྲང་ཆེན་ཞེས་པའི་སྲང་ཆེ་བའི་ཐ་སྙད་ནི་སྨར་ཞོའི་ (ཞོའམ་) ནས་ཞོ་བརྒྱད་ལ་སྲང་ཆེན་རེ་བྱས་པའི་མཁར་རུའི་དྲུག་ཞོ་བྱས་ན་ཁལ་བཞི་བཅུ་ཞེ་བརྒྱད་ལ་སྲང་ཆེན་རེ། བརྒྱུད་ཞོ་བྱས་ན་དྲུག་ཅུ་རེ་བཞི་ལ་སྲང་ཆེན་རེ་བྱས་པའི་འདི་ལ་སྨར་ཁྲ་ཆ་ཕྱེད་དུ་སྤྲོད་དགོས་པ་དང་། དགེ་ནས་དང་དགེ་མར་སླར་རང་གི་ནས་ངོས་མར་ངོས་སུ་སྤྲོད། སྟོང་སྲང་རེ་བྱས་ཀྱང་ལག་ཡོད་ཞོ་རེར་ཕབས་སྨར་ཞོ་དྲུག་ཞོ། ཁྲ་བཞི་ཞོ། ཟོང་ཉིས་ཞོ་ཡིན་པར་ལག་ཡོད་བཞི་ཞོ་ཉག་ཅིག་བྱས་པའི་ཡས་བསྡུས་མས་མན་ན་འགྲིག་འགྲོ་ཞིང༌། བཞི་ཞོར་ཕབ་རྗེས། རིན་རྒྱུག་ལུང་པའི་དགུ་ཐག་གི་རི་ཁུངས་རང་བྱས་པས་གྲུབ་པ་དང་། ཡང་ཐོན་གསུམ་ནས་སྨར་ནས་ ཟོང་ལ་ཕབ་ན་འདབ་གཅོད་(སྤར་)ཟོང་ནས་སྨར་ལ་སླེབས་ན་ཕྱེད་ཆག ཁྲ་ལ་ཡས་མས་ནས་ཕུལ་དགུའི་འཁྲོས་རྩི། ཡང་བརྒྱུད་ཞོ་ལ་ནི་གོང་དང་འདྲ་ཞིང་། རྐྱེན་རྩ་འཆི་མཁན་ནག་ཆེ་བ་ཡོད་ན་འདོས་ཚེ་ཚད་ཀྱིས་གཏུགས་པའི་དེ་བཞིན་བྱས་འདུག་ཀྱང༌། རྨས་འོག་ནས་ཤོགས་དང་རོ་འོག་ནས་རྨས་ཡིན་པས་གསུ ང་ཚིག་རིགས་གཞན་མ་གོང་དང་འདྲ་བ་ལ་དགེ་བ་དགེ་ཐོག་ཏུ་ཕན་་ ན་སྟོང་སྟོང་འདབ་རྩི། མ་ཕན་ན་ངོ་བོ་རྩིས་ལ་ཐོང་ཕེབས་བྱུང་ན་དགེ་བ་དགེ་ཐོག་ཏུ་ཕན་མ་ཕན་ལ་འཛིན་ཕྱོགས་ཡོང་བའི་བཞི་བཅུ་ཞེ་དགུ་ཡན་ལ་སྤྲད་ན། དགེ་ཐོག་ཏུ་ཕན་པར་ཆ་འཇོག ཞེ་དགུ་ཐོན་ནས་མ་ཡིན་པར་ཆ་བཞག་ནས་ཞི་དགུ་ཐོག་ཏུ་དགེ་བ་སོང་འདུག་ན་དགེ་བ་ག ང་སོང་ཐོན་བཐོག་ཏུ་འདབ་རྩིས་ནས་ཁྲ་ཞོར་ཕབ་པ་དང་། དགེ་བ་དགེ་ཐོག་ཏུ་མ་ཕན་ན་ཞོ་ཞོ་ཆེན་དུ་བཞག་ནས་རིན་དགུ་ཐུག་ཏུ་བཅད་པས་དོན་དུ་དགེ་བའི་ངོ་བོ་དེ་སྟོང་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཡང་བྱུར་ཆགས་ནག་ཆེ་ཆུང་མེད་པ་ལ། དགེ་བ་དགེ་ཐོག་ལ་ཕན་ན་ངོ་བོ་རྩིས་ལ་སྟོང་(ཐོངས་)ཐོབ་པར་འདུག་ནའང་དགེ་བ་གང་སྤྱད་འགྲོ་སྟོང་སྲང་སྟོང་སྟེང་ཐོན་གསུམ་དུ་ཕན་ཞོ་མལ་ཞོ་ཆེན་དུ་བཞག རིན་དགུ་ཐག་རྩིས་པས། དོན་དུ་སྟོང་དགེ་བ་སོ་སོར་ལག་དམར་གྱི་བློ་ཁྲིད་ཕྱོགས་སམ་སྤྲོད་དགོས་པས། མིང་འདོགས་ཀྱི་མི་བདགསྲོས་རྒྱུན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་འདུག་ཅིང་ཡང་ནག་ཆེ་ཆུང་ལ་མཛད་པ་ཞིག་ཀྱང་འདུག་སྤྱོད་(སྤྲོད་) འཇལ་རྣམས་ཚར་བསྟུན་མི་སྣས་བཀའ་ཁྲའི་རྒྱབ་ལ་ཆོད་ཡིག་གིས་འདོམས་དགོས་ཏེ་མདུན་གྱི་བཀའ་ཁྲ་འདི་ནང་གིས་སྤྲོད་འཇལ་སྒྲུབ་བླངས་གཙང་མར་གྲུབ་པས་ད་ཕྱིན་ནས་ཁག་འདོགས་ང་མིན་ཁོ་མིན་སོགས་སྙོག་མ་གཏིང་སློང་བྱས་པར་ཤར་ན་གསེར་བསིལ་(སིལ་) མའི་སྲང་འདི་ཞེས་སོ་སོར་ཐེལ་རྩེ་བླངས། ཡང་གཉེར་ཚང་རྫོང་དཔོན་ལྟ་བུས་ཁ་མ་གཏོང་ན་ལོ་ཟླ་ཚེས་གྲངས་འདི་ཞེས་བྱ་བར་ཁྲ་མ་འདྲ་གཉིས་སུ་གཏོང་དོན། ཁྱེད་གཉིས་ལ་འཁོན་རྩ་ཆེར་མེད་པར་གྱུར་ཆགས་ཀྱི་འདི་ཞེས་རྐྱེན་ལམ་དུ་གཏང་འདུག་པ་ཐོག་མར་ཁྲིམས་པ་གོང་གི་སྐུ་རྒྱལ་འདི་ཞེས་བསྒྲུབ་པ་དང་། ལག་དམར་གྱི་ཁྲིམས་འདོགས་འདྲན་( དྲན་)འཛིན་སྨར་གསེར་ཕྱེད་མའི་སྲང་གསུམ་སྒྲུབ་བཞིན། དགེ་སྟོང་གི་སྤྲོད་འཇལ་སྤང་བླངས་ དགོས་པ་ཞེས་པ་ཁྲིམས་སྲོལ་གང་ཡོད་གོང་ལྟར་བྱེད་ཅིང་། ཡང་བར་མི་བསམ་ཆེན་གྱི་ནང་བསྡུམས་ལ་ཁྲིམས་པ་ནས་དགོངས་པ་ཞུས་པའི་རིགས་ལ། དཔེར་ན་ལོ་ཟླ་ཚེས་འདི་ལ་ཁྲ་ཐུང་འདྲ་གཉིས་སུ་གཏོང་( བཏང་) དོན། རྐྱེན་འདི་དང་འདི་ཞེས་བྱུང་འདུག་ཚུལ་སོགས་རྒྱུ་མཚན་ཀྱང་ཕན་ཚུན་བློ་ཁ་རྫོགས་ཐབས་རགས་རིམས་( རིམ་)རྒྱབ་ནས་དེ་རྣམས་ཀྱི་གསུངས་རིགས་སྦྱངས་བཤད་ཁོག་ཏུ་མཐུག་པར་ཞུས། སོ་སོའི་དོན་དགོངས་པ་གཞེས་གནང་དགོས་བསམ་ཉམ་གཞེས་གནང་དགོས་ཐོག་མར་ཁྲིམས་པའི་ཞུ་འགོག་ཟེར་བ་བྱས་ནས་སམ་ནས་མི་བསད་ཆར་ཆེན་གྱི་( སྐ་རྒྱལ་)སྟེངས་སུ་ཆད་འགྲོས་ཀྱི་ཕྱེད་ཙམ་ཁོངས་རྩིས་པའི་མཚན་གྲངས་འདི་ཞེས་ཁྲིམས་པར་འབུལ་བ་དང་དགེ་སྟོང་གི་སར་མི་བབས་ཁྲིམས་ཡིག་སྲོལ་གང་ཡོད་དང༌། འདི་སྐབས་ལག་དམར་གྱི་མི་བདག་མ་རྒྱལ་ཨུས་སུ་སྲང་གསུམ་སྤྱོད་དགོས་ཤིང་རོང་འོག་ཏུ་སྨྲས་( རྨས་)ཟེར་ཀྱང་བར་གཟུ་འདི་ལ་འདུས་པོས་ལག་དམར་ལ་སྨྲས་(རྨས་)བཅོས་ན་སྨྲས་(རྨས་) ཚབ་ཆེ་ཆུང་གི་སྨྲས་( རྨས་)འཇལ་རྒྱས་( རྒྱལ་) ཡུས་སྟེང་ནས་གཙོད་ཅིང་། ཚིག་འདྲ་མི་འདྲའི་གཤཊ་བདེན་ཡུས་འདི་སྐབས་ཀྱང་བྱེད་སྲོལ་མེད་ཅིང་། སྤྱོད་མཇལ་ཞོ་ཐག་རྣམས་ནི་ཁྲིམས་སྲོལ་གང་ཡོད་དགོས་པ་དང་། ཡང་ན་སྡུམ་གཙང་མའི་ཁྲིམས་སར་ཞུས་མ་ཐལ་བ་དང་། དགོངས་ལེན་མ་ཞུས་པར་མིན་ན་ཐོག་མར་སྟན་ཡིག་བླངས་ཏེ་དཔེར་ན་བར་པའི་མིང་བྱས་ཏེ། འདི་ཞེས་པ་ནང་པར་རམ། ནང་པོར་རམ་ངེད་དེ་བདག་འདི་ཞེས་ཕན་ཚུན་ཐུན་གྲུབ་ཀྱི་ད་ལམ་གྱི་བཟློས་སྐོར་འདི་ལ་ཆེ་གཅོད་ཆུང་གཅོད་རྩི་སྟན་ཡིག་ཕུལ་དོན། འདྲ་གནང་སོང་ཀྱང་། རེ་འཁང་མདུན་བསྟན་ཕྱི་འཁྲོས། ཚེ་སྟན་བསྐུལ་བསྐྱོད་མི་བྱེད་བྱས་པར་ཤར་ན། ཁྲིམས་བདག་ཞབས་དྲུང་དུ་འབའ་གསེར་སྲང་འདི་ཞེས་སྒྲུབ་ཀྱི་ཉན་ཐོ་(ཐེལ་)དང༌། སོ་སོའི་ཁག་ཁུར་བསྡུས་ཏེ། ཁྲ་མོས་ཚིག་རིགས་དང་གཞ ན་མ་གོང་དང་འདྲ་བ་ལ། འདི་སྐབས་སྐུ་རྒྱལ་འདི་ལུང་ཚན་གྱི་རྫོང་དཔོན་ ནམ་སྐུ་ཚམ་ཡང་ཕྲེང་འོག་ཏུ་ཡིན་ན། ཕྱག་མཛོད་དུ་འབུལ་ཞིང་། ལག་དམར་གྱི་མི་བདག་ལ་རྒྱུས་(རྒྱལ་) ཨུས་སོགས་གོང་བཞིན་བྱས་ཏེ། ཆོད་ཡིག་གི་སྐབས་འབའ་བསྡོམས་ནོར་(བོར་)ཏེ། མནའ་འཇོག་པ་སོགས་ཇི་ལྟར་འོས་པ་བྱེད། བར་པ་བསམ་ཆེན་ལ་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ཀྱིས་བར་པ་ཤགས་ཀྱི་གྲལ་(དྲས) གདན་ཞེས་འདོད་པའི་ཕྱོགས་ཕུལ་དང་། ལབ་རྒྱུ་དགོས་(དོགས་) པ་ཡོང་ཀྱང་དོན་དུ་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ནས་བཀུར་བསྟི་ཞབས་ཏོག་(བཀའ་དྲིན་) གྱི་བས ན་(བསབ་) ལུགས་ཁྲིམས་སར་ཐུག་ན་མི་སྣ་ཧོར་གྲའི་འགྲོ་སྒོ་ནས་རྩིས་པ་སོ་སོ་ནས་བྱེད་དོ། མི་བདག་མེད་རྐུན་བསད། ཇག་པ་རྒྱུ་འདྲེས་བསད་པ་ལ་ཁྲིམས་པ་མི་དཔོན་གཙོ་རྒན་གྱི་མི་བདག་བྱས་པའི་ཆད་པ་མི་བསད་དཔེ་འགྲོ་དང༌། སྟོང་དགོ་ཐོག་ཏུ་དྲིལ་བའི་དགེ་འདུན་ངན་སློབ་གས་( སློང་སོགས་) ལ་དགོང་རྩར་འགྲོ་བ་བྱེད་དགོས་པའང་ཁྲིམས་ལུགས་སུ་འདུག་གོ །

3.10. Smos pa khrag gi zhal lce ni

བཅུ་པ། སྨོས་( རྨས་)པ་ཁྲག་གི་ཞལ་ལྕེ་ནི། སྔར་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་ལ་མི་རབ་ཁྲག་ལ་ཐིག་ཞོ་དང་། མི་ཤ་ཁྲག་ལ་ཐིག་སོ་ཟེར་བ་འདུག་ནའང་། འདིར་མི་དོད་མི་སྙོམ་པའི་འབངས་ཀྱི་གྱེན་ལོག་ལྟ་བུའི་སྨྲས་(རྨས་) པ་ལ་སྨྲས་( རྨས་)ཚབ་ཆེ་ཆུང་གི་ཡན་ལག་གི་སྟེང་དུ་རྩད་གཅོད་དཔོན་གཡོག་སར་དཔོན་པོས་ལག་ཐལ་བ་ལ་རྨས་པོར་ལྷ་རྗེ་སོགས་ངོ་ཚ་ལ་དཔག་པའི་བདག་རྐྱེན་བྱེད་ལུགས། ཉེས་བྱས་ལ་དཔགས་པའི་བྱེད་པ་མ་གཏོགས་དཔོན་གཡོག་གི་གོ་རིམ་གྱིས་རྨས་འཇལ་གྱི་སྲོལ་མེད། ཕན་ཚུན་འདྲ་འོས་ཀྱི་སར་སྨྲས་(རྨས་)འགྲམ་ལ། སྔོར་སྨ་(རྨ་) འོག་ཏུ་ཤག་དོར་ཟེར་བ་ཞིག་འདུག་ཀྱང་དཔེ་ན་བདེན་མེད་དུ་འགྲོ་བར་འདུག་པས། འདིར་བདེན་པ་གཙོ་བོར་བྱས་ནས་མི་འོས་པའི་རྐྱེན་མ་ཐེག་པའི་ལག་སློག་པའི་རྨས་ལ་རྨ་གསོས་མ་གཏོགས་འཇལ་གཅོད་མི་དགོས། ཕན་ཚུན་གྲི་འདོན་སྔོན་མ་ལ་གྲི་ཆད་འོས་རིགས་དང་། མ་སྤྱམས་གྱི་བདེན་བརྫུན་ཆད་འགྲོས་ཁྲིམས་པ་ནས་བསྔགས་པའི་ཕན་ཚུན་རང་གི་སྐོར་ལ་ལུས་ཀྱི་གཉེན་པར་གྲི་(གསོད་) སྒྲུབ་(བསྒྲུབ་)ན་རྨས་འཇལ་ཐོབ་ཐང་གི་སྟེང་དུ་གསོན་སྟོང་སྨར་གསེར་གྱི་སྲང་གང་། ཕྱེད་སོགས་ཀྱི་འགྲོས་བདེན་འབྲེལ་དང་མཚུངས་པར་བྱེད། རྨས་རང་གི་སྐོར་ལ་མི་དྲག་པའི་རིགས་ལ་གསོན་སྟོང་རྒྱས་(རྒྱལ་) ཡུལ་(ཡུས་) རྨས་གསོ་ཁྲག་གདན་ཞེས་རྨས་འཇལ་གསོན་པོའི་སྟེང་ནས་བཤས་པའི་བཞི་ཟུར་སོགས་ཆ་ཆེ་ཆུང་གི་འགྲོས་རྨས་ཚབས་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་གཅོད་པ་དང༌། རྨ་གསོ་ལ་གསོ་བཟན་གཡོག་དགོས་པ་དང་། ཁྲག་གདན་ལ་ཕྱིང་པ་རྣམ་དཀར་ སོགས་སྤྲོད་དགོས་པའི་རྒྱུན་འདུག་ཀྱང་། ཕྱིས་མི་དྲག་པའི་( པར་)རྨས་འགྲམ་ཆིར་མི་ཡོང་ཞིང་། བྱུང་ཀྱང་སྐབས་བབས་བདེན་འབྲེལ་དང་བསྟུན་པ་བྱེད་ཝ་པ་འབྲིང་ལ་ཆ་བཞག་པའི་རྨས་ལ་སྟེས་པ་ཆེ་ཆུང་བདེན་རྫུན་གཤེར་བའི་གཏན་ཚིགས་གཞིར་འཇོག་པ་སོགས་གོང་གི་གཞི་ནས་བླུངས་པའི་ད་ལྟ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་མེ་ཞེ་(དུ་)གྲོས་སྲང་ཞེས་མེ་རུ་(དུ་) རྒྱབ་ལ་ཐོན་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ཞེ་རེ་དང་། དྲིས་པ་ལ་ཡང་ཐོན་གསུམ་གྱི་སྲང་རེ་བྱེད་པ་ཞིག་འདུག་པ། སྤྱི་ཙམ་དུ་དེ་ཁ་དགོས་པར་འདུག་ཅིང་། ཞིབ་པར་སྤྱད་ཀྱི་དྲངས་ཀྱང་ཚབས་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་སྲང་གྲངས་མཐོ་དམན་བྱེད་དགོས་པ་དང་རྨས་པ་ལ་ཡང་གཏིང་གནད་ཆེ་བར་སྲང་དོ་གསུམ། གཏིང་གནད་མེད་པའི་ཁ་པོར་བཞི་ལ་ཆུ་བཞག་པར་སྤང་དོ་གཙོད་དགོས་པ་སོགས་དེ་ཁའི་འགྲོས་ཤེས་པར་བྱེད་ཅིང་། གུས་(གུམ་) པ་ལ་རུས་པ་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་གསེར་དང་མཉམས་( མཉམ་)འདོགས་བྱེད་ཟེར་བ་ཞིག་འདུག་ཀྱང་། དེ་རང་ཅུང་ཞིག་ནད་པ་གུད་པར་འགྲོ་བསམ་པས། རྒྱུས་པ་སྲན་མ་ཙམ་ལ་ཞོ་རེ་བྱེད། ཁྲག་གཤེར་ཆེ་བ་ལ་ཁྲག་གདོན་སྣམ་ཡང་སྤེན་བུབས་སོགས་སྐབས་དང་བསྟན་པ་བྱེད། དེ་ཁའི་ཐོག་ནས་བདེན་པ་རྨས་པོ་ལ་མེད་ན་རྨས་པོས་བདེན་ཡུས་ཚན་གྲངས་ལྔ་ཚན་གསུམ་ཚན་ཙམ་གཏོང་བ་མ་གཏོགས་འཇལ་ཐོག་ནས་(གི་ཉེ་པ་) མི་གཅོད། རྨས་མཉམ་བྱུང་ལ་དེ་ཁའི་ཕན་ཚུན་རྨས་འགྲམ་ཆེ་ཆུང་གི་འཇལ་གྱི་སྤྱོད་སྐོ་རྩིས་ཐོབ། རྨོས་པོ་ལ་རྒྱུག་མིས་ཞག་བདུན་ཁོངས་སུ་རྩམ་ཁལ་གཅིག་ནས་དྲུག་གི་བར་ལུག་ཤ་སྟོད་སྨད་ནུས་ཚན་པོ་སྟོད་སྨད་ཀྱི་བར། མར་ཁལ་གཅིག ཆུང་རྒྱུ་སོགས་རྨས་ཚབས་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་སྤྲད་པ་དང་། ལྷ་རྗེ་ཚར་གཉིས་ཀྱི་བར་འབོད་ཅིང་དེ་ཁའི་རིན་ལྟོ་ཆང་རྫོང་སོགས་ཀྱང་བབས་ཐོབ་ལྟར་བྱེད་དགོས་པ་རྨས་གསོས་མི་ལེན་པ་ཀྱང་ཁྲིམས་ལ་མི་བཏུབ་ཅིང་། རྒྱག་མཁན་གྱི་སྨྲས་( རྨོས་）པོས་ལྷ་རྗེ་སོགས་རྟ་( ལྟ་) མེད་བྱས་ཀྱང་མི་བཏུབ་པས། ཁྲིམས་ཐུན་ལ་རྨས་གསོས་འདི་སྤྲོད་ལེན་བྱེད་དགོས། འཇལ་གཙོད་ཀྱི་སྐབས་རྨས་གསོས་དང་། ལྷ་རྗེའམ་རྫོང་སོགས་རྨས་འཇལ་ཐོག དུ་འདབ་གཅོད་དུ་རྩི་བའི་ཁྲིམས་རྒྱུན་དུ་འདུག་པ་དང་། སོ་ཆག་སྐྲ་བྱི་བ་རྣམས་ལ་དང་པོའི་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་ན། སོ་རྟ་སྐྱ་ལུག་ཟེར་བ་འདུག་ཀྱང་། དེ་ཕྱིས་མི་དར་ཞིང་སོ་ཆག་པ་ལ་གོང་གི་རྒྱུས་པའི་ཆ་འགྲོས་མས་ཆ་ཆེ་ཙམ་བྱེད་པ་དང་སྒྲ་ལན་བུའི་རྐང་གཉིས་གསུམ་ཙམ་ལ་ཞོ་རེ་གཅོད་པ་སོགས་སྐབས་དང་བསྟན། དབང་པོའི་སྒོ་མིག་སོགས་དང་། ཡན་ལག་ཉིང་ལག་སོགས་སྐྱོན་ཅན་དུ་གཏང་ན། མི་དེ་ཁའི་ཁུངས་སྟོང་གི་ཐོབ་ཆ་ནས་རྩིས་པའི་བཞི་ཟུར་གསུམ། ལྔ་ཟུར་སྤྱིར་དབང་པོ་ཡན་ལག་སྣང་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་གཅོད་རྒྱུ་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན།

3.11. Bsnyon ham mna’ dag gi zhal lce

བཅུ་གཅིག་པ། བསྙོན་ཧམ་མངའ་བདག་( མནའ་དག་) གི་ཞལ་ལྕེ་ནི། ཡིན་མིན་བསྙོན་བྱུང་བར་མདའ་( མནའ་)བྱེད་དགོས་ཤིང་། མནའ་ཞེས་པ་རང་ལུས་གདོང་གི་ དྲང་པོར་གནས་པ་ལསྣ་ཡོད་པའི་དཔེ་དེར་བཞག་ནས་བདེན་རྫུན་འབྱེད་དགོས་པ་འདི་ལ། མནའ་མི་བསྡུ་སྐབས་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་སུ། གསེར་བྱ་ངང་པ་ནི་ལ་མ་འཛིན་དུག་སྦྲུལ་ནག་པོ་ཐུར་ལ་མ་རྒྱུག ཕོ་རོག་ནག་པོ་ལ་རྡོ་མ་རྒྱུག ཁྱི་མོ་ཚང་མར་དབྱུག་པ་མ་འཕུར། གཡུ་ཆུང་དྲུག་དམར་རྩེར་ལ་མ་རྒྱུ་ཟེར་བ་འདུག་པས། གསེར་བྱ་ངང་པའི་དོན་ནི་བླ་མ་དང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡུལ་གཉན་པ་དང་བཙུན་པ་ལ་མནའ་མེད་པས་མནའ་མིར་མི་བསྡུ་ཕོ་རོག་ནག་པོ་ནི་མི་རྟོགས་( ལྟོགས་)ཧུལ་དང་རང་འདོད་ཅན་ལྟོ་གསོ་དང་རང་འདོད་ཀྱི་ཉེས་པ་དོར་ནས་མནའ་ཟ་བའི་མནའ་མིར་མི་བསྡུ། དུག་སྦྲུལ་ནག་པོ་སྔགས་པ་ནུས་པ་ཅན་གྱི་ཐབས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྒོ་ནས་མནའི་ཉེས་པ་སེལ་ནས་པས་མནའ་མིར་མི་བསྡུ། ཁྱི་མོ་ཚང་མ་ནི་སྐྱེད་དམན་རང་གི་མཛའ་བོ་དང་ཕྲུག་གུའི་ཆེད་དུ་མནའི་ཟ་བས་མནའ་མིར་མི་བསྡུ། གཡུ་བྱུང་དྲུག་དམར་ནི་བྱིས་པ་རྣམ་དབྱེ་མ་ཕྱེ་བ་དང་། གླེན་ལྐུགས་རྣམས་ཀྱིས་མནའི་ཉེས་པ་དང་སྤང་བླངས་མི་གོ་བས་མནའ་མིར་མི་བསྡུ། མནའ་མི་ལག་འདོགས་ཀྱི་འོས་ཅི་འདྲ་ཞིག་དགོས་ན། མི་དོན་བ། ཉིས་ཤེས་ཤིང་ཧ་གོ་བ། གཏན་ཚིགས་ཆེ་བ། དྲང་ཤིང་ཚད་པ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་རྩི་བ་སྐྱེལ་འགག་ལ་དགྲོ་ཡ་དང་ཁ་ཤུན་པ་ཞིག་དགོས་ཤིང་། དེ་ལྟར་མ་སྙེད་ན་མངོན་བསུམ་(སུམ་) བདེན་རྫུན་སྟོན་པའི་རྡོ་སྣུམ་འདུམ་སྐོལ་ཆུ་ལོག་སོགས་བྱེད་དགོས་ཤིང་། འདི་རྣམས་ལ་བདེན་པ་ཡོད་མེད་རི་ཚིག་རྟེན་འབྲེལ་ཆས་སོགས་ཀྱི་ཐོན་མི་ཐོན་ཡོང་བ་སྟེ། བདེན་པ་གཙོ་བོར་ཡིན་ཀྱང་། རི་ཚིག་ཟུར་གྱི་ཡོད་ཀྱང་མི་ཐོན་པ་ནི་བྱ་བ་ཆེ་་ཆུང་གང་ལ་ཡང་བསམ་པ་ལ་ཤར་རི་( མ་བྱུང་) ཟེར་བ་བཅུག་ན། མི་ནི་འགྱུ་བ་སེམས་འདི་ལ་གང་ཡང་ཆར་བས། དཔེར་ན་དཔེ་རི གས་ཚོ ན་པའི་ཚིག་ཟུར་འགྲོས་ཀྱི་མནའ་ལ་ཐོ་འཕོག་པའི་རི་ཚིག་མི་འཇུག རྟེན་འབྲེལ་གྱིས་བདེན་པ་མེད་ཀྱང་ཐོན་པ་ནི་བསྲུང་བ་ཟབ་མོ་མ ན་ངག་སོགས་དང་། མི་དྲན་གསལ་གཞན་པ་ཞིག་གིས་ཐོད་པ་མགོ་ཐོག་ཏུ་བཀབ་ནས། ཐོད་པ་འདིའི་ཐོག་ཏུ་འོག་)འདྲི་འདྲ་ཞིག་མི་བྱེད་( རེ་) ཟེར་བ་སྐྱལ་ནས་ ཐོད་པ་དེ་བོར་ན། དེའི་རྟེན་འབྲེལ་གྱིས་ཐོན་པར་འགྲོ་བ་སོགས་དཔེ་འགྲེ་བ་དང་། ཆས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མནའི་ཉེས་པ་ནི། ལུས་གཅེར་བུ་བྱས་ལ་ཀོ་དམར་གདན་དུ་གཏིང་། བྲང་ལ་གྲོད་པ་ཁྲག་གིས་བཀང་ནས་ཞལ་ཞལ་ཡོང་བར་བྱས་ན་རྣམ་རྟོག་གིས་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས་མནའི་ཉེས་པ་ཡོང་བ་སོགས་དེས་མཚུངས་ཤིང་ཡང་མི་རྣམ་རྟོག་མེད་ཅིང་བདེ ན་པས་ཡུལ་ས་ཞིག་ཡོད་ན། གོང་གི་རྣམ་རྟོག་ཅི་ཡོད་ཀྱང་། ཁོ་རང་གི་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཏད་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྷ་ལ་བདེན་པ་བརྡར་བ་ལྷ་དཔང་དུ་ཡེ་ཤེས་པ་བཞུགས་པའི་གཟིགས་པས་བདེ ན་ཐོག་ཏུ་ཐོ ན་པ་ཀྱང་ཡོད་ནའང༌། མི་བྱིངས་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་མང་བ་དང་རྣམ་རྟོག་གིས་རྗེས་སུ་མཇུག་པས། དམེ་ན་ཁྲིམས་པའི་( པའམ་) བར་པ་ཚད་མ་ཞིག་བྱེད་དགོས་ཏེ། དེ་ལ་ཐོག་མར་བསྒག་ཁྲ་ལྷ་དཔང་འདས་མ་འོངས་ད་ལྟ་དུས་གསུམ་གྱི་བདེན་རྫུ ན་གཟིགས་པར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་ཞིག་དང་། དེ་ཁའི་རྗེས་སུ་གཅོད་ཅིང་ཡིན་མིན་གྱི་ཆད་པ་མྱུར་དུ་འབེབས་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་དྲག་རྩལ་ཆེ་བ་དང་། མནའ་སྐྱེལ་མཁན་རང་གི་ཕོ་ལྷ་སོགས་དཔང་དུ་བཙུགས་ནས་མནའ་བྱེད་ན་གསེར་སྐྱེམ་(སྐྱེམས་) མནའ་ཆུ་སོགས་ཆས་བསྒྲིག་པ་དང་། རྡོ་སྣུམ་འདི་བསྐོལ་ཆུ་ལག་སོགས་བྱེད་ན་ལྷ་ཡོལ་ལྷ་གད ན་མགར་བའི་ཆས་རྡོ་གས་དང་ཆག་གྲུམ་མེད་པ། ཟངས་པའམ་ལྕགས་སླང་དུ་སྣམ་གཙང་མ་ལག་མགོ་ནུབ་ཙམ། རྡེའུ་དཀར་ནག་ཞོ་ཏོག་གི་ཡང་ལྕི་མེད་པའི་ཤོབ་མགོ་ཙམ་གཉིས། ཡང་འདམ་བཀོལ་ཆུ་ལོག་བྱས་ན་ཁྲོ འི་ནང་དུ་འདམ་གར་སླ་ཞོ་ཙམ་ལག་མགོ་ནུབ་ཙམ་དང་། ཡང་ཆུང་རྙོག་མ་རྡེའུ་མི་མ ཐོང་བ་ལག་མགོ་ནུབ་ཙམ་སྒྲིགས་ནས། དེ་རྣམས་རི་ཚིག་ཕན་ཚུ ན་བསྡུ་ཡང་བྱས། ཁྲིམས་པ་བོར་པ་དང་དབྱིངས་སུ་ཉེ་འགྱངས་མེད་པར་སྡོད་རི་ཚིག་རྣམས་སོ་སོའི་འདོད་ཁ་དང་ཚིག་ཟུར་གྱི་ངན་གཡེར་མ་སོང་བ་ཁྲ་མར་བཀོད། ཐོག་མར་རི་ཚིག་དག་ཀླུས་( བཀྲུས་) བྱེད་མི་ངོས་ཕུད་ཡོད་ན་དང་། ཡང་སྐྱེལ་འགག་ལ་མ་ཆམ་ན་ཤོ་རྒྱག་བྱས་པའི་གོང་གི་ཁྲ་མའི་ཚིགས་རིགས་ལ་ཡོང་བ་ལྟར་ཐོབ་པས་མནལ་གཟུ་འ དམ་པ་དང་། ཤོར་པོས་སྐྱེལ་འགག་འདམ་དགོས་པའི་ཤོ་ནང་དུ་གང་ཤར་གྱི་སྐྱེལ་མཁ ན་དེ་ལ། མི་སྣ་བར་པས་རི་ཚིག་ཚར་གསུམ་གྱི་བར་ལ་རྣ་བར་སོན་པ་དང་སེམས་ཡུལ་དུ་ངེས་པ་བསྒྲགས་་པ་དང་། འབྲུ་རེ་གཉིས་ནས་སྦྱངས་ཤུད་གཏོང་ཞིང་དེ་ལ་ཐོ ན་པ་ཐག་ཆོད་བྱུང་ན་མནའ་པ་མགོན་ཁང་གཞིས་བདག་གཉེན་པ། རྒྱལ་པོའི་དཀོར་ཁང་སོགས་སུ་ཁྲིད་ལ། སྤྲ་བསྙིལ་བ་དང་གྲི་བསྲུང་བ་འཇོག་པ་ལུས་ཀྱི་སྟོང་གཅེར་བུ་བྱེད་པ་སོགས་མི་དྲག་ཞན་དང་དོན་འབྲས་འགངས་ཆེ་ཆུང་སོགས་སྐབས་དང་བསྟུན་པ་བྱེད་ཅིང་། མནའ་པ་ཆེ་ཆུང་གང་ལའང་ལགས་འདོགས་ཀྱི་སྟེང་གོས་གྲི་བསྲུང་བ་འཇོག་པ་ལས་སྤྲོས་པའི་མནའ་ཆས་མི་དགོས། གསེར་སྐྱེམས་གཏང་( བཏང་)བདེན་པ་བདར་ནས་སྒག་ཁྲག་ཤེལ་རྩེ་ཁོ་རང་གི་མཆིལ་མས་རྒྱབ་སྟེ། ལག་སྦྲེལ་དང་ལག་འདོགས་ཡོད་ན་ལག་གདང་བྱས། ཡི་གེ་ཤེས་ན་ནི་རྫི་ཚིག་སློབ་( ཀློག་) པ་དང་། ཡི་གེ་མི་ཤེས་ན་རི་ཚིག་འདི་ནང་བཞིན་ཐོན་པ་དང་། འགལ་བར་སོང་ན་འདི་ནང་གི་ཆད་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་ཕོབ་ཅེས་རི་ཚིག་མགོ་ཐོག་ཏུ་ལེན། ཡང་རྡོ་བྱེད་ན་རི་ཚིག་གོང་གི་སྟེང་དུ་ད་ལམ་གྱི་རྡོ་དཀྲུས་འདི་བདེ ན་པ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བླངས་པ་མ་གཏོགས། ཐབས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྒོ་ནས་བླངས་པ་ཡིན་རི་པར་རྡོ་ལེན་མི་མཁ ན་རྩེ་སྤྲོད་ཡིན་ན། སོ་སོར་གོང་གི་ཆས་རྣམས་བསྒྲིགས་་ནས་ཡ་ཏས་( པས་མཆོད་)གསོལ་ཁ་བདེ ན་བདར་བྱས། མགར་བས་ཐབ་ཁ་སོ་སོར་བཅས་ནས་རྡོ་མེ་ཐུག་(ཐུབ་) རྫོག་པ་(རྫོག་མགོ་)ཙམ་ཆེ་ཆུང་མེད་པར་རེ་སྲེག་རྡོ་ལེན་མིའི་ལག་པ་ཆུ་དང་འོ་མས་ལོགས་པར་དཀྲུས། ལག་པའི་རྨེན་པ་སོགས་སྔར་གྱི་སྐྱོན་རྙིང་པ་རྣམས་སྣག་རྟག་རྒྱབ། རྡོ་སྐྱ་ཉིལ་མ་སོང་བར་བསྲེགས་ནས། བཀྲབ་སླང་དུ་བཏོན་ཏེ་ས་ཡན་མེ་ཏོག་མེད་པར་བཀྲབས། དེ་ནས་བཀྲབ་སྡེར་དུ་བཏོན་ནས་གོང་བཞིན་བྱས་ཏེ་ལེན་མཁན་གཉིས་ཀྱི་ལག་པར་གཏད་ནས་གོམ་པ་གསུམ་མམ་བདུན་གྱི་བར་ལ་ལག་ལག་པ་གཉིས་སུ་ཕར་སྒྲིལ་ཚུར་སྒྲིལ་བྱས་ནས་གོམ་ཚད་ཀྱི་སར་འཇོག་རྡོ་མོ་ཐུབ་ཡིན་ངེས་ཤིངས་གསུམ་གྱི་བར་དུ་( མེ་དཀྱིལ་དུ་) འཐོར་ན་བདེན་པ་ཡོད་པས་ལེན་མི་དགོས་ཀྱང་ཟེར། དེ་ནས་ལག་པ་རས་ཀྱིས་བསྟུམས་ཁྲིམས་སའི་མི་སྣའི་དམ་ཕྲུག་གིས་བསྣན། ཞག་གསུམ་མམ་བདུན་གྱི་བར་བཞག་ཏེ་རྡོ་ཁ་ཕྱེ་བའི་ཐོན་པ་རྣམས་ལ་རྡོ་ལམ་ཞེས་ལག་པའི་ཁུང་ལ་སེར་ཐལ་ཙམ་རེ་ཡོང་ཤིང་། གཞན་ལ་སྐྱོན་མེད་དུ་འདུག་ན་གཙང་མར་ཐོན་པ་དང༌། ཆུ་( ལྷུར་)སྲན་མ་ཙམ་ཞིག་བྱུང་ན་ཕྲན་བུའི་སྐྱོན་ཡོད་པས་ཤོན་མ་ཤོན་ཕྱེད་མར་ཕྱེད། གསུམ་ཤར་ཚེ་མ་ཐོ ན་པར་འགྲོ། སྔར་གྱི་སྣག་བཏགས་རྒྱབ་པའི་སྐྱོན་སྙིང་པོ་རྣམས་འདིར་མི་རྩི་བ་སོགས་གཞིགས་( ཞིབ་) པ་ཆུག་པར་བྱས་ཏེ་བདེན་རྫུན་འབྱེད། ལྷ་ཡོལ་ལྷ་གདན་ཨ་ཏའི་ཟ་སྒོ་དང་བཀྲབ་སླང་བཀྲས་སྡེར་མགར་བའི་ཟ་སྒེར་གཅོད། སྙམ་བྱེད་པར་ཤར་ན་རི་ཚིག་གོང་དང་འདྲ་བ་ལ། ཚིག་གིས་འདོན་ཆ་བསྒྱུར་བའི་གོང་བཞིན་ཞིབ་པར་བྱས་ནས། གཞུང་གི་དགོངས་ཚེམས་ཀྱི་དག་དཀྲུས་ལ། སྣུམ་དང་སྣུམ་སྣོད་གཉེར་ཚང་ནས་གནང་། རྩེ་སྤྲོད་ལ་སོ་སོར་རང་གི་བསྒྲིག་ཅིང་། ཡང་ཡོ་གལ་གྱི་གཅིག་གིས་ལེན་ན། སྣུམ་སྣུམ་སྤྲོད་མཁ ན་གྱི་བབས་ཐོག་ཡིན་ཀྱང་། ངན་བྱེད་བྱུང་དགོས་པའི་ལེན་མཁན་རང་གི་བསྒྲིག་དགོས་པར་འདུག་ཅིང་། དེའི་དོད་སྤྱོད་མཁན་གྱི་མི་སྣ་ལ་བབས་ཐོག་ཏུ་སྤྲོད་ལེན་སྐབས་ལེན་མའི་ལག་པ་དཀྲུས་སྣག་ཁྲ་ཀློག་ལུགས་ཐེལ་རྩེ་རྒྱག་པ་སོགས་གོང་བཞིན་བྱས་ཏེ། རྡེའུ་དཀར་ནག་སྣུམ་དཀྱིལ་དུ་བསྒྱུར་སྣུམ་བཀོལ་ཐག་ཆོད་པའི་ཚད། ནས་བསྐྱུར་ནགས་འགྲོ་བར་ཆ་བཞག སྐག་ཁྲ་མགོ་ཐོག་ཏུ་ཁྱེར། ལག་པས་བཀྲུགས་པས་རྡེའུ་གང་བྱུང་གཅིག་ལག་ཏུ་ཁྱེར། ཐོན་ངོས་ན་རྣམ་འཇམ་ཤིང་དངས་ལ་རྡེའུ་དཀར་པོ་ལག་ཏུ་སྤྱོད་ཅིང་རྡེའུའི་ཤུལ་མ་གཏོགས་སྐྱོན་མི་ཡོང་། མི་ཐོན་ན་སྣུམ་ལུད་པ་དང་མེ་འབར་བ་སོགས་བྱེད་ཅིང་། དཀྲུགས་པས་རྡེའུ་ནག་པོ་ལག་ཏུ་སྤྲོད་པ་དང་ལག་པར་ཆུ་ལྷུར་རྒྱབ་པ་དང་ཚིག་འགྲོ་བ་སོགས་མི་རུང་བ་ཡོང་ཞིང་། ལག་པ་སྐྱོན་ཆུང་བྱུང་ནས་རྡེའུ་དཀར་པོ་ལོན་ན། ཐོན་མི་ཐོན་ཆ་ཕྱེད་དུ་ཡོད་པའི་རྟག་ཡིན་ཀྱང་དེང་སང་དཔེ་སྣུམ་ཐོན་པའི་གྲལ་དུ་མཛད་ཀྱི་འདུག་པས་དེ་ཁ་བཞིན་བྱེད་དགོས། ཨང་རྗེའུ་མེད་པར་སྣུམ་འཛུབ་མོས་དཀྲུགས་ནས་སྐྱོན་བྱུང་མ་བྱུང་ལ་རྟགས་བྱེད་པ་ཞིག་འདུག་པ། དོན་འབྲས་འགངས་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་དེ་ཀྱང་བྱེད་ཅིང་། ལྕཊ་ནི་གདམས་ངག་བཞིན་འགྲོ་བས་ཕྱིས་བྱེད་མཁན་ཆེར་མི་ཡོང་། བྱེད་ཀྱང་རི་ཚིག་སོགས་བྱེད་ལུགས་རྡོ་དང་འདྲ་བ་ལེན་པ་དང་འདག་པར་བྱས་པའི་སྐྱོན་བྱུང་མ་བྱུང་ལ་བརྟགས་བྱེད། འདམ་ཆུ་སོགས་ནི་སྐོལ་བའི་རྡེའུ་འཇུག་པ་སོགས་བྱེད་ལུགས་སྣུམ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །

3.12. Brkus pa ’jal gyi zhal lce ni

བཅུ་གཉིས་པ། བརྐུས་པ་འཇལ་གྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། བཙ ན་པོའི་ཁྲི་འཇལ། དཀོ ན་མཆོག་གི་བརྒྱད་ཅུ་འཇལ། མཉམ་པོའི་བདུན་འགྱུར་ངོ་བརྒྱད་བརྒྱད་འཇལ་ངོས་དགུ། སྐྱིན་ཁྲིད་ཚབ་གསུམ། རྐུས་ཤས་ཁྱིས་ཁྱེར་ངོ་ཚ་སྤྱད་རིན་སོགས་རྣམ་གྲངས་མང་བར་འདུག་པ། བཙན་པོ་ནི་དཔོན་པོའི་ལུང་པའི་གཙོ་བོ། ཡུལ་གྱི་མགོ་དཔོན་ལ་ཆ་བཞག་པ་ཡིན་ཞིང་། དཀོན་མཆོག་ནི་བླ་མ་དགེ་འདུན་གྱི་རྫས| ལྷ་ཁང་གི་ མཆོད་ཆས་ལ་སོགས་པའོ། ཡུལ་ན་མི་སེར་འདྲ་མཉམས་( མཉམ་) ཉེ་ལམ་གྱི་ས་ནས་བརྐུས་པ་ལ་བདུན་འགྱུར་ངོ་བརྒྱད། ཁྱིམ་འཚེས་(མ ཚེས་) ཨུལ་ཚོས་བརྐུས་པ་ལ་བརྒྱུད་འཇལ་ངོ་དགུ་ཐག་རིང་མེ་ལེགས་ཀྱིས་བཀ;ས་པ་ལ་སྐྱེས་ཁྲིད་ཚབ་གསུམ། འདི་རྣམས་ལ་འཇལ་དང་བསྟན་པའི་ཆད་འགྲོས་ཀྱང་ཐོབ་ཅིང་། གླེན་ལྐུགས་སམ་མཐའ་འཁོབ་སྐད་རིགས་མི་གཅིག་པ་ཡུལ་འཁྱེར་ནས་ལྟོགས་པས་མ་བཟོད་པ་ལ་ངོ་ཚ་སྤྲད་རིན་ཟེར་ལྟོ་གོས་ཀྱི་ཐུན་རྐྱེན་སྟེར་དགོས་པ་དང༌། ཡང་མ་བརྐུས་པར་བརྐུས་ཁག་བྱུང་ན་གཙུགས་པ་ལ་བརྐུས་ཁག་བཙུགས་རབས་ཟེར་ཆད་པ་ཙམ་མ་གཏོགས། བརྐུས་པ་དང་ཁྱེད་(ཁྱེར་) མེད་པར་འཇལ་འཇུག་མཁན་ལ་ཁྲི་ཞིང་ཡང་སྙེད་ཉེས་པ་དང་བརྐོས་ལེགས་པ་ཟེར། སྙེད་པ་སྲིད་བློ་བྱས་པ་དང༌། གཞན་དུ་བཅུགས་པ་དང༌། ཧམ་པས་བསྙེན་པ་སོགས་ལ་སྐྱིན་ཚབ་ཀྱི་འཇལ་གཅོད་དགོས་ཤིང་རྐུན་ཤ་ཁྱིས་ཁྱེར་ནི། རྐུན་མས་ཁྱེར་བ་གཞན་གྱི་འཕྲོགས་པ་ནོར་བདག་ལ་སྤྲད་ན་རྔན་པར་ཐོག་གི་ཕྱེད་སྤྱོད་སྙེད་པ་ཚོང་འདུས་སམ་འདུ་པ་ཆེ་སར་གཏམ་སྒྲགས་སྙེད་དེ་ཟེར་བ་ལ་ཟོག་གི་གསུམ་ཟུར་བརྔ ན་པར་སྤྲོད། སྙེད་པ་ཟོན་མེད་དུ་བཞག་ནས་རྟ་བོང་ལ་སྒ་མ་རྒྱུག་ར་ལུག་གི་སྤུ་མ་འབྲེག་པ་ལ་ལོ་འཁོར་ནས་སྤྲད་པ་ལ་དངོས་པོ་བཞི་ཟུར་གཞན་མ་སྙེད་པ་དཀྱུས་མ་རྣམས་ལ་བརྔན་པའི་གཏོང་ལུགས་ལྟོ་སྟེར་ཆང་སྟེར་ཁྲིམས་དང་ཐུན་པ་བྱེད་ཅིང་། རྐུན་མི་རྨས་པ་ལ་འཇལ་མི་དགོས་རྐུན་མ་རྒྱུང་རྡོས་རྒྱང་མདའ་རྒྱང་རྡོས་བསད་པ་ལ་སྟོང་ཟོང་ནག་ཅད་གཙོད་སྟོང་འཇུག་རླུང་ཁྱེར་སོགས་ཤིན་ཏུ་ཟོང་བ་མ་གཏོགས་དགེ་བ་མི་དགོས། རྐུན་མ་ལ་གཟུང་བསད་བྱས་ན་དགེ་སྟོང་ཁྲིམས་ཐུན་སྤྲོད་དགོས། རྐུན་མ་བཙོན་དུ་བཟུང་བ་ལ་སྲོག་རི ན་སྲང་ལྔ་ནས་གཅིག་གི་བར་(སྣང་) ཆེ་ཆུང་གིས་ལེན་པ་སྐབས་དང་བསྟན་པའོ། །

3.13. Nye ’brel ’bral ’dul gyi zhal lce

བཅུ་གསུམ་པ། ཉེ་འབྲེལ་འབྲལ་འདུལ་གྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། དཔེར་ན་བབྦའ་ཚོ་དགའ་འདུས་ཀྱི་བྱས་པ་དང༌། བར་མི་བཅུག་ནས་བྱས་པ་སོགས་དང་སྐྱིད་སྡུག་བསྲེས་པ་གང་ལ་ཡང་ཐོག་མའི་ཁ་དན་གྱི་རིགས་དང་འབྲལ་དགོས་པའི་རྐྱེན་ཁའི་རྩ་བ་ནས་ཞིབ་ཏུ་བཅད་པའི་བདེན་པ་གཙོ་བོར་བཞག་དགོས་ཤིང་། དེ་ལ་དང་པོའི་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་ན་ཕོ་སྐྱུར་ཞོ་བཅོ་བརྒྱད་སྟག་གི་བྱ་རྒྱུ་ཅན། མོ་སྐྱུར་ཞོ་བཅུ་གཉིས་གཟིགས་ཀྱི་ཐིག་ལེ་ཅན་ཞེས་འདུག་པ་ངོ་བོ་གོང་གི་བདེན་པ་ཕོ་ཆེ་ན་སྐྱུར་མོས་ཐོན་གསུམ་གྱི་ཞོ་བཅོ་བརྒྱད། བདེན་ཡུས་ལུས་གང་སྤྲོད་པ་དང་། གོས་རྩམ་བཟན་(ཟན་)རྩམ་་གཡོག་དགོས་པ། ཆེ་བ་ལ་བསོན་( གསོན་) སྟོང་སྒྲིག་པ། ཆུང་བ་ལ་གསུམ་ཚན་གཏོང་བ་སོགས་བདེན་པ་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་སྤྱོད་འཇལ་བྱེད་ཅིང་། མེད་( བདེན་)པ་མོ་ཆེ་ན་ཕོས་སྒྱུར་ཆ་ཞོ་བཅུ་གཉིས་དང་གཡོག་ཀླུ་ཟད་ཐུད་ཅེས་ཉིན་གླ་བྲི་གསུམ་མ། མཚན་གླ་བྲེ་གསུམ་ཡང་ཉིན་གླ་སེ་བ་རེ་མཚན་གླ་བྲེ་གསུམ་མའི་ཆ་ཆེ་ཆུང་མིའི་ཁུངས་དང་འགངས་ཆེ་དང་། ཆུང་ལ་དཔགས་པ་བྱེད་ཟ་ཐུད་མོ་རང་སྡོད་རིང་ཕ་མིང་གིས་སྦྱིན་པའི་གོས་བཟན་( ཟན་) གང་ཟད་ཀྱི་གུང་( གུན་)སྒྲིག་ལོ་ནོར་མོ་ནོར་ཞེས་བདེན་པ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཕ་མིང་གིས་བཏགས་པ་མོ་ལ་འཇགས་པ་དང་། ཁྱོ་ཕོས་བཏགས་པ་ཁྱོ་ཕོ་རང་ལ་སྤྱོད་པ་ཀུན་ལ་བྱེད་ཅིང་། མོ་བདེན་པ་ཆེ་ཡང་། ཁྱོ་ཕོས་བདེན་ཡུས་ཀྱི་མིང་དུ་བཏགས་པ་མོ་ལ་སྤྲོད་མི་དགོས། ཡང་ཕྲུག་གུས་འབྲེལ་ན་བུ་ལ་བདག་པ་དང་། བུ་མོ་མས་གསོ་དགོས་པ་སོགས་བུ་རིན་ཞོ་གྲངས་སུ་འགངས་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་གཅོད་པ་དང་། བུ་མེད་ལ་ལྟོ་སྐུལ་གཙོད་པ། མ་ལ་ལྟོ་སྐལ་ས་ཞིང་ཁང་པ། བཏགས་པའི་ལུས་ཆས་འཇགས་པ་སོགས་བྱེད་ལུགས་སྐབས་དང་བསྟུན་པ་བྱའོ། ཡང་སྤུན་ཕ་བུ་ནང་ཚང་གི་འབྲལ་འདུམ་ལ་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་མི་ངོ་མང་ཉུང་ལ་དཔགས་པའི༌སྐྱེས་རྒྱལ་གྱི་བསྐལ་བའི་བཞི་ཟུར་ཙ མ་འགྲོས་སྐྱེ་( སྐྱེས་)དམ ན་ལ་ཕྱེ་ནས་མི་མགོ་ཐལ་ཤས་ཀྱི་ས་ཁང་ནོར་རྫས་གང་ཡོད་བགོད་ཁྲ་སྙོམ་པར་བྱུས་ཕ་མ་དང་རྒན་མོར་འདམས་ཁ་གཏོང་། གཞན་མ་ཤོ་རྒྱུག་འདམ་རེས་སོགས་གང་རུང་བདེན་མགོ་དང་བསྟུན་པར་བྱེད། ཡང་བུ་མེད་ཁྱིམ་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡོད་ན་སྐལ་རྫོང་གང་ཐོབ་ལུགས་སྲོལ་ལྟར་སྤྱི་ཐོག་ནས་འཇོག ཡང་བཙུན་མ་ཡོད་ན་ཐབ་ཆས་ཞིང་སྐལ་ལམ་ཆོས་རྒྱགས་སྐྱེལ་དགོས། གོས་བཟན་( གཟན་）བཙོ་བ་སོགས་དབྱེ་བ་འབྱེད། བཙུ ན་པ་ལ་ཡང་དཔེ་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་དཔང་རིགས་པས་དཔྱད་ནས་ འབྱེད་དགོས་ཤིང་། ཡང་རིགས་རྒྱུས་མི་གཅིག་པའི་སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་དུ་ཚོགས་ནས་སླར་བྲལ་བ་ལ་འཚོག་དུས་ཀྱི་རྒྱུ་ཆེ་ཆུང་དང་བཅས་རྩ་བ་ཡིན་མིན་བདེན་པ་ཆེ་ཆུང་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བདེན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་
བའི་གཅོད་རྒྱུ་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན།

3.14. Byi bas byi rin gyi zhal lce

བཅུ་བཞི་པ། བྱི་བྱས་བྱི་རིན་གྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། སྔོན་གྱི་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་ཁྲིམས་ཡིན་རྙིང་པ་རྣམས་ན། བྱི་བྱས་པའི་ཡན་ལག་གི་བྲན་གཅད་ནས་ཡུལ་གཞན་དུ་སྤྱག་ཞེས་( ཅེས་)འདུག་ཀྱང་། འདི་བླ་མ་དཔོན་པོ་སོགས་ཀྱི་བཙུན་མོ་ལ་མི་འོས་པའི་བྱི་བྱས་ན་དེའི་ནག་ཏུ་གཅོད་ཟེར་བའི་ཚིགས་དོན་ཡིན་ཞིང་གཞན་མ་རང་བཞིན་གཅོད་རྒྱུ་བྱེད་པ་ལ་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ༌འགའ་ཞིག་ཏུ། རླུག་ཞོ། སོག་སྲང་། གྲ་ལུས་རྩེ་དར། ཁྱབ་རྟ་ཞོལ་གཡགཙོས་( ཅེས་)ཟེར་བ་འདུག་ནའང་། འདིར་བདེན་པ་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ་མི་ཁུངས་མི་སྙོམས་པའི་བྱི་མཇལ་(༢ཇལ་)སྲང་གསུམ་དང་། གསོན་སྟོང་གི་ཁུངས་ཀྱི་སྟོང་གི་བཞི་ཟུར་རྒྱལ་ས་ཇ་བར་བསྡམས་ཀྱི་གཙོས་པའི་བདུན་ཚན་བྱེད། ཁུངས་འདྲ་བ་ལ་ཁྲིམས་མེད་ཀྱི་བྱ་བ་བྱས་ན་བྱི་འཇལ་གསོན་སྟོང་སོགས་བསྔོམ་པར་སྲང་གསུམ་ནས་དེའི་བར་དང་། རྒྱུས་( རྒྱལ་) ཡུས་གོས་བཟན་(གཟན་) གྱིས་གཙོས་པའི་ལྔ་ཚན་བདུན་ཚན་གང་རིགས་སྐྱེ་(སྐྱེས་) དམན་གྱི་ཚུར་འགེབས་བྱས་ན་བྱི་འཇལ་སྲང་གང་རྒྱུས་(རྒྱལ་) ཡུས་དཀར་ཡོལ་གྱིས་གཙོས་པའི་གསུམ་ཚན་ཙམ་མ་གཏོགས་གསོན་སྟོང་གི་མིང་མི་དགོས་བཙུན་མ་བབས་པར་དགོན་པའི་སྒྲིགས་བཅའ་ཡིག་ལ་གང་ཡོད་བྱེད་དགོས། ཡང་དག་ཅན་གྱི་ཁྱོ་ཁ་ཁྱིམ་མཚེས་ཀྱི་སྐྱེས་དམན་གྱི་སླད་ཐབས་བྱས་ན། སྐྱེས་དམན་བདག་ཅན་མོ་རང་ལ་རྒྱུས་ཡུས་ཇ་བར་བསྡུམས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་བདུན་ཚན། དཀར་ཡོལ་གྱིས་གཙོས་པའི་ལྔ་ཚན་སོགས་རྣམ་དཔངས་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་གཅོད་རྒྱ་བྱེད་ཅིང་། ཡང་བྱེད་བསམ་(བྱེས་སམ་) ཤེངས་རེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱོ་ཁས་བཀང་པའི་འཛེམ་ཆ་བྱས་རིགས་ལ་རྒྱས་ཨུས་སྤྲོད་མི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །

3.15. Nam phar tshur gyi zhal lce

བཅུ་ལྔ་པ། ནམ་ཕར་ཚུར་གྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། དཔེར་ན་སེམས་ཅན་རྟ་དྲེལ་མཛོ་གཡག་སོགས་གང་རུང་གཅིག་མི་གཅིག་གི་གཡར་ནས། གཡར་མཁན་གྱི་ལག་ཏུ་ཤི་ན་ཟི་ཁུངས་ཀྱི་རི ན་འཇལ་བ་དང་། སྐྱོན་མེད་དུ་འཕྲོད་ནས་ཞག་ལོན་ཤི་ན་གཡར་མཁན་ལ་ཁག་དཀྲི་ས་མེད་པ་དང་། ཡང་སྐྱོན་མེད་དུ་འཕྲོད་ནས་ནམ་ཁྱེད་ཚུན་ལ་ཤི་ན་གཡར་མཁན་གྱི་རིན་སྤྲོད་དགོས་པ་དང་། ནམ་ཕྱེད་ཕན་ལ་ཤི་ན་ནོར་བདག་གིས་རིན་གྱི་རྩོད་གླེང་མི་བྱེད་པ་རྣམས་སྔོན་གྱི་ཁྲིམས་མིག་རྙིང་པ་ན་འདུག་ཅིང་ད་ལྟ་ཡང་དེ་ཁ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ཡང་དཔེར་ན་རྒན་རྨ་སོགས་སྐྱོན་རྩ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤི་བ་བྱུང་ན་རྐྱེན་རྩ་ཆེ་ཆུང་གི་རིན་གྱི་ཆ་ཤོས་སྤྲོད་ཅིང་། རིགས་དེས་མཚུངས་པའི་གཡར་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་དཔེ་འགྲོ་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། ཚོང་འདུས་ཀྱི་ལྷ་ལོ་བར་ཟན་འདི་ཡང་རང་ཁྲིམས་བཙན་པ་ཞིག་འདུག་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལུཊ་སྲོལ་ལྟར་ཁུར་ (འཁུར) དགོས་ཤིང་། གནས་པོ་བར་པས་ཀྱང་བྲེ་ལོག་འཛུགས་པ། གཞི་བདག་མགོ་བསྐོར་བ་སོགས་ལ་དངོས་པོའི་རིན་གྱི་གསུམ་ཟུར་གནས་པོའི་( པོས་)་འཇལ། ཤ་མིན་ཟོག་མིན་ཙོས( བཙོངས་) ལ་དངོས་པོ་ཚད་ལྡན་གྱི་རིན་ཚོང་ཡ་ལ་སློག་ཅིང་། ཁྲིམས་པའི་ཆད་འགྲོས་ཞག་ཏུ་སོང་བའི་ཚོང་སློག་པ་ལ་དངོས་པོ་ཁལ་ཉི་ཤུ་རི་བ་ལ་ཁལ་བཞི་སློག ཟོག་མི་འོས་པའི་བཙོད་མད་ཙན་ལ་ཚོང་ཐག་ཆོད་ཀྱང་ཚོང་སློག་པ་ལ་ཚོང་སློག་མི་དགོས། ། རྩིས་ལོག་ལོ་འཁོར་ཀྱང་གན ས་ པོས་སྡམས་པའི་སླར་རྩིས་བསྡུས་དགོས། ། གཞན་ཡང་སྣ་ཚོགས་པ་ལ། ཚོར་(ཆེར་) མ་ཤིང་བཟན་(གཟན་) སོགས་ལ་མི་(མེ་) རྒྱབ་(བརྒྱབ་) ན་ཉེས་པའི་ཆད་ལས་གོང་བཞིན་འགྲོ་དགོས་པ་གཞིར་བཅས་ཤིང་། བདག་པོ་ལ་དེ་ཁའི་ཚབ་འབུན་འགྲོས་སུ་སྒྲིག་པ་དང་། རྒྱས་(རྒྱལ་) ས་བབས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཡང་དབྱར་གྱི་ཞིང་ལ་བསམ་ངན་གྱི་ཆུ་གཏོང་བ་དང༌། སྔོ་རེས་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གཏོང་བ་སོགས་བྱས་ན་གོང་དུ་ཆདེ་འགྲོས་གཞིར་བཅས་ཤིང་། བདག་པོ་ལ་དེ་ཁའི་སྟོན་ཐོག་གི་ཁུངཙ་སྒྲིག རྨོས་ཁྲོལ་ས་བོན་གྱི་ཚབ་སྤྲོད་པ་སོགས་སྐབས་དང་བསྟན་པ་བྱེད། ཡང་རྩ་རིགས་བདག་ཐོབ་ཐེ་འཚོམས་ནས་སེམས་ཅན་རྩ་ཟ་སྙེགས་ཆེད་གཏད་དུ་བྱས་ན་ཐོ་ཁོངས་སུ་གང་སློབས་ཀྱི་སེམས་ཅན་བནུས་གཏོང་བ་དང་། སྔར་གྱི་ཡིག་དན་ཡོད་ན་འབའ་སེལ་ཙ་མ་འགེལ་བ་སོགས་བདེན་ཡུས་ལ་དཔགས་པ་བྱེད། ཡང་ཤེད་མ་ཆུག་པའི་སེམས་ཅན་གཤོར་བ་རྣམས་ལ་སྤྲོད་འཇལ་མི་དགོས།

3.16. Kla klo mtha’ ’khob kyi zhal lce

བཅུ་དྲུག་པ། ཀླ་ཀློ་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། ལྷོ་མོན་ཧོར་སོགས་རྣམས་ལ་དར་ཞིང་། དེ་ཡང་ལྷོ་མོན་ཀླ་ཀློ་ཁོ་ནར་སོང་བས་གླེན་ཞིང་ལྕགས་པས་ཁྲིམས་ཆེར་མི་དར་ཞིང་། བོད་དུ་ལོ་ཁོ་ཡང་ཆུང་བར་འདུག་པས་སྟེང་གི་རྣམ་དབྱེ་ཙམ་ལས་གཞན་མ་འདིར་མ་བྲིས་ཤིང་། ཧོར་སོག་ནི་གེ་སར་དམག་གི་ཁྲིམས་དང་། རྒྱ་ནག་ཁྲིམས་ཀྱི་ལུགས་སོགས་ཁྲིམས་ཤིན་ཏུ་དམ་ཞིང་། ཁྲིམས་ཀྱི་རྣམས་གྲངས་ཤིན་ཏུ་མང་བར་འདུག་ནའང་མཁོ་ཆེ་བ་རྣམས་འདིར་བྲིས་པ་ལ། ཧོར་སོག་གི་ཁྲིམས་དམ་པ་གཅིག་ལ་ཨལ་ཕྱི་ཞེས་ཞུང་ཆེ ན་པོའི་མི་སྣ་གསེར་ཡིག་ལ། སྣེའུ་ལ་ཤུ་སུ་སྤྲོད་ཅེས་རང་གཞན་གྱི་སྡེ་གང་དུ་སླེབས་ཀྱང་རྟ་འུལ་གང་དགོས་རྟ་ཁྱུ་ནས་ཟིན་ཆོག་པ་དང༌། ཞག་ཕོབ་(ཕོག་) གྲུ་ཚུགས་གང་དུ་བབས་ཀྱང་གཞོ ན་མ་དང་འགེལ་པ་ཕུད་པའི་ནོར་དང་། ལུག་ཁྱུ་ནས་མི་མང་ཉུང་གི་ཟ་ཚོད་གཟུང་ཆོག་ཅིང་། ནང་གྲོལ་མགོ་ལྤགས་མི་ཁྱེར། ནང་ཐབ་བྱུང་ན་འཛོག་ཐབས་དང གར་བ་ལ་ལྕག་སྐོར་རྒྱག་རེས་དང་། དེ་བས་གར་བ་ལ་རྟ་ཐོག་ཏུ་ཐོན་ནས་གཞུ་གཏོང་ཐོན་འགོངས། རྟའི་ཁ་སྐོར་ཕར་ཤུར་ཚུར་ཤུར་བྱེད་པ་ཙམ་མ་གཏོགས། ཁྲི་མི་འདོན་མདའ་མི་རྒྱག གྲི་བཏོན་ནས་ཨ་ལ་རྟ་འཕྲོག མདའ་བཏོན་ན་གཞུ་འཕྲོག་རྒྱུས་པར་སོང་ན་རྟ་ལེན། རྨས་ན་རྟ་ཁྱབ་བླངས་ཏེ་ཁྱབ་དཔོན་གྱིས་ལེན། རྟ་རྨས་མ་ལ་སྤྱོད་བསད་པ་རྣམས་ལ་མོན་རུ་མི་འབྲིང་ལ་གཡུ་མིག་བརྒྱད་ཅུ་མ་ཟེར། གཡུ་མིག་རེ་ལ་བ་གླང་རེའི་ཐག་བྱས་ནས་བ་གླང་བརྒྱུད་ཅུ་རེ་སྤྲོད་པ་སོགས་འདུག་ཅིང་། ཧོར་ལ་མཛོ་མལ་དྲུག་ཅུ་རེ་མི་འབྲིང་གི་སྟོང་བྱས་ནས། མཛོ་མལ་རེ་ལ་འབྲང་འབྲི་ཁལ་ཞེས་འབྲི་གཞོན་མ་རེ་གཡག་འགེལ་པ་རེ་བྱེད་ཀྱི་འདུག བོད་ཀྱི་སྨར་ཞོ་འབེབས་ཀྱི་ཚབ་ལ་གསུམ་སྤྲོད་དུ་བྱེད། སྙིང་བསྣོན་གྱི་ཚབ་ལ་ལག་དམར་གྱི་བུ་མོ་གཉེན་སྡེབས་ནས་ཆོད་ཡིག་ཀྱང་འདིས་གོ་ཆོད། བརྐུས་པ་ལ་དཔོན་གྱི་རྟ་ཁེབས་བརྐུས་ན་རྟ་ལེན། འདྲ་མཉམས་(མཉམ་) ལ་ནོར་ལུགས་འོས། དེ་ལ་ཆེ་བའི་བརྐུན་མ་ལ་མཁོལ་མོ་ཁ་བཏགས་（ལྟབ་)ཟེར་ནོར་གང་ཡོད་ཀྱི་ཕྱེད་བླངས་ནས་དེའི་ཕྱེད་མ་དཔོན་གྱིས་ལེན། ཕྱེད་ནོར་བདག་ལ་སྤྲོད། ལོངས་ཅན་(རྟ་བོང་) ར་ཅན་གྱི་བསད་པ་ལ་རུ་དམར་དགྲ་ལ་རྒྱུགས་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱུག་རྟ་ཞེས་རྟ་བཟང་བ་རྣམས་སྔོན་ལ་རྒྱུགས་ཏེ། རང་རང་རྟའི་བཟང་ཁྱད་ཀྱི་གང་ལེན་པ་རང་རང་གི་བདག རྟ་མཉམ་འགྱོགས་བྱུང་ན་ལྕགས་སྐྱུར་སྔ་ཕྱིའི་རྟ་བཅག གང་སླེབས་ཀྱི་ནོར་རང་གིས་བདག་རམ་མདའ་སླེབས་པའི་ ནོར་ཕལ་ཆེར་ལ་ཁད་ལ་རོགས་སླེབས་ཏེ་ལྷོགས་ན་བགོ་བཤའ་དམག་ཐོག་ཏུ་རྒྱུགས་པའི་མི་ཟིན་པ་དང་། བསད་པའི་དོན་དགྲ་དེ་རང་གི་)ལྟ་གོ་ཁྲབ་ལེན། རི་དྭགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་ལེན་ལུགས་རྔ་མི་རྟ་ཕོའི་འགྱོགས་དར་ཡིན། གཞུང་ཀོ་མི་ཕོའི་(མཐེབ་གོང་) འཐེན་དར་ཡིན་ལྕེ་དྲན་དཔའ་བོའི་དཔའ་རྩལ་ཡིན། འབྲོང་ལ་མདའ་སྔོན་ལ་དམར་ཙམ་སུས་ཐེབས་པ་དེས་དོན་དེ་རྣམས་ལེན་ནོ། ཡང་དོན་བརྗེ་བ་གཟུག་བཞི་ལེན་པ་དང༌། རྐོང་ཡ་ལག་ཡ་ཡོན་ཡ་ལེན་པ་ཀྱང་འདུག་གོ། རི་དྭགས་གཅིག་གིས་དེད་པའི་མཁར་རྩར་གཅིག་གིས་རྒྱུགས་ཏེ་བསད་ན་དེ་ལ་ཡ་ལ་ཆེན་པོ་བྱེད་དོ། ཇག་གི་རིགས་ལ་དེ་སྔ་ཤོར་གཱ་ཀཱ་རོག་རོག་ཟེར་གཙང་བ་གཅིག་དང་གསུམ་སྲིད་ཟེར་འབྲིང་བ་གཅིག་དང་། སྤྱོད་ཤོར་ཟེར་ལོད་པ་སྤྲོད་ལུགས་གསུམ་འདུག་པས། གཞུང་གི་སྒེར་རྒྱུ་དང་བྱུང་རིགས་སྦྲ་ནག་འཛི ན་མི་ལ་གསུམ་སྤྲོད་དང་། མོན་རོང་ཀློ་རྣམས་ཕྱོད་ཤོར་སྤྱོད་པའི་སྲོལ་བྱས་ཏེ། དེ་ཡང་ཇག་པ་མནའ་དཔོན་དཔོན་གྱི་སྐལ•ཡིག་རྒྱབ་བཟས་པ་སྐྱལ་ཟེར་ཇག་པ་རང་གི་འབྲངས་གཏུགས་པ་དང་ལས་ལུད་ཕུད། བགོས་ཁོངས་སུ་སེམས་ཅན་ཁ་གྲངས་འདི་བྱུང་རི་གསུང་རབས་མགོ་ཐོག་ཏུ་བཞག་ནས་མནའ་སྐུལ། དཔོན་གྱི་གནང་ཕུད་དང་ཇག་དཔོན་གནང་ཕུད། ཨ་མཆོད་དཔོན་གྱི་ལས་ཚན་རྣམས་ཀྱིས་ཁང་སློས་པ་རྣམས་མི་ཡོང་། ཤོར་ལེན་གྱི་མི་སྣ་ལ་ཆས་ཁའི་ཤ་རྒྱུ་སྤྱད་པ་རྣམས་གཤོར་ཐོག་ཏུ་རྩིས་དགོས། དེ་ཕྱིན་ལས་ཐོག་ཏུ་སྤྲོད་རྒྱུ་རྣམས་ལ་གསུམ་སྤྲོད་སེམས་ཅན་ཆེ་ཆུང་ཅི་ཤོར་ཀྱང་ཁ་གྲོངས་ཇག་པས་མནའ་སྐུལ་བ་རྣམས་ལ་གསུམ་ཟུར་དུ་བྱས་ནས་གསུམ་གཅིག་ལ་ཁ་གཙང་། གསུམ་གཉིས་ལ་དབྱར་གཉིས། གསུམ་ཟུར་ལ་བེའུ་ལུག་སྤྱོད་པ་དང་། ཇག་པ་ཕྱོགས་ནས་པར་བྱེད། མི་གང་ཕྱུག་བྱེད་ནས་བར་ཟན་ཟེར་གཤོར་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་ཟ་ཁང་གང་ཐུག་དང་བྱ་འབབས་གཉེར་ཟེར་དཔོན་ཚང་གིས་ལས་ཚན་རྣམས་ལའང་གཏེར་དགོས། རྟ་མིག་དམར་ལ་ཁ་དམར་ཟེར། དཔོན་ཚང་གིས་རྟ་ཇི་རྫིའུ་ཆུ་ལ་སོགས་ཐམས་ཅད་ཚང་ནས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་འང་འབྲེལ་གང་ཐུབ་བྱེད་པ་ཞིག་འདུག་ནའང་སྡེ་སྲིད་ཆོས་རྒྱལ་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མཐའ་འཁོབ་ཀྱང་ཁྲིམས་ལ་བཅུག་ཏེ། གཞུང་གི་སྒེར་རྒྱུ་དེས་ལ་ཤེར་གཱ་གཱ་རོག་རོག་ཏུ་བྱས་ནས་ངོ་ཡོད་ངོ་དང་། ངོ་མེད་སྐྱིན་ཚབ་སྒྲིག་དགོས་པ་ལ་བཟས་གཏུགས་ཕུད་པའི་ལག་ཡོད་འདི་ལས་བྱུང་རི་ད་ལྟ་ལག་ཐོགས་ན་ངོ་མ་འདི་ལས་ཡོད་རི་ངོ་མེད་རྣམས་ལ་ཚབས་ལོ་ངེས་མི་སྲིད་རི། སྟག་ལུང་མཆོད་ཁང་དམར་པོའི་ཤར་སྒོ་ཇག་པས་དཀྲོགས། དེའི་སྤྲོད་འཇལ་ལ་དཔོན་ཚང་དམག་དཔོན་གྱི་གནང་ཕུད་ཀྱང་རྫོག་དགོས། བར་པ་དཔོན་ཚང་གི་མི་བཟང་བསམ་པ་ཆེ་པ་གཉིས་སམ་གསུམ་ཤོར་ལྟོས་ཆེ་ཆུང་གི། ཐོག་མ་ནས་རྒྱས་ཆོད་དུ་མི་བར་པ་བཅུག་པ་དེ་ལ་བར་ཟན་འབྲི་གཡག་གྲུས། ལུག་གཉིས་གསུམ་སོགས་ཀྱིས་མཐོ་དམའ་གཤེར་འགང༌ས་ཆེ་ཆུང་དང་། བར་པ་འཁུར་ཆེ་ཆུང་གི་གཏེར་ལུགས་བྱེད་ལས་ཚན་རྣམས་ཀྱི་སློང་ན་ལུག་རེ་གཉིས་གསུམ་བཞི་གང་འོས་སྡེར་དགོས། ཤོར་འདོན་པ་དཔོན་ཚང་རང་གི་སྦྲའི་མདུན་དུ་འབབ་པའི་མ་གཏོགས་རྟག་ཏུ་བབས་ན་རྣམ་རྟོག་བྱེད། ཆས་དཔོན་ཚང་རང་གི་ཀྱང་སྟེར། ཤོར་པས་ཀྱང་འདོགས་དགོས་ཤོར་འདོན་གྱི་མི་སྣ་ལ་བཅུ་ཁ་དཔོན་ཚང་གི་སྟོན་མོ་ལ་ཤ་ཚང་ར་བྱུང་ཀྱང་ཁྱེར་ཆོག མི་བཟང་སྒེར་མགྲོན་གྱི་སྟོན་མོ་ལ་ཤ་འཚང་ར་བྱུང་ན་ཟོས་ལྷག་ཡོན་བདག་ལ་ཕར་སྟེ། རྒྱུ་བ་འདེགས་འགྲིམས་ལ་འཚེར་དུ་བསྡད་ན་རྣམ་རྟོག བྱེད་པས་མཉམ་པོར་འགྲིམས། གཞུང་དུ་ཉེས་ཆད་སྟོང་པས་གཡག་གྲུས་པོའི་ཁ་གྲངས་དང་། སྨད་པས་ཇག་པའི་རྟ་འབུལ་བ་འདི། ཕྱིས་དཔོན་པོའི་མཚན་དོན་གྱི་ཧོར་ཁྲིམས་ལ་ཆུག་དེ་སྲོལ་དོད་པ་ཡིན་ཞིང་། གཞུང་ནས་དོ་དམ་གནང་བའི་ཤོར་ལ་གཞན་མ་གོང་དང་འདྲ་བ། གཞུང་དུ་ཆད་པ་མི་ཡོང་བ།ནང་ཕུད་ཆ་ཕྱེད་དུ་སློག་པ་དང་གསུམ་སྤྲོད་དུ་སློག་པ་གཞུང་གི་དགོངས་པ་དང་བསྟུན། མནའ་མདའ་གྲི་མདུང་ཚོམས་ལྷ་རྟེན་གྱི་འོག་ཏུ་འཛུལ་བས་འཐུས་པ་སོགས་ཀྱི་སྲོལ་ཡོད་དོ། དཔེ་རིགས་ཚོན་པའི་བྱ་བ་ཆེ་ཆུང་གང་ཡང་བཟློས་པ་རྣམས་ལ་ཁྲིམས་པ་བར་མི་སུས་བྱས་ཀྱང་ཕྱོགས་ལྷང་མེད་པའི་མི་ཤེས་གོང་ཕུད་དཀོན་མཆོག་དཔང་དུ་བཙུགས་ནས་དྲང་པོའི་རྒྱབ་སྐོར། གཡོ་ཅན་རྣམས་ལ་ཟོན་སྒྲིམས། སྤུ་འཆལ་གྱི་ཚོད་ཟིན། ཉེས་པའི་མཚང་འབྲུ་མ་ཉེས་པ་ཟོལ་གྱིས་བསྐྱངས་ནས་བདེན་ཐོག་ཏུ་ཁྱོལ་བ་ཞིག་བྱས་ནས། མི་སྣ་སེ་མོར་སླེབས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞབས་ཏོག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང༌། རང་གི་དགེ་བ་ཅི་བྱས་པ་ལས་ཚོགས་ཆེ་བར་མི་རྣམས་ཀྱིས་འདི་བཞིན་སྤང་ ༩ བླངས་བྱས་ན་རང་མི་གྲལ་དུ་ཆུག་ཅིང་། སྤྱི་ཁ་བྱམ་(བྱམས་)པ། མི་ཐ་མལ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་སྤྱི་དཔོན་དུ་དེ་ཁའི་དགེ་བ་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འགྱུར་པ་སོགས། དཔེར་ན་མང་བཀུར་རྒྱལ་པོའི་རྣམ་ཐར་གྱིས་ཤེས་པར་བྱའོ་དང༌། གཟུར་གནས་དྲང་པོའི་གཏམ་གྱི་གཞུང་སྲུང་ཤིང༌། མི་ཤེས་གོང་ཕུད ཆོས་རྒྱལ་རྣམ་ཐར་ལས། རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་ཐིགས་ཟེགས་མ་འཐུང་པ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་ཞལ་ལྕེ་སྤང་བླངས་སྙོམ་འདོད ལས། ངོམས་པའི་ཡིད་དགའ་ཆ་ཙམ་འདོད་པ་ཡི། བློ་རྨོངས་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ལ་ཉེས་བཞེས་མཛོད། ནོར་འཁྲུལ་འདུག་ན་ཆོས་རྒྱལ་སྔ་ཕྱི་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཤེལ་ལྡན་མཁས་པས་བཟོད་པར་གསོལ། ཤུ་བྷ་མསྡུ་སཏ་ཛ་ག་ཏམ།

སྔོན་བྱོན་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་མཛད་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་ལ་མ་ཕྱིར་བགྱིས་པའི་ཞལ་ལྕེ་བཅུ་གསུམ།

ཨོམ་སྭསྟི། སྲིད་ཞིའི་ཕུན་ཚོགས་འཆི་མེད་ལམ་ཡངས་པོར། ཚོགས་གཉིས་ངོ་མཚར་སྣང་བས་ཡོངས་འགེང་བའི་ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་བཅས་པས་དགེ་ལེགས་སྩོལ།། ཨེ་མ་སྒྲོན་སྐལ་གཉིས་པ་བཞིན། གསར་དུ་ཤར་བའི་དུ་བཟང་པོར། མཆོད་ཡོན་ཉི་ཟླ་ཟུང་གཅིག་གི། བཀའ་ཁྲིམས་སྟོབས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར། མངའ་འབངས་དུས་བདེའི་དཔལ་ལ་སྤྱོད། སྐྱེད་(སྐྱིད་)པའི་ཉི་མ་དགུང་ནས་ཤར། འདི་འདྲའི་སྐལ་བཟང་མཐོང་རྣམས་སྐྱིད། སྔོན་བསགས་བསོད་ནམས་མཐུ་ལས་འོངས། ཞེས་བརྗོད་ནས། ཇི་སྐད་དུ་ཕྱག་སྟོང་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་སྟོང་། སྤྱན་སྟོང་སྐལ་པ་བཟང་པོའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་། གང་ལ་གང་འདུལ་དེ་ལ་དེ་སྟོན་པའི། བཙུན་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བོད་ཁ་བ་ཅན་འདིར་འཕགས་པ་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་ཞིང་ཁམས་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་ཚུལ་དུ་སྔོན་ཆོས་་་རྒྱལ་མེས་དབོན་རྣམ་གསུམ་དང་ལོ་ཙྪ( ཙྪ) བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན། རྒྱལ་བློན་སྐྱེ་བོ་བྱུང་སེམས་རི་དྭགས་རྒྱལ་རུ་རུ་དང་། རྟ་མཆོག་བྷ་ལ་ཧ་སོགས་པའི་བྱོལ་སོང་། མདོར་ན་གྲུ་ཟམ་ལ་སོགས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དང་། ཕན་ཐོགས་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་འགའ་ཞིག་མིན་པ་ལུང་དང་རིག་པས་འགྲུབ་པ་བཞིན། ད་ལྟའི་རྒྱལ་མཆོག་དམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱི་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་དང་། མཆོད་ཡོན་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་ཁྲིམས་བཟང་པོ་དུས་བདེ་ས་འཇམ་པས་དང་། རྒན་ཁོ་གསེར་ལུག་མགོ་ཙམ་ཁྱེར་བས་ཀྱང་རྒྱ་དབུས་ཀྱི་བར་བསྒྲོད་ཅིང་བསྟན་པའི་གཙོ་བོ་ཇོ་ཤཱཀྱ་རྣམ་གཉིས་ལ་ཐོད་པ་ གཏུག་ཏེ་རང་རང་གི་ཐོག་པས་སེམས་བསྐྱེད་དང་བསྟན་སྨོན་ཚིག་གང་ལ་གང་མཚམས་འདེབས་པ་དང༌། རང་རང་གི་རྒྱུ་ལོངས་སྤྱོད་ ཅི་འབྱོར་ཇོ་ཤཱཀྱ་སྤྱན་སྔར་མཆོད་སྤྲིན་སྤྲོ་བ། དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་རྣམས་ལ་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེར་སྒྲུབ་ཆོག་པ་ལ་སོགས་ཏེ། ལུགས་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ནི་ཤབ་དུང་ཤོབ་མ་མི ན་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཟིགས་འདི་ཀའོ། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟིགས་ཞིང་ཁམས་འབའ་ཞིག་ཏུ་སོང་བས་་་་་་་བདག་སོགས་བློ་དམན་རྣམས་ཀྱིས་གཞལ་བར་ག་ལ་ནུས་ཤིང་། འོན་ཀྱང་སོ་སོའི་མོས་ངོར་ཤར་གཏམ་རྒྱུད་ཁུངས་བཙུན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཟུར་ཙམ་བརྗོད་འདོད་པར་དེ་ཡང་། བན་རྒན་བོང་བུས་གཟིགས་ལྤགས་གྱོན་ཏེ་རྫོང་གསང་སྔགས་བདེ་ཆེན་དུ་ལོ་ཤས་སྡོད་སྐབས། མི་བདག་གི་བླ་མ་ལམ་ཟབ་མོ་རིམ་ལྔའི་འཁྲིད་ལ་སྐུ་དྲིན་ཆེ་བ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དོན་དང་མཐུན་པའི་གླིང་སྨད་པ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་གསུང་རྒྱུན་དང་། སྐྱིད་ཤོད་ཆོས་ཁྲིམས་པ་ཞེས་སྐྱེ་བོ་ཤེབ་ཆེ་ཞིང་དབང་པོ་ཡངས་པ། མདོ་རྒྱུད་ལ་མཐོང་རྒྱུ་ཆེ་བ་ཆོས་འབྱུང་དེབ་ཐེར་གྱི་རིགས་ལ་འདྲིས་པ་ཞིག་ ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་ དང་སྐྱིད་ཤོད་་་་་་་ལུང་པ་འདི་འདུ་ ས་ཆེ་བས་ལྷོ་བྱང་སྟོད་སྨད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣ་གཏམ་ཁུངས་་་་་་བཙུན་པ་ཐོས་པ་དང་། ཡིག་རིགས་འདྲ་ཡང་མཐོང་བས་མཆོད་ཡོན་གྱི་མཛད་པ་རྒྱུ་མཚོ་ནས་ཆུ་ཐིགས་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱལ་མཆོག་དམ་པ་འདི་ཉིད་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་འབྲོང་་་་་་་་་་(འབྲོམ་) སྟོན་རྒྱལ་བའི་འབྱུང་གནས་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེའི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་མཁས་གྲུབ་གཉིས་འཛོམ་གྱེ་( གྱི་)དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དེའི་སྤྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ། དེ་ཉིད་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མཁས་ཤིང་གྲུབ་པ་བརྙེས་པ། སྙིགས་དུས་ཀྱི་རྒྱལ་བ་བདག་གཉིས་པ་རིམ་པར་ཐག་ཕེབས་པ་རྣམས་ནི་སོ་སོའི་རྣམ་ཐར་ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་གསལ་བ་ལྟར། ༧ རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁྱེ ན་པ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་དང་། རྒྱལ་དབང་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེའི་རྒྱུ་མཚོ་ལས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་མངོན་པར་སྤྲུལ་བ་རྒྱ་བ་ བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་ཐུགས་རྗེའི་འཕྲིན་ལས་དང་། སྙན་གྲགས་ཀྱི་བ་དན་དཀར་པོ་སྲིད་གསུམ་སྤྱི་ རྩེ ་ན ས་མངོན་པར་འཆར་བ་འདི་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཟམ་མ་ཆད་པར་ཕེབས་ཤིང་| རྒྱལ་བ་འདི་ རྣམས་ ལ་ སྔོན་རྒྱ་གར་དུ་སངས་རྒྱུས་རེ་རེར་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་རེ་བྱུང་བ་དང་། ཚུལ་ཚུན་མཐུན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་ རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་བསོད་ནམས་རྒྱུ་མཚོ་དང་དུས་མཚུངས་པར་སོགས་( སོག་) ཡུལ་ཡང་པའི་རྒྱན་( རྒྱལ་)་་་་་་ཁམས་སུ་ཨལ༔ བསྟན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་དང་སྟོབས་འབྱོར་གྱིས་་་་་་་་་མངོན་པར མཁྲོ་བའི་རྒྱལ་རྒྱུད་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་ཞིང་མདོ་རྒྱུད་རྣམས་ནས་ལུང་བསྟན་པ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་བྱང་ནས་བྱང་གི་ཕྱོགས་སུ་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་ཐམ་(ཐམས་)་་་་་་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ་དང་། །

བསྟན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཡོན་མཆོད་དུ་འབྲེལ། སོག་ཡུལ་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་ཡུལ་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟར་སྤེལ་བར་མཛད། རྒྱལ་བ་འདི་ཉིད་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་རྒྱལ་བ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་མཁས་ཤིང་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ཐོ་མེད་ཀྱི་རྒྱལ་རྒྱུད་དུ་འཁྲུངས། འདི་དང་དུས་མཉམ དུ་རྒྱལ་པོ་འཁོར་ལོ་ཆེ་ཞེས་སྟོབས་མངའ་ཐང་ཆེ་བ་ཞིག་བྱུང་ཞིང་། མཆོད་ཡོན་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྤྱི་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་བསྟན་པ་ཆེས་ཆེར་རྒྱས་པར་མཛད་ཅིང་། རྒྱལ་བ་དེའི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ། རྒྱལ་མཆོག་དམ་པ་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚོ་ཞེས་མཚན་ཉི་ཟླ་ལྟར་གྲགས་པ། ལུགས་གཉིས་ཀྱི་མངོན་པར་མཐོ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དོན་དང་མཐུན་པ་མཁས་ཤིང་གྲུབ་པ་འདི་ཉིད་ཟ་ཧོར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་རིགས་སུ་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་དང་བཅས་ཕེབས། དེ་དང་དུས་མཚུངས་པར་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་བཟང་པོས་འཚམས་སྦྱར་ཏེ། བསྟན་འཛིན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཤེ་མོང་དེས། བོད་ཡུལ་གངས་ཅན་རྒྱལ་པོར་དབང་བསྐུར་བ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་བསྟན་འཛིན་རྣམ་པར་རྒྱལ། ལུགས་གཉིས་བསྟན་པའི་བདག་པོ་དེ་ལ་འདུད། ཅེས་བསྟོད་པར་འོད་པའི་རྒྱལ་རྒྱུད་ཆེན་པོ་དཔལ་ཞིང་བརྟུལ་འཕོད་པ། དགོངས་སྐྱེལ་ཟབ་པ། རང་བཞིན་བཟང་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་( ལ་)གུས་པ། དམ་ཚིག་ལ་གནས་པ། མངའ་འབངས་ལ་བྱམས་པ། བཀའ་ཁྲི མས་བཙན་པ། རྒྱུ་ནོར་ལ་གསེར་དང་བོང་བ་མཉམས་( མཉི་མ་)པ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་མཚན་དོ ན་དང་མཐུན་པ་དེ་བྱུང༌། དེའི་སྐུའི་རིགས་རུས་ཆོ་འབྲང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཟུར་ཙམ་བྱས་ན། འཛམ་གླིང་འདིར་རྒྱལ་པོ་ཆེ་བའི་རིག་དྲུག་ཡོད་པ་ ནི། རྒྱ་གར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྒྱུ་ནག་རྩིས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ། གེ་སར་དམག་གི་རྒྱལ་པོ། འབའ་ཏཱ ་ཧོར་གྱི་རྒྱལ་པོ། སྟག་གཟིག་ནོར་གྱི་རྒྱལ་པོ། བོད་ནི་བློ་( གློ་)བུར་གྱི་རྒྱལ་པོ་སོགས་ཡོད་པ་ལས། རྒྱ་གར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ནི་གླང་ཆེན་སྣ་མ་བུམ་པ་ཐོགས་ཏེ་དབང་བསྐུར་བ་དེས་རྒྱལ་ས་་་་་འཛིན་པ་དང༌། རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་པོ་ནི། ཚེ་རིང་གནམ་གྱི་ཤེ་མོང་ཞེས་ཤེལ་གྱི་ཐམ་ཁ་( ག་) བྱ་ཚེ་རིང་གིས་གང་ལ་གཏད་པ་དེས་རྒྱལ་ས་འཛིན་པ་དང་། འབའ་རྟ་ཧོར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ནི་འཇུ་ལང་ཁྲི་ཟིན་པ་དེས་རྒྱལ་འཛིན་པ་དང་། སྟག་གཟིག་ནོར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ནི། ཕྱིའི་རྒྱུ་མཚོ་ནས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལེན་པ་དེས། རྒྱལ་ས་འཛིན་པ་དང་། གེ་སར་དམག་གི་རྒྱལ་པོ་ནི། ཕ་རོལ་བརྒོལ་( རྒོལ་)བའི་དམག་གི་དཔུང་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་དིས་རྒྱལ་ས་འཛིན་པ་དང་། བོད་འདིར་མང་པོས་བཀུར་བ་ཞེས་སྤྱི་ཁ་མཐུན་པའི་རྒྱལ་ས་འཛིན་ པ་སོགས་ཡོད་པ་ལས་རྒྱུ་དཀར་ནག་དང་བོད་རྟོགས་སླ་ཞིང་། སྟག་གཟིག་ནོར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ནི་རྒྱ་གར་ཁ་ཆེའི་མཐའི་སོགས་སོ། ཕྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནས་ནོར་བུ་ལེན་པ་འདི་རྣམས་ཡིན་ཞིང་འབའ་རྟ་ཧོར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ནི་སོག་པོ་གཞུང་དྲུག་ཏུ་བྱས་པ་འདི་ཡིན་པ་དང་། གེ་སར་དམག་གི་རྒྱལ་པོ་ནི་ཨོ་རོད་མཚོ་ཁ་དྲུག་གི་རྒྱལ་རྒྱུད། དེའི་ནང་ནས་བསྟན་འཛིན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འདི་ཀླུ་དབང་རྒྱལ་པོའི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་ལྟར་མངོན་པར་མཐོ་བ་འདི་ཉིད། རྒྱལ་མཆོག་དམ་པ་འདི་ཉིད་ལ་སྐུ་ཚེ་ཚེ་རབས་སྔོན་མ་ནས་སྨོན་ལམ་བཟང་པོས་་་་འཚམས་སྦྱར་དུས་མཉམ་པར་ཕེབས་པ་འོ། ༧ རྒྱལ་མཆོག་དམ་པ་འདི་རྣམས་ཤ་རིམ་དུ་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཁ་ལོ་པ་དགུ་བྷ་ལས་ཁ་འཛིན་པ། བློ་གྲོས་བསོད་ནམས་ཀྱིས་མངོན་པར་འཕྱུག་པའི་རྒྱལ་བ་ཆེན་པོ་རིམ་པར་བྱོན་པ་ནི། སྔོན་ཕག་གྲུ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་སྐབས་དྲུང་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ཏེའི་སི་ཏུ་ཞེས་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཐོལ་པའི་བསྟན་པ་དང་། སྤྱན་སྔ་ན་རིམ་གྱི་འཕྲིན་ལས་ཆེས་ཆེར་སྤེལ་བར་མཛད་ཅིང་། དིང་སང་གི་བར་དུ་ཡང་སྡེ་སྲིཙྪཱ སྣེའུ་གདོང་རྩེ་པ་ཞེས་སྡེ་དཔོན་ཁུངས་བཙན་པར་བྱེད་པར་འདི་དང་། ཞང་རིན་པོ་ཆེ་ཚལ་པའི་དུས་བླ་མ་ཞང་རང་གི་གདན་ས་ན་རིམ་གྱི་འཕྲིན་ལས་པ་བོན་ར བས་ཚལ་པ་ཁྲི་་་་༌་དཔོན་དགའ་བདེ་དཔལ་སོགས་རྒྱ་ནག་གོང་མའི་ ལས་ཀ་འཛིན་ཞིང་། ཚལ་པའི་བསྟན་པ་སྐྱོང་བའི་དཔོན་རིཊ་རིམ་པར་བྱུང་འདུག་པ་དང་། དཔོན་རབས་ཀྱི་ཐོག་མ་དང་པོ་རྒྱུ་མེ་( མི་)ནས་ཞེས་དཔའོ་ཕུར་བུའི་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་་་རིམ་པར་བྱོན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུའི་ རིགས་རུས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། མདོ་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་ཡུལ་ལྡན་མ་ན་གྲོང་ལོ་མ་གྲོང་ཞེས་ཡོད་པར་རྒྱུའི་མི་དཔོན་སྐུ་བསོད་དང་དད་པ་ཆེ་བ། རང་བཞིན་བཟང་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ལྷག་པར་གུས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་མདོ་ཁམས་བུ་ཡར་འཕོས་ལེ་མ་གྲོང་ཕྱག་ཕེབས་པས། དེ་ལ་སྐུ་མཆོད་ཀྱི་རི གས་ རུ ས་རིམ་པར་བྱོན་པའི་ནང་ནས་དད་པ་བློ་གྲོས་ལྡན་པ་ཆེད་གཉིས་ཀྱི་ལྷ་ལྡན་ཇོ་ཤཱཀྱུ་གི་སྙན་གྲགས་ལ་དད་པ་ལྷག་པར་འཁྲུངས་་་་ཤིང་། ༧རྒྱལ་བ་ཤར་ཙོང་ཁ་པ་བློ་བཟང་གྲགས་པའི་བསྟན་པ་སྐྱིད་ཤོད་ན་དར་བའི་སྙན་པ་བསན་(གསན་)ནས་ཉི་མ་དབུས་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱིད་ཤོད་དུ་་་་་་ཕེབས། ཡུལ་སྟོད་ལུང་དུ་གདན་ཆགས་པ་སྐུ་རུས་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ཁམས་ཀྱི་གྲོང་མེད་གཉིས་ཀའི་མཚན་ཆགས་སྟེ་སྟོད་ལུང་རྒྱ་ལོར་གྲགས། མཆེད་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྐུ་རུས་ལ་དཔའ་བརྟ ལ་བ་དང་འབྱོར་པ་བློ་གྲོས་ལྡན་པས། སྐྱེ་ཤོད་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བློའི་སྟོད་པ་དང་གྲོས་ཀྱི་འདྲི་བ་བྱེད། ཤེས་བྱ་འགྲན་པའི་ཟླ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་རི མ་པར་བྱོན་པའི་ནང་ནས། ་་་་་་་ས་མི་ཚང་པ་རྒྱུ་ལེ་ནས་ཆོས་ཀྱི་མཛད་པ་ཆེན་པོ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པའི་གྲགས་ལྡན་སྐུ་་་བསོད་ཀྱིས་མངོན་པར་མཐོ་བ་དེས། ༧ རྒྱལ་བ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ་དང་། ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་གཉིས་ཀྱི་གུ་ཐཱ་ལས་ཀ་འཛིན་པར་མཛད། སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དང་། ཡང་དགོས་དཔལ་རི་བོ་དགའ་ལྡན་པའི་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱས་སུ་མཛད་ཅིང་། རིགས་རུས་དེ་རྣམས་ལས་འཁྲུངས་པའི་ད་ལྟའི་སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་ཆོས་འཕེལ་ཞེས་ལུཊ་གཉིས་ཀྱི་མཛད་པ་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་པ་མངོན་མཐོ་བསོད་ནམས་ཀྱི་དཔལ་ལ་ལེགས་པར་གྲུབ་པ་རྒྱལ་རྒྱུད་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། སྐྱེ་བོ་མཆོག་དམན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙུག་རྒྱན་དུ་འཁུར་བ་འདི་ཉིད་ ༧ རྒྱལ་་མཆོག་དམ་པ་འདི་དང་དུས་མཉམ་པར་སྨོན་ལམ་རྟེན་འབྲེལ་གྱིས་འཚམས་སྦྱར་ནས་ཕེབས། འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཤིང་རྟ་གྱེན་དུ་འདྲེན་པའི་ཁ་ལོ་པ་ཆེན་པོ་མཛད། བསྟན་འཛི ན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དང་ཐུགས་ཡིད་གཅིག་ཏུ་འདྲེས། གནམ་ལ་ཉི་ཟླ་ཟུང་གཅིག་དང༌། ས་ལ་མཆོད་ཡོན་རྣམ་གཉིས་གྲགས་འུར་གཏམ་སྙན་ངག་གི་སྒྲོ་འདོགས་མ་ཡིན་པ་འདིའོ། ༧རྒྱལ་མཆོག་དམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟར་མཛད་ཅིང་རྒྱ་ནག་གོང་མ་རིན་པོ༌

ཆེ་དང་མཆོད་ཡོན་དུ་འབྲེལ་ཞིང་། ཐུགས་རྗེ་དང་རྫུ་འཕྲུ ལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་ལོ་

ཕྱེད་གཉིས་ལ་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས། ལྷ་ལྡན་གྱི་ཡུལ་དུ་སྙན་གྲགས་བསམ་གྱི་མི་

ཁྱབ་པ་དང་། ༧ ཕྱག་ཕེབས་སྔོན། ༧འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་འཕཊ་པ་རྒྱ་ནག་ལ་

ཕེབས་པའི་ཧོར་མཆོད་ཡོན་དུ་འབྲེལ་བའི་རྣམ་ཐར་ཡིག་ཚང་ལས་ཀྱང་། རྒྱལ་

མཆོ ག་དམ་པ་འདི་ཉིད་ཐུགས་རྗེ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བར་གྲགས་སོ། མཆོད་

ཡོན་གི་གསུམ་གྱིས་ལུགས་གཉིས་སྒོ་ནས་སངས་རྒྱུས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་རྒྱས་སུ་་

མཛད་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་བདེ་ཐབས་དགའ་བདེའི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་

པར་གྱུར་ཅིག ལྷག་པར་དཔལ་རི་བོ་དགའ་ལྡན་བསྟན་པའི་མེ་རོ་རྨང་ནས་

བསོ་བ་མཛད་ནས། སེ་འབྲས་དགེ་(དགའ་)གསུམ་གྱིས་གཙོས་ཆོས་སྡེ་རྙིང་

པ་རྣམས་ཀྱི་ཉམས་བསོས་པ་དང་། གསར་འཛུགས། ཆོས་སྡེ་དང་གྲ་ཚང་ཆེ་

ཆུང་སོཊ་དགེ་འདུན་ཁྲི་ཕྲག་མང་པོ་འཛུགས་པ་ནས། ཞྭ་སེར་གྱིས་ནམ་མཁའི་

མཐའ་ཚུན་ཁྱབ་པར་མཛད་ཅིང་། དཔལ་གྱི་ཆོས་འཁོར་ལྷ་སའི་ཞབས་ཏོག་རྒྱུ་

ཐིགས་འཕར་བརྒྱད་མ། མདའ་ཡབས་བྱ་འདབས་ལ་སོགས་པ་དང་འཁྱམས་ཀ་བ

བརྒྱ་དང་བརྒྱུད་ཀྱི་རྩེཊ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཤ་པ། ཤིང་རྩེ་འདེབས་བྲིས་བསྐལ་བཟང

སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་ཡབ་ཡུམ་རིམ་འགྲོ་ས་འདུས་པ་ན་གཟའ་དང་ཡུལ་ལྗོངས་་་་

མཚོན་ཙམ་མ་གཏོགས། འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་རྫིབ་བྱུགས་སུ་མཛད་ནས་འོད་

ཀྱི་མཚན་མོ་ཡང་ཡི་གེ་ལྔགས་ཙམ་གྱི་མདངས་གསལ་གསེར་དངུལ་རིན་པོ་ཆེའི

རིགས་དང་ཟ་འོག་གོ་དར་གྱི་མཆོད་སྤྲིན་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་པ་མཛད་ཅིང༌

དམར་པོ་རི་ལ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་སྒྱུ་མའི་སྤྲུལ་

པ་བཞིན་བཟོ་བཀོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཞེ་བ་གནང་ཞིང༌། འཕགས་པ་ལོ་

ཀི་ཤྭར་བརྟེན་གྱི་གཙོ་བོར་བཞུགས་སུ་གསོལ་དེས་གཙོས་པའི་རྒྱུ་དཀར་ནག་་་

གི་སྐུ་གསུངས་ཐུགས་རྟེན་ལི་མ་ཁྱད་འཕགས་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་འཕེལ་་་

གདུང་བཀའ་འགྱུར་བསྟན་འགྱུར་སོགས་བོད་སྤྱིའི་བསོད་ནམས་བསོགས་པའི་

བརྟེན་ཏིལ་གྱི་གང་བུ་བཞུགས་སུ་གསོལ་བར་མཛད། རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་མཛད་ཆེན་

གྱི་ཐོག་མ་ལྷ་ས་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོར་དགེ་འདུན་ཁྲི་ཕྲག་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་་

ཞབས་ཏོག མང་འགྱེན་(འགྱེད་)སོགས་འདོད་དགུའི་ལོངས་སྤྱོད་འཆར་བཞིན་

འབེབས་པར་མཛད་པ་དང་། ཇོ་བྲག་སྤྱན་སྔར་མཆོད་པ་རྒྱུ་ཚར་༢ཁོར་ཡུག་

ཏུ་འཛུགས་པ་གནང་བ་སོགས་དཔལ་གྱི་ཆོས་འཁོར་ལྷ་ས་འདི་སྤྱི་མཆོད་ཆེན་

g4

མོར་སོང་བའི་སྔ་རབས་སྡེ་དཔོན་བླ་མ་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་ཞབས་ཏོག་་་༌

གནང་བའི་ཡིག་ཚང་དང་ལོ་རྒྱུས་མང་བར་འདུག་ནའང་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་"

ནས་མཆོད་ཡོན་འདི་གསུམ་གྱི་ཞབས་ཏོག་གནང་བ་ནི་འགྲན་གྱི་ཟླ་དང་བྲལ་བ་

ཡིན་ནོ།། མཆོད་ཡོན་འདི་གསུམ་གྱི་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་བཀའ་ཁྲིམས་བཟང་པོའི་

བཀའ་ཤོག་དམར་ནག་གི་ལུང་གིས་སྟོད་ཛཱ་ཏེ་རྒྱུག་པས་རྡུང་པ་ནས་སྨད་རྒྱུ་མོ

དར་འཐགུ་པ་ཚུན་ཁྱབ་པར་མཛད་པའི་བཀའ་ཁྲིམས་བཟང་པོ་ཆོས་ཁྲིམས་དར

གྱི་མདུད་པ་ལྟར་འཇམ་ཞིང་། རྒྱལ་ཁྲིམས་གསེར་གྱི་གཉའ་ཤིང་ལྟར་བརྫི་

( བརྗིད་ཅིང་)ནོ ན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྒྱལ་ནམ་མཁའི་ནོར་བུའི་ལུང་གི་ཞིང

སྣེ་མོ་ལས་འཛིན་འོད་སྟོང་འཕྲོ་བ་ཡིས་མངའ་འབངས་པདྨོའི་ཚལ་རྣམས་མ་་་་

ལུས་པ། དགེ་ལེགས་འདབ་བརྒྱ་བཞད་པའི་དཔལ་དུ་མཛོད། ཅེས་བཀའ་

ཁྲིམས་ཀྱི་རྩ་བའམ་བསྔམ་གནང་བ་ནི་ཤེ་བམ་ཆེ་མོ་སོགས་དེ་ཕྱིན་( ཕྱིན་)ཉི''༌་

འོག་གི་སྐྱེ་འགྲོ་རྣམས་འཇམ་དེར་ཡུག་གཅིག་ལ་གན ས་དགོས་པའི་བཀའ་ཁྲིམས་

ཀྱི་ལུང་བཟང་པོ་རྒྱ་བོད་ཐམས་ཅད་དུ་གྲགས་པ་གནང་འདུག་པ་དང་ཆོས་"" "

ཁྲིམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་བོད་ཀྱི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན

པ་རི ན་པོ་ཆེ་ལ་རག་ལུས་པར་དགོངས། དེ་ཡང་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེ་བུ་དམ་

པའི་བཤད་སྒྲུབ་དང་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་( སྤེལ་) གསུམ་ལ་རག་ལུས་པས་ན། བསྟན

པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྩ་བ་སོ་སོ་ཐར་པ་ལུང་གི་བསྟན་པ་ཡིན་པས། གཙོ་བོར་དགེ་

འདུན་གྱི་བདེ་ཚུང་རྣམས་ཀྱི་གདན་ས་མཁན་སློབ་ཟུར་༢ཆད་དང་བཅས་པའི་

བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་འཁུར་ཆོ ན་བརྩལ་དུ་གཏོན་ངེས། གྲ་ས་དགེ་འདུན་

རྣམས་ཀྱི་རང་རང་གི་ས་ནས་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་རི ན་པོ་ཆེ་བསླབ་པ་རྣ མ་པར་་༌

དག་པ་ལ་གཞི་བཙོ ལ་བ ཅས་པ་རང་བཞིན་ཁ་ན་མ་མཐོ་བའི་ཁམ་པ་དང་། ཉེས་

85

པ་ལྷང་བ་མེད་ངེས་ཐོས་པ་བསམ་དང་ཤད་ཉིན་ལ་རྩལ་དུ་འདོན་པ་དང་། སྒྲུབ་

སྡེའི་སྒོམ་གྲྭ་སོ་སོའི་ བླ་མ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོའི་བསྟན་པ།. འཁྲིད་སྟོན་སྒོམ་སྒྲུབ་

སོགས་ཚུགས་ཀ་བཟང་བ་ཆོས་ཁྲིམས་དགུན་གྱི་དུས་འཚམས་སྡོམ་ པ་ཚུལ་དུས་

མཆོད་སོགས་བླ་མ་ན་རི མ་གྱི་ཕྱག་ལེན་བཟང་སྲོལ་གང་ཡོད་བཞིན་དུས་ཐོག་"་

ཏུ་འབད་པ་ཐོན་ངེས། ཁྱིམ་པ་རྟམས་མི་དད་པར་གྱུར་པའི་སྤྱོད་ཚུལ་སློང་

ཞིང་། ཕྱི་ནང་ཀུན་ནས་མོས་པ་ཐོབ་པ་བྱེད་དགོས་པར་དགོངས་དབུས་གཙང་

སྟོད་སྨད་བན་ཁྲི་ཕྲག་མང་པོར་མང་ཇ་གདན་སྣོན་བསྙེན་བཀུར། གསེར་

དངུལ་གོས་དར་རྒྱུ་ནོར་གང་ལ་གང་དགོས་ཀྱི་འགྱེད་གནང་སོགས་སེར་ཚོགས་

ཆེན་མོ་གནང་སྐབས་དགེ་འདུན་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཆ་ལུགས་ཅན་མ་གཏོགས་་་་༌

ཚོགས་པ་མེད་པའི་བཀའ་ཁྲིམས་བཅའ་བ་དང་། 2/ རྒྱལ་ཁྲིམས་གསེར་གྱི་

གཉའ་ཤིང་གི་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ནི་སྔོན་གྱི་ཁྲིམས་་མིག་རྙིང་པ་བྱི་བྱས་པའི་ཨན་

ལག་བཅད་ནས་ཡུལ་གཞན་དུ་བཅུག་པ འོ་ཞེས་མིག་བསྐྱེད་ཡན་ལག་དང་ཉིང་་

ལག་བཅད་ནས་རྒྱང་ཕུད་དུ་གཏོང་བ་སོགས་ཡོད་འདུག་ནའང་། མཆོད་

ཡོན་འདི་གསུམ་གྱི་བཀའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཁྱད་པར། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཐུགས་སྐྱེད་

སྔོན་དུ་མཛད་ནས། ལུས་སྟེང་གི་ཚོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་

ཐུགས་ཀྱི་མ་བཟོད་པར་ནག་ཆེན་གྱི་ལུས་ངན་དེ་རྣམས་དེ་མ་ཐག་གནས་སྤར་་་

ནས། གཡང་དང་ཆུ་ལ་གཡུགས་ཏེ་བརྔམ་(རྔམ་)ཟིལ་གྱིས་འ ཕྱིས་ལམ་ཁེང་

ཤིང་ ལུས་ངན་དེ་ཁའི་ མདོ་ལ་གཙང་བས། སླར་ལོང་བ་དང་། ཞ་བ་ལ

སོགས་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་མྱོང་མི་དགོས་པ་དང་། མི་དགེ་བཅུའི་ནང་ནས་སྲོག

བཅད་( གཅོད་) པ་དང་། ལྷག་པར་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་འབགས་པ་འདི་

ནག་ཆེ་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས མི་བསད་ཀྱི་རི གས་ལ་ལག་དམར་གྱི་ནང་

86

རྒྱུ་ནོར་ཚང་མ་འདས་པོའི་རོ་དང་མཉམ་དུ་ཆུ་ལ་བསྐྱུར་དགོས་པ་དང༌། མི་

འཇིགས་པ་སྐྱབས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་བདག་མེད་སྤྱང་ཀི་མ་གཏོགས་རི་

དྭགས་སུམ་རྣམས་སོ་སོ་རང་གི་གནས་སུ་བདེ་བར་༢ཆོས་ཆོག་པའི་ཟི་རྒྱ་ཀླུང་

རྒྱུ་བསྔོམ་པ་གནང་བ་དང་། ཁ་མཆུ་འཕུན་འབྲེལ་ལོ་མང་ལ་གཤེར་བམ་གྱི་

འཚམས་གཅོད་གནང་ནས་འཁོན་རྩོད་མེད་པ་དང་། མངའ་ཁུལ་མི་སེར་

རྣམས་ལོ་རེ་བསྐོར་གྱི་ཁྲལ་འཆག་( ཆག་)ཐོགས་ཆག་གནང་བ་དང༌། རྫོང་

ཕྲན་གྱི་ཤོག་གམ། ཚོང་འདུས་རྣམས་ཀྱི་ཁྲོམ་ཁྲལ་ཆག་པ་སོགས་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་

རབས་སུའི་ཁྲིམས་ལས་ཀྱང་རྔམ་ཟིལ་ཆེ་བ། བཅད་ཁ་གཙང་བ། བརྗིད་

ནོ ན་ཆེ་བ་སྙོམས་ཆུང་གི་ ཕ་མ་ཁྲིམས་བདག་ཞུས་(བཞེད་)དོན་དང་མཐུན་པ་

བཞིན་དུས་བདེ་པ་འཛི་( འཛི ན་) པའི'བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི ་

འདི་ལྟར་རོ། གཞན་ཡང་བཀའ་ཁྲིམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ནི་སྔོན་གྱི་ཁྲིམས་

ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་གཞིར་འཇོ ག་མཛད་པའི་བཀའ་སྲོལ་བཟང་པོ་འདུག་པ་

བཞིན་ མཆོད་ཡོ ན ་ནས་ལུང་ཕོགས་པའི་སྣེ་མོ་ལས་འཛི ན་རྣམས་ཀྱང༌ ཁྲིམས་

ཀྱི་སྲོལ་ལུགས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཐུགས་དྭང ས་བ་ཞིབ་པ་ཞིག་གནང་གི་འདུག་པ་ལྟར། །

དེ་སྔ་སྤྲེ་སེར་གཏམ་རྒྱུད་དུ་བྱས་པའི་སྔོན་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་དང་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡིག་་་

ཚང་རྙིང་པ་ཁུངས་བཙུ ན་རྣམས་ནས་བསྡུས་ཏེ་ཞལ་ལྕེ་བཅུ་དྲུག་པ་ཞིག་ཡོད་

པ་དེས། སྣེ་མོར་ཕེབས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྙན་དུ་གསན་ནས་དེའི་ཟིན་བྲིས་དགོས་

ཚུལ་གསུང་མཁན་མང་བ་བྱུང་ནའང་། ཟིན་བྲིས་དེ་ལན་ན་མེད་པར་དངོས་

གནས་དེ་འབུལ་རྒྱུ་མ་བྱུང་ཞིང་། དེ་ལས་འཕྲོས་པའི་མགོ་བརྩོམ་དང་མིང་

འདོགས་ཡོད་ཙམ་རེ་བསྒྱུར་ནས་མིང་ཁྲིམས་ཡིག་ཏུ་བཏགས་པ་འགའ་རེ་ཆེད་་

འདུག་པ། འདིར་དཔའ་བོ་སྟག་གི་ཞལ་ལྕེ་ཞེས་གཡུལ་འགྱེད་ལུཊ་དང་། སྔར་

87

མ་ཝའི་ཞལ་ལྕེ་ཞེས་རྫོང་འཛིན་ལུགས་དང་། སྣེ་མོ་ལས་འཛིན་གྱི་ཞལ་ལྕེ་སྦེ་

དཔོན་གྱིས་སྣེ་མོར་མངགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་བ་ཆེ་ཕྲན་བྱེད་ལུགས་སོགས་ཞལ་

ལྕེ་གསུམ་འདིར་ཆ་ཚང་འདུག་ནའང༌། ཞུ་ཤེས་བདེན་རྫུན་གྱི་ཞལ་ ལྕེ་ནས་བཟུང

ཞལ་ལྕེ་བཅུ་གཉིས་མགོ་བརྩོམས་ཚིག་བཅད་ཀྱི་བརྒྱན་ཙམ་མ་གཏོགས་གཏམ་

རྒྱུད་སྔ་མའི་དོན་དཔེར་གན ས་དེ་ཁ་ཡིན་འདུག་པ་ལ། ཕྲན་བུའི་གོ་དོན་མཛོལ་

བ་དང་། མ་དག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཞུ་དག་ལེགས་པར་བྱས་ཏེ་སྒྲིགས་ནི།

gg | དང་པོ། རྒྱལ་པོ་མེ་ལོང་གདོང་གི་ཞལ་ལྕེ་(༢མ་) སྣེ་མོ་ལས་

འཛིན་གྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། ཆོས་རྒྱལ་ནམ་མཁའི་ནོར་བུ འི་ལུང་གིས་ནི། སྣེ་མོ་ལས་

འཛིན་འོད་སྟོང་འཕྲོས་པ་ཡིས། མངའ་འབངས་པད་མོའི་ཚལ་རྣམས་མ་ལུས་

པ། དགེ་ལེགས་འདབ་བརྒྱ་བཞད་པའི་དཔལ་དུ་བགྱིས། ཅེས་(ཞེས་)ངེད་རང་

རྒྱལ་པོའི་ལུང་གིས་སྣེ་མོར་བསྐོས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་འདོད་ཁོ་ནའི་སྐྱོན་སྤངས།

གཞུང་དོན་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ་རྒྱ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་སྐུ་རིམ་དང་ཆོས་རྒྱལ་རྣམ་ཐར་གྱི་་་་

འཕྲིན་ལས་བསྒྲུབ་པར་དམིགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་ཞབས་ཏོག་་་་

གཙོ་བོར་བྱས། ཆོས་མཐུན་གྱི་ཞྭ་རིགས་དང་གྲུབ་མཐའ་མི་བསྒྱུར། དུས་

ཆེན་གྱི་ཟླ་བ་ལྔ་ལ་རི་རྒྱ་ཀླུང་རྒྱུ་རྣམས་དང་། གཉེར་ཚང་ལ་དཀར་སྡེར་

བྱེད་པ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྟེན་ཞིག་བསོས་(གསོས་)ལམ་འཕྲང་ཞིག་གསོ་

སོགས་ཟློག་ལ་དམིགས་པའི་སྤྲེལ་ཟླ་སྤྲེལ་ལོའི་ཚེས་ལ་ཡུལ་ཚན་སོ་སོར་སྐྲ་

ཐོགས་ཚེས་བཅུ་གསོལ་འདེབས་བྱེད་འཇུག་པ། གཉེར་ཚང་དུ་ཚེས་བཅུ་ཆག

མེད་འཇུག་པ། འཕྲམ་ཆས་ཀྱི་གཉེར་འོག་ལ་ཐེའུ་གཏོང་བ་མ་གཏོགས་རྫོང་

དཔོན་གྱིས་གཏན་ཚིག་མི་གཏེར་(བསྟེར》[ སྒེར་གྱི་འབུན་འབྲེལ་ཆགས་

e

གཞུང་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་སྒེར་ནས་ གཟའ་འདིད་མི་གཏོང༌། སྡེ་གཟར་ཚུལ་

འཁྱོམས་དུས་ཀྱི་མཐབ་(ཐབ་)འཐོར་རྐྱེན་དུ་འགྲོ་རིགས་མ་གཏོགས་ཤེ་བམ་མི་

གཏེ ར་( སྟེར་）འབུ ན ་རྙིང་ལོ་འཁོར་དུ་ལོངས་པ་ ལ་ངོས་གཅིག་བདེ་གཅིག་་་་

འགྲིག་ན་དེ་ལྷག་ལ་སྤྱོད་ཤེས་ལེ ན ་ཤེས་ཀྱི་བཙོད་( གཅོད་) རྒྱུ་བྱེད་པ་མ་ གཏོཊ

རྩིས་སྒྲུབ་མི་བྱེད། མངའ་ཞབས་ལ་ལྟོ་ཟན་གྱི་ཆ རི་ཁ་ཏས་(གཏད་)ཁྱབ་པའི་

ཧོར་འདྲ་མི་སྡེ འི་ཁྱད་པར་སྤྱི་ཧང་ཟོམ་དུ་མ་སོང་བ་ཞིག་དགོས་ཤིང་ཁྲིམས་་་

ཀྱི་སར་བློ་གཟུ་བོར་གནས་པའི་ཕྱོགས་ཆ་ཉེ་རིང་བདེན་རྫུན་ཤན་ཕྱེད་པའི་ ''

ཁྲིམས་འགལ་ལསྙིང་སྟོབས་ཀྱིས་བདར ་འདེད། ཁྲིམས་མཐུན་བྱམས་བརྩེས་

སྐྱོང་བ་ཕྱི་ནང་གི་སར་ཁ་མཆུ་སྦྱོར་བ་དང་མཚོལ་བ་མི་བྱེ ད་་ ཅིང་ཁྲིམས་སར་ཞུ

འབོད་བྱུང་བ་རྣམས་ ལ་ལེ་བར་མི་འཇོག་པར་སྦྱང་བཤད་ཕན་ཚུན་བློ་ཁ་རྫོགས་

ཐབས་བྱེད་པ་མ་གཏོགས་དབང་ལྷག་༢e ར་མི་བྱེད། རང་ཁྲིམས་སར་སྡོད་

རིང་རང་གི་ཉེ་བ་དང་དགྲ་ཕྱོགས་( གྲོགས་) ལ་འདི་སྐབས་ཉེ་འབྱུང་སྤོང་དགོས

པ་དང༌། མདོར་ན་མ་ཤེས་གོང་ཕུད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུངས་པའི་དཔོན་

ཁུངས་ཀྱི་བྱ་བ་ཆེ་ཆུང་གང་ལ་ཡང་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པའི་ཐོག་ནས་མིག་་་

ལྟོས་ཡར་ལྟ་བྱས་པའི་ལ་གཡོགས་( ཚོགས་) མི་འཇུག་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་རྒྱུ་

མི ན།

གཉིས་པ། ཞུ་བཞེས་བདེན་རྫུན་གྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི་བཀའ་ཡིས་རིན་ཆེན་

འབྱུང་གནས་ལ་ཐོན་པའི་ ཞུ་བཞེས་བདེན་རྫུན་འབྱེད་པའི་རི་བོང་འཛིན།

དྲང་བའི་བདུད་རྩིའི་འོད་དཀར་སྤྲོས་(འཕྲོས་) པ་ཡིས། རྫུན་པའི་སྣང་མེད་

རབ་ཏུ་གཞོམ་པར་བྱོས། ཞེས་པ་ལྟར། དང་པོ་སྨྲ་བའི་སྤང་བླང་དང་ལྡན་

པས། ཐོག་མར་མི་དེད་( འདོད་)མཉམ་ངོས་བཤེར་བ་དང་དེད་(དོད་) མི་

89 ，

མཉམ ན་གདོང་བཤེར་མི་བྱེད་པར་ལྐོག་སྦྱངས་གཏོང་བ་སོགས་བློ་ཁ་རྫོགས་

ཐབས་སུ་འགྲོ་བ་སྤྱིར་གྱིས་ཀྱང་བྱེད་དགོས་ཤིང་ལྷག་པར་འཇིག་རྟེན་ཁྱིམ་པ་ ་་

རང་ཤར་བ་རྣམས་རཾ ང་རང་གི་དོན་ཁོ་ན་བཟུང་ནས་ཁྲིམས་སར་ཉེ་རྒྱུད་རིང་"

རྒྱུད་ཀྱི་ཆད་པ་ཆད་ལོ ན་ཉུང་( ཞུ་)རེས་བྱེད་པ་ཞིག་གི་གྱོད་ཁོ་( ཁ་)རང་གིས་

ཉོ་(མྱོང་)བ་ཞིག་འདུག་ནའང་། དེ་རིགས་ཀྱི་ཆད་པ་ཞུ་མི་རྣམས་ལ་ཐལ་

ཆ་མི་བྱེད། གཤིར་( བཤེར་)འབོད་ཐོག་བདེན་རྫུན་བརྟག་( བརྟགས་)པའི་

ཆོད་པ་ཐོབ་ན་དེ་ཐོག་ཏུ་གཏོང་བ་གཞིར་བཅས་ཤིང་། གཡོར་ཞུས་ཡིན་

ན་ཞུ་མཁ ན་གྱིན་( གྱི་)ཐོག་ཏུ་ཆད་པ་དེ་ཁ་སློག་ཡང་ཧམ་རེས་བྱུང་ན་ཆད་པ་་

དེ་ཁ་སྤྲས་སུ་བཞག་པ་དཀྲུ་(བཀྲུ་)དག་གི་ཡོ་གལ་བྱེད། གཉིས་ཀས་

དག་མ་འཁྱོལ་ན་ཆད་པ་རེ་རེ འི་ཕྱེད་ཁྱེར་ནག་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་དགེ་་་

( འགེལ)! ཁ་མཆུ་ཁྲིམས་སར་གྲོལ་བའི་སླར་ནང་ཟླུམ་(འདུམ་)བྱེད་ན་

ཉེས་པར་དཔགས་པའི་ཁྲིམས་འདེགས་ཀྱི་ཕྱེད་དང་ཞུ་འགོངས་འོས་༢བས་་་་་

( འབབས་) ཁྲིམས་གསར་( སར་) ཡུས་(ཕུལ་)ནས་ བཟློས་པ་ནང་འཇགས་སུ་་

འདུམ་འཇུག

གསུམ་པ། གཟུང་བཀྱིག་( བཟུང་བཀྱིགས་)ཁྲིམས་ར འི་ཞལ་ལྕེ་ནི།

མི་བསྲུན་ལོག་པར་བཅོ ད་( སྤྱོད་) པ་ཚེར་མའི་ཤིང༌། གཟུང་བཀྱིག་( བཟུང་

བཀྱིགས་)ཁྲིམས་ར འི་སྦྱིན་ཟ་ལ་བསྲོག་ཏེ། ཁྲིམས་འཇགས་སྤྱིན་( སྤྲིན་) གྱི་

བཅུད་ཀྱི་ས་གཞི་ཀུན། དགེ་ལེགས་ལོ་ཤོག་རྒྱས་པ་ཉིད་དུ་བགྱི། ཞེས་དེ་ལ

ཁྲིམས་ཁོག་འཆུར་གྱི་དམིགས་བས ལ་ཕོ་བྲང་འོག་ཏུ་ཞུ་འབོད་མཛེས་མཚོན་བོར

བར་གཟུང་བཀྱིག་( བཟུང་བཀྱིགས་) ཁྲི་འདོན་རྒྱ་འདྲེ་བྱས་ན་བཟུང་བཀྱིགས་

ལྟོགས་རྒྱལ་རྐུན་མ་བྱས་ན་བཟུང་བཀྱིགས། ཨར་ཇག་འཕྲོག་བརྡུངས་བྱས་ན་

a0

བཟུང་བཀྱིགས། མགོ་མིར་རང་ཤེད་བྱས་ན་གཟུང་བཀྱིག་( བཟུང་བཀྱིགས་)

བཙད་བཅོད་( རྩོད་གཅོད་)གྲོས་( གྲོད་)ཚང་འབྲུ་བར་གཟུང་བཀྱིག་( བཟུང་་

བཀྱིགས་） འབངས་ཀྱིས་དཔོན་ལ་འཛིངས་ན་བཟུང་བཀྱིགས། མི་མཉམ་ཁ་

ལན་སློག་ན་གཟུt.་བཀྱིག་( བཟུང་བཀྱིགས་)། སོགས་སྐྱབས་ཐོབ་དང་སྦྱར་

བ་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉེས་པ་ཆེ་བ་ལ་སྡིགུས་བཀྱིགས་དམ་ཕྲུག་གིས་མནན་

ནས་ཨན་ཐས་(གཏད་) ལྕི་བ་སྤྲོད། དེ་ནས་ཁྲག་སྤྱོར་( སྦྱོར་)ཐོབ་པ་རྣམས་

ལ་ཁྲོམ་བས གས། ཁྲིམས་ཡིག་བསྒྲུགས་ནས་ཏུམ་ཟིར་( རྔམ་ཟིལ་) ཆེ་བའི་

ཁྲིམས་གཅོད། དེ་ཁར་དཔགས་པར་དྲག་ཞན་གྱི་སྲོག་རིན་བཞེས་པ་སྐུ་ངོར་

གཏོང་བ། ཚད་གོ་གཅོད་པ་སོགས་ཇི་ཇིམ་ལྟར་སྐབས་དང་མཚུངས་པར་

བྱེད།

བཞི་པ། ནག་ཆེ ན ་ ཁྲག་སྦྱོར་གྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། རང་བཞིན་ངན་པའི་

སེམས་ཀྱི་གཤེན་རྗེ་ནི་འདི་རྣར་( མནར་) མེད་མངོན་སུམ་ལུས་ལ་སྟེར་བྱེད་པ།

སྐྱེ་( ཀྱི་)མ་སྙིགས་དུས་མི་བསྲུན་གདུགས་(གདུག)པའི་ཚོགས། རབ་བརྣོ་

( རྣོ་) མ་རུ ང་མཚོན་གྱིས་འདེབས་པར་བྱེད། ཅེས་པ་ལྟར་འཚམས་མེད་ལྔའི་

ལས་བྱེད་( བྱས་)པ་དང་། བླ་མ་སློབ་དཔོན་བཀྲོངས་པ་དང་དགེ་འདུན་གྱི་

རྫས་དང༌། རྒྱལ་པོའི་སྐོར་མཛོད་ལ་འབགས་པ། དཔོན་ཁུངས་ཀྱི་ཞབས་

འདྲེན་ཚབ་ཆེན་བྱས་པ། དུག་གཏོང་སྦྱོར། ངན་སྔགས་གཏད་འཕུང་ཟེར་

རྨོ་བསད་མ ནོ ལ་སྦྱོར། ཕུང་གཡོ་འཕྲུལ་སྦྱོར། མངོ ན་སུམ་( དངོས་རྗེན་

གསུམ་) གྱི་སྒོ་ནས་མི་བསད་རྟ་འཁྱེར་བ། དུས་བདེ་པ་འཇམ་ཁྲིམས་( ཞོ་)

འཇགས་སྐབས་ཨར་ཇག་གཟུང་འཇོམས། བརྐུས་བསད། གོ་གྱོན་ཚོན་

ཐོགས་ངན་གྲ་སྒྲིགས། མི་མཉམ་པར་ལག་སློག་འབའ། རྒྱུན་སློག མདོར་

ན་མིག་བལྟོས་ལ་གནོད་པ འི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བུ་བ་བྱས་པར་ལུས་སྟེང་ནས་་་་

མིག་འདོན སྐྱིད་འབྲོག ལྕེ་གཙོ ད། ལག་འབྲེག གཡང་དང་ཆུར་བསྐྱུར་

བ།

དམར་བསོད་སོགས་བྱེད་པར་དཔགས་པ

འི་ལུས་སྟེང་ནས་བཅད་གྲས་

འགོལ་ལུགས་ཕྱིས་འདོམས་ཆེ་བ་ངན་པ་ཇི་འཕེལ་དུ་མ་སོང་བ་ དགོས་པ་ ཡིན།

ལྔ་པ། དྲན་འཛིན་ཆེ་ལས་ཀྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། གང་ཞིག་བྱེད་འཛོལ་ཆེས་

ནས་དྲན་བརྟེན་ཕྱིར་རྒྱུ་ནོར་སེར་སྣའི་མདུད་པ་དབང་མེད་དུ། དཀྲོལ་ཚེ་

སེམས་ཀྱི་གླང་པོ་དྲན་པ་ཡིན། ལྕགས་དཀྱུས་རྣམ་པར་བཟུང་བའི་ཆོ་ག་བྱ།

དེ་ཡང་། ལུས་སྟེངས་སུ་(སྟེང་དུ་)རྩད་བཅོད་( གཅོད་) མི་ཐོབ་པའི་ཁྲིམས་

དང་འགལ་བ་རྣམས་ལ་སླར་འདོམས་ཀྱི་དྲན་འཛིན་རེ་གཏོང་དགོས་ཏེ། ཉེས་

ཆད་ཅེས་ཆད་པར་མིང་དུ་བཏགས་པའི་ཁྲིམས་སར་བསྒྲུབ་དགོས་པ་མིན་པས།

དེ་ལ་སྤྱིར་གྱི་ཉེས་བྱས་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་གསེར་བསིལ་( སིལ་) མ་སྲང་་་ ་

གྲངས་སུ་བྱེད་པ་དང་ སྨར་གསེར་ཕྱེད་པའི་སྲང་གྲངས་སུ་བྱེད་པ་དང་།

སྨར་ཞོ འི་སྲང་གྲོངས་སུ་བྱེད་པ་སོགས་འདུག་པར། ཉེས་བྱས་ཆེ་བའི་མི་

དབུང་དགྲ་སྡེབས་( སྟོབས་) ཀྱིས་མི་བསད་པ་དང་། སྡེ་དགོན་འཁྲུག་འཛིང་

འཁོན་འཛིན་ལན་གྱི་ཇག་བྱས་པ། ངན་གྲ་སྒྲིག་སོགས་ཁྲིམས་སར་དགོང་

འཕོག་ཆེ་བ་རྣམས་ལ་གསེར་བསིལ་(སིལ་) མ་སྲང་བརྒྱུད་ཅུ་ནས་བཅོ་ལྔའི་

བར་ཉེས་པ་ཆེ་ཆུང་དང་བསྟན་ནས་གཏོང་། དེ་བས་ཉེས་པ་ཅུང་ཆུང་བའི་

བྱུར་ཆ གས་ཐུགས་པ འི་མི་བསད། ལྟོགས་ཧུལ་གྱི་རྐུན་ཇག་སོགས་རིགས་དེས་

མཚུངས་པ་རྣམས་ལ་སྨར་གསེར་ཕྱེད་མའི་སྲང་ལྔ། གསུམ་རྣམས་ཇི་ལྟར་

སྐབས་དང་མཚུངས་པར་བྱེད། ཡང་ཕྲན་བུའི་བྱེད་པ་འཛོལ་བའི་དྲན་འཛིན་

ལ་མར་ཞོ་དོ་གསུམ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འོས་པ་གཏོང་དགོས་ཤིང་། དེ་ཡང་ཉེས་

92

ཆད་བབས་( ལྕི་) བ་རྣམས་ལ་གསེར་སི ལ་མའི་གསེར་རྐྱང་མ་གཏོཊ་ སྤྲུལ་ཆེ་མི་

འི་ཞོ་བརྒྱད་ལ་

ལེན། གསེར་རྐྱང་མགུར་མོ་རེར་སེ་བ་ཉི་ཤུ་རྩིས་བཞི་རེ་རྩིས་པ

སྲང་གང་མཛོ་གཡག་སོཊ་སྤུས་ཆ་གང་གཙང་ལ་རིན་གྱི་ཁོང་བཅོད་ ( གཅོད་)

པ་དགོས་ཤིང་། དེ་ལ་དམར་རིན་རྒྱབ་ཀྱི་རི་ཁུངས་སུ་འབོབས་ འབེབས་)

པ་དགོས་ཤིང་། འགར་ཞོ་རེ་ལ་སེ་བ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་མའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་

སེ་བ་རེར་གཙང་བྲེ་(དབྲེ་)ཚད་ཀྱི་ཁལ་རི་( རེ་)རྩིས་པའི་ཞོ་གང་ལ་ཁལ་ཉི་

ཤུ་རྩ་བཞི་ཐོབ་པ་རིན་རྒྱབ་ཏུ་འབེབས། མར་གསེར་ཕྱེད་མ་ལ་སྤུས་གཙང་བ་

བཞེས་པ་དང་། བསྲེལ་ཉན་པའི་རིགས་གང་ཕུལ་བཞེས་པ། དབྱིབས་ལ་

དཔགས་པ་ཞིག་དགོས་པས། དེ་ཡང་སྨར་གསེར་ཕྱེད་མའི་སྲང་གང་ལ་གསེར

ཞོ་བཞི་དང་། སྨར་ཞོ་བཞི། ཞོ་ཐར་( ཐང་) གཞིས་ཀ་བསམ་གྲུབ་རྩེར་

གཏན་ཚན་ཚིགས་མཁར་འབོ འི་ཁལ་བརྒྱུད་ལ་མར་ཞོ་གང་། གསེར་ཞོ་གང་

ལ་དེ འི་འདབ་( ལྡབ་)འཕར་བའི་ཁལ་བཅུ་དྲུག་གསེར་ཞོ་གང་| ལམ་པའི་

གཅོད་རྒྱུ་འཆར་ཅན་ལ་ནས་སུ་ཕབ་ན་སྨྲང་གསེར་ཕྱེད་མའི་སྲིང་གང་ལ་གཏན་

ཚིགས་འབོ འི་ཁལ་དགུ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ཐོབ་པ། སྤུས་ཆའི་ཐོག་ཏུ་འཆར་ ཙན་

བཞིན་ཕབ་ན། ཇ་སྤབ་རྩེ་ལ་སྨྲར་གསེར་ཕྱེད་མའི་སྲང་གང་རྩི་བ་དང་།

གཡག་གྲུས་པོ་རེ ༢ ་གསེར་ཞོ་རེ་ རྩི་བ་དང་། ཡང་ཡུལ་ཐང་གི་རི་ཁུང་རང་

དུ་བརྩི་བ་སོ གས་སྐབས་དང་བསྟན། ཡུལ་ཁམས་( ཁལ་) བརྒྱད་ལ་མར་

( སྨར་） ཞོ་གང་གི་མིང་དུ་བཏགས་ནས་བཅོ་བརྒྱུད་( གཅོད་རྒྱ་)བྱེད་པ་དང་།

རིན་ཁུངས་དང་བསྟུན་པ་སོགས་སྐབས་དང་སྦྱར་བའོ།

དྲུག་པ། ཧོར་འདྲ་ཟ་རྐང་གི་ཞལ་ལྕེ་ནི། བསྐུལ་བརྡའ་ཆད་འདོད་འགྲོ་

བའི་སྣེ་མོའི་མི། ཐ་མིག་བབས་འབྲེལ་བཅའ་རྣམས་ལེན་པ་དང་། འདོད་ཆེན་

ཕུགས་བཞུགས་མེད་པར་གཉིས་མཐུས་ཀྱི། ཁྲིམས་མཐུན་མངའ་འབང་འཇམ་

གྱིས་སྐྱོངས་བ་དངོས། ཞེས་སྤྱིར་གྱི་བབས་འབྲེལ་དང་མཚུངས་པ་སྣེ་མོར་འགྲོ་

མིས་བྱེད་རྒྱུར་འདུག་ནའང་། དུས་ཕྱིས་ཅི་རིས་ཀྱི་བདེན་གང་ཡང་མེད་པ འི་

ཟ་འདོད་གཞུང་སྒེར་གྱི་དོན་ལ་དབྱེ་བ་མེད་པ འི་ཁས་སུ་བཙན་པའི་རྩེ་ནས་་་་་

ཐེའུ་རེ་བླངས་པའི་ཞོལ་སོགས་ནས་མི་འཁྱམས་གང་རིགས་རེ་ཁྲིད་པའི་ཟ་་་་་

འདེད་ཚོད་མེད་ཀྱི་འདེད་ལུགས་འདི་ཡིན་འདི་ཚུན་གྱི་མཚམས་མེད་པར་ཟ་མ་;

ཁྲལ་བཅས་ལ་དུས་གསུམ་གྱི་ཁོངས་རྩིས་པའི་མི་རེ ར་བློ་རེ་བྱས་པའི་སོ་སོར་་་

ཉིན་རེ་བྲེ་གསུམ་ལ་མི་སྣའི་རྐང་པས་གང་འཁོར་ལ་ཕྱིན་པའི་ལོན་བརྩི་བ་ཞིག་

འདུག་( ཀྱང་) གཙང་ལུགས་རང་གི་ཁ་གཙང་བ་ཞིག་བྱས་རུང་། ལྔ་སོར་ཟ་

འདོད་མང་བའི་ཁེབ་ཆེས་ནས་དོན་འབྲས་ཆེ་ཆུང་གང་ལ་ཡང་དུས་ཐོག་བསྐུལ་

ཐུབ་པ་ཡོང་གི་མི་འདུག་ཅིང་། ད་ལྟའི་འདི་ཁ་བྱས་ན་མངའ་ཞབས་ལ་ཡང་

བརྡབས་བསི གས་( བརྡབ་གསིག་) ཆེ་བ་འདུག་པས་( འོས་)འགབ་ཀྱི་བཅད་་་

མཚམས་དགོས་པར། གཞུང་གི་བསྐུལ་འདེད་བཏང་བ་རྣམས་ཀྱིས། སྔོན་

གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་ལ་ཆད་པ་སྲང་གང་དུ་མ་ལོངས་ན་གདན་སྟོན་ཆས་

ཀྱི་སྙད་མི་བྱེད། སྲང་དུ་ལོང་ན་གདན་སྟོན་ཆས་ཟ་རྒྱབ་རྐང་གླ་སོགས་ཆད་

པའི་བཞི་ཟུར་རིམ་འགྲོས་སུ་བྱས་པ་ཞིག་འདུག་ཀྱང་དར་རྒོས། ས་གསེར་

བསི ལ་(སིལ་) མའི་ཆད་པ་ཆེ་བ་རྣམས་ལ་མི་སྣ་དཔོན་གཡོག་ཁྱི་རྟ་དྲེལ་་་་་་

སོགས་བརྗིད་ནོད་དུ་གནང་ན་ཟ་མ་གཟུག་འབྲེལ་རྒྱབ་བཅས་རྐང་གླ་སོགས་་་་

མིང་དུ་བཏགས་ནས་ཆད་པ་མ་འཕྲོད་བོ་མི་སྣའི་ཐ་མ་ལ་མི་ངོས་མར་དུས་་་་

གཉིས་ལ་ཆེ་གཟུགས་རེ་དང་། ཆུང་གཟུག་རེ། གཡོག་ཏུ་ཡོད་པ་ལ་དུས་

གསུམ་ལ་ཆུང་གཟུག་རེ་ཇ་སྦྱོར་ལྔ་མ་ཆང་། རྟ་དྲེལ་རྣམས་ ལ་བྲེ་དོ་མ་ངོས་

94

མའི་ཟ་རྒྱབ་ཞོ་རེ། ཟོ་རྒྱབ་ཆ ད་ ཤུལ་དུ་བརྩི་བ་སྐབས་བསྟན་ནས་གང་ཐོབ་

ཆད་འདོད་སླེ བས པ་ནས་གཟུགས་བསྡུས་ཤོ ག་ན་མ་བྱུང་བར་རྩི་བ། ཞལ་

འབྱེད་རྐང་གླ་སོགས་ཡོངས་སུ་བརྩིས་པར་ཆད་པ་གང་ཕུལ་གྱི་ཆད་ཤུལ་ལས་་

སྤྲོས་( སྤྲོད་) པ་མི་ལེན། མར་( སྨར་)གསེར་སྲང་གྲངས་ལ་མི་སྣ་ཉིས་སྦྲེལ་

སོགས་གང་འོས་བཏང་བའི་ཆད་པ་མ་འཕྲོད་པར་ཟ་མ་གཟུག་སྤྲོད་དགོས་ ་

པར། དུས་གཉིས་སུ་ཆུང་གཟུག་རེ། ཇ་ཆང་རྟ་ཡོད་ནའི་རྟའི་གཟན་ཆག་

འོས་འགབ་བསྡུས་ཤོག་མ་བྱུང་བར་དུ་སྒྲིག་དགོས་ཤིང་། ཞལ་འབྱེད་རྐང་གླ་

སོགས་ཡོངས་སུ་བསྡོམས་པར་ཆད་པ་གང་ཕུལ་གྱི་ཆད་ཤུལ་ལས་སྤྲོས་པ་ མི་་་

ལེན| ཆད་པ་ཞོ་གྲང ས་རྣམས་ལ་མི་འོས་བབས་རེ་གཏོང་ཞིང་། ཆད་པ་མ་

ཕུལ་བར་ལ་ཟ་མ་གཟུག་ཕྱེད་གོང་གི་རིགས་མཚུངས་སྒྲུབ་དགོས་པ་དང་། །

རྐང་གླ་ཆད་པའི་བཞི་ཟུར་ལས་སྤྲོས་སྙད་མི་བྱེད། བོགས་ཡོང་བ་བཞེས་སོགས་

ཁུལ་ཁུལ་གྱི་འདོད་ལ་མི་ཉིས་སྦྲེལ་ཏེ་བཏགས་( བཏང་)བའི་ཟ་མ་འཕྲལ་ཆས་

འི་ཐོག་ཏུ་བསྣན་པའི་རྒན་ཆག་ཡོད་པ་་་༌་

རེ་བསྒྲུབ་དགོས་པར་དོ་དམ་རྒན་པོ

རྣམས་ཀྱིས་རྒན་པོ་རང་ནས་བསྒྲུབ་པ་དང་། རྒན་ཆ ག་མོ ད་ན་རྒན་པོས་མི་

སེར་ནས་བསྡུས་པའི་དུས་གཉིས་རེ་ཤ་ཟན་ཕོག་(འབོག་)ངེས་དང་། ཆང་

སོགས་ཁ་ལག་འབྱོར་བ་བྱེད་ཅིང་། ཁྲལ་ཡོང་དུས་འགྲིལ་ན་རྐང་གླའི་སྙད་མི་

བྱེད། དུས་ཐོག་ལས་འགྱངས་ན་ཉིན་རེ་རྐང་གླ་བྲེ་ལྔ་རེ་བསྡུས་ནས་ཉི་མའི་ཁ་

གྲངས་བསྒྲིལ་ནས་འགྲིག་པ་མ་གཏོགས། འདེད་ཡུལ་གྱི་ཐེམ་དུ་ཡོད་རྐང་པས

གུང་འཁོར་གྱི་བྲེ་གསུམ་མམ་འདོད། མི་རེ་གཉིས་ངན་ཁྲེབ་ཀྱི་རྒན་པོས་མ་

ཁུལ་ན། མི་སྣ་ཁ་གཏོད་བྱས་པའི་ཁོ་རང་གི་ཞག་གང་འཐོགས་ཀྱི་ཟ་རྐང་ག་

ལེན་དགོས་པ་དང༌། སོ་སོའི་སྒེར་དོན་ལ་རྩེ་ནས་མི་སྣ་གཉེར་པ འི་ཐེའུ་སོགས་

g5

དམིཊ་བསལ་དགོངས་ངེས་ལ་ཟང་འདོད་(འདེད་)གཏོང་བ་མ་གཏོགས་བསཾ༔

འབྲེལ་མི་འདུག་ནའང་། ཅི་རིགས་ཀྱི་གཉེར་གྱི་གཉེར་ཐེལ་སྡོད་སྐབས་ཐོབ་

སོགས་གང་ལ་ཡང་མེད་པར་རང་འདོད་ཁོང་ཚང་གི་ནང་གཟན་བཐོན་སྡོད་""""

རེས་པ་སོགས་ཁྲིད་པའི་གཡོ་འཕྲུལ་གྱི་སྒོ་ནས་གཞུང་སྒེར་གྱི་སོར་ཟ་འདེད་ལྐོག

བརྡུངས་བྱེད་པ་ཡོང་གི་འདུག་པ་འདི་རིགས་ལ་ནང་གཟན་(བོཟན་) སྡོད་རེས་

པས་ཕྱིན་ན་རྒྱུན་ཆས་ཟླ་རེ་ཙམ་གཙོད། དེ་མིན་ཞོལ་ནས་ཕྱིན་ན་ཆ ད་པ་སྨྲར

ཞོ་དོ་གསུམ་གང་འོས་རེ་གཏོང་དགོས་ཤིང་། ཇག་གི་གཤེར་སྤྲོད་ལེན་ནོར་

བདག་ནོར་དུ་ཡོད་ཀྱི་བཅུ་ཁ་ལེན་པ་དང་། ཇ ག་པ འི་ལག་ནས་ཆད་པ་གང་

ཡོད་ཀྱི་ཆད་ཤུལ་ལེན། ཟ་མ་དུས་བབས་སུ་འདེབས་པ་ལས་སྤྲོས་པ འི་ཟ་རྩིས

མི་བྱེད་ཅིང་། བཅུ་ཁ་མི་གྲངས་མ་གཏོགས་གཏོ ད་ལེན་འགངས་ཆེ་བ་དགོས་

པ་ཚང་མར་འཇུག་པ་ཞིག་འདུག་པ་ཀྱང་ཇི་ལྟར་འོས་པ་སྐབས་དང་བསྟན| །

བ ཟློས་པ་ཆེ་བའི་གཤེར་འབོད་མི་སྣའི་རྐང་གླ་ལ་ཞོ་རེ། སྡེ་སྲིད་གཞུང་དོན་

གྱི་མནའ་ལ་མནའ་གོས་མི་ལེན་ཞིང་། ཡུལ་ཚན་བཟློས་པ འི་མནའ་རྒྱབ་ལ་

སྲང་དོ་རེ། རང་རང་བཟློས་པའི་མི་དྲག་པ་བཟློས་པའི་མན༢་རྒྱབ་ལ་སྲུང་

གང་སོགས་ཡུལ་སྲོལ་དང་བསྟན་ཞིང་། འབྲིང་སྨད་ཀྱི་ལག་འཇུ་ཡོད་པ་མ་

གསེར་ཞོ་དོ་རེ། རང་མནའ་ལ་གསེར་ཞོ་རེ། རྡོ་ལ་ལྟ་ཡོལ། །

ལྷ་རྟེན། སྐྲབ་སླང་སྒྲུབ་སྟེར། སྐམ་པ། རྡོ་ཁུགས་གཞུང་སྒེར་གང་

གི་ས་ཁོག་ལ་ཡོད་ཀྱང་། དཔོན་ཁུངས་དེ་ལ་ལྔ་ཚན། བདུན་ཚན། དགུ་

ཚ ན་གང་འོས། རྡོ་རྒྱབ་གོང་རེར་གསེར་ཐུན་གསུམ་གྱི་སྲུང་རེ། སྣུམ་སྣོད་སླ་

ང་དང་ཟངས་གང་རུང་མ་རྒྱབ་ལ་སྲང་རེ་རྣམས་འོས་བབས་སྐབས་སྦྱར་ལེན

སྐྱེས་མའི་འཇུ་ཆེན་གྱི་མནའ་ལ་སྨྲར་ཞོ་དོ། རང་མནའ་ལ་སྨར་ཞོ་གང་།

96

དབུས་ལུགས་ལ'ཡུལ་བྱེ འི་( བྲེའི་)ནས་ཁལ་བཅུ་གཉིས་བྲེ་བཅུ་གཉིས།

རང་མནའ་ལ་ཁལ་དྲུག་དང༌ བྲེ་དྲུག་ལེན་པ་ཞིག་ཀྱང་འདུག ནང་ཚང་འདུ་

འབྲེལ་ལམ་ཟོག་མཐུལ་བསྒོས་ཤ་བྱེད་པར[ འདུམ་བྱས་པའི་ཕན་ཚུན་རང་

ཤོད་ཀྱི་མ་ཉན་ན| དབུས་ལུགས་ཀྱི་བགོས་ཕུད་གསུམ་ཟུར། དཀྱུས་འདྲ་

བབས་ལ་ཕན་ཚུན་གྱི་ཐོག་ནས་བཅུ་ཁ་ལེན་པ་དང་། བགོས་ཚར་ནས་ཕན་

ཚུན་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ནས་བཅུ་ཁ་ལེན་པ་སོགས་ཇི་ལྟར་འོས་པ་རང་ཤེད་ཆེ་ཆུང་

གི་བབས་འབྲེལ་མཚུངས་པ་བྱེད། ནག་ཅན་གཟུང་བཀྱིག་(བཟུང་བཀྱིགས་）

བྱས་པ་ལ་ཁོ་རང་གི་ལུས་འབྱར་ཡོད་མི་སྣས་ལེན། དགེ་སྟོང་གི་སྤྱོད་འཇལ་

ལ་ཚོགས་ཆས་སོགས་འཆར་ཅན་ཐོབ་ཐང་ཁྲ་མ་ལྟར་ལེན་ཅིང་། གཞན་མ་

དབུས་ལུགས་ལ་བཅུ ་།་ཁ་ལེན་པ་ཞིག་འདུག་ཀྱང་འདི་འགབ་ཡུལ་ཆགས་པའི༌

ཡིན་འ དོག་མ་ཁ་བས་གཅུང་( གཙང་)ལུགས་ལ་ཕན་ཚུན་ནས་ཟོང་ཕད་(ཟོང

ཕུད་) ཐོང་གདན་ཞེས་ཟོང་ཁྲག་གཉིས་ནས། སྤྲོད་མཁན་གྱི་ཁ་ནས་ ཟོང་ཕུད་

དང་། ལེན་མཁན་ན ས་ ཐོང་གདན་ཕན་ཚུན་སྙོམས་པའི་རྩིས་ཀྱི་བློ་ཚད་རེ་

ལེན། དམར་སྤྲོད་དགོས་སྤྲོད་མཁན་ ་ས་ནས་གྲངས་ ཤིང་གི་བཅད་པ་རྣམས་

དང་། ལེན་མཁན་གྱི་ས་ནས་ཁལ་ཤུལ་བྲེ་འབྲིང་། སྤྲོད་མཁན་གྱིས་བྲེ་

གདན་འཕྱར་བ་རྣམས་བཞི་མ་རེ། སྤང་ཁེབས་གདན་འོས་རིགས་རྣམས་དང་།

དང་པོའི་ཁྲིམས་ ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་ལ་འདུག་པས་མི་ཤ་དགྲ་སྲི་མི་ལྡང་བའི༌

རྟེན་འབྲེལ་དུ་ལག་དམར་གྱི་བཤད་པའི་གྲི་ངེས་( ངོས་) མ་གྲངས་ ཤིང་ཚབ་ཏུ་

སྤྲོད་པ་སོགས་སྲོལ་འཁྱུད་དུ་་འདུག་པ་ལྟར་ལེན། ཁྲ་མ་སྐས་མི འི་ཞབས་

འཇུག་སྤེལ་ཆེ་ཆུང་གི་ཁ ་ འཁོད་ལྟར་དང་། རྐང་གླའི་དོད་དུ་སྤྲོད་འོ ཇལ་ཡོད

ན་དེ་ཁ འི་ཁལ་ཤུལ་བྲེ་འབྲང་སྤྲོད་མཁན་ནས་ལེན་ཅིང་། འདི་ལ་གཞན་སྤྱི་

ཐོག་ ནས་ རྩི་འོས་ལེན་པའི་( པའམ་)སོ་སོ་ནས་ལེན་པ་ཐབས་འབྲེལ་དང་'' ་

མཚུངས་པ་བྱེད། དངོས་པོའི་སྤྱོད་འཇལ་ཆེད་( མེད་)པ འི་ས་ཆའི་རྩིས་སྤྲོད

རོམ་ཁྲ་མ་ཞབས་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་གསུམ་ཚན། ལྔ་ཚན་ནམ། ཇ་མགོ་

སྔམ་བར་སྡུམ་གྱིས་གཙོས་པའི་བདུ ན་ཚན[ ་ ་ཚན| ཁྲབ་རྟ་མཛོ་གཡག་

སོགས་ཀྱི་གཙོས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཇི་ལྟར་སྐབས་དང་བསྟུན་པའི་འགངས་ཆེ་

ཆུང་ལ་དཔགས་པ་བྱེད། །

བདུ ན་པ། བསད་པ་སྟོང་གི་ཞལ་ལྕེ་ནི། འཇིག་རུ ང་མདང་གི་རྡོ་དང་

མཚོན་ཆའི་རིགས། བཏབ་དང་། ཐོག་ཉེས་ནད་ཀྱིས་རྐྱེན་པ་ལ། རྣམ་དཔངས་

འབབས་ཡུལ་ལ་བརྟགས་ གེ་སྟོང་དང་| སྐ་རྒྱལ་ཐ་འ.དོད་ཁྲིམས་སྲོལ་བདར་

འདེད་བྱ། ཞེས་སྔོན་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་ནི། སྟོད་ཨར་རྩེ་རྒྱལ་པོ་

ཧོར་གྱི་བསད། རོ་དང་གསེར་གཉིས་མཉམ་རྗེས་བྱས། སྨད་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་

ད་དུང་སྟོང་ལ་འཁོར་དུས་མེད་ཅེས་པའི་གོ་དོན་ནི། མི་

ལྡན་མས་བསད།

ལ་ར བ་༩ བྲིང་ཐ་གསུམ་དུ་བྱས། རབ་ཀྱི་རབ་ལ་སྟོང་ཐང་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་

ཉ་སྙད་དུ་བྱས་ཤིང་། ཕྱིས་མི་རབ་ཀྱི་རབ་བདེ་གཟར་ཡུལ་འཁྱོམས་ཀྱི་དུས་

མ་གཏོགས་བསད་པ་ཆེ ར་མི་ཡོང་ཞིང་བྱུང་ཀྱང་ས་ཆའི་གཅོད་སྦྱོར་དང་།

གསེར ་བསིལ་( སིལ་)མའི་ སྤྱོད་མ ཇལ་སྐབས་དང་སྦྱར་བ་མ་གཏོགས། སྟོང་

སྲུང་དང་སྨར་ཁྲག་སྐྱོང་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་ཇལ་གྱི་ཡུལ་མིན་ཅིང་། རབ་ཀྱི་

འབྲིང་ནས་ཐ་མའི་ཐ་མ་ཨན་ལ་སྟོང་སྲང་གི་མཐོ་དམར ་འཆར་ཅན་དུ་བྱས་

ནས་སྨར་ཁྲག་ཟོང་གསུམ་ཀྱི་འཇལ་གཅོད་བྱེད་ ཅིང་། དེ་ལ་རབ་འབྲིང་ཐ་

གསུམ་གྱི་དབྱེ་བ་རུས་དང་ཁུངས་ལ་བྱེད་པ། གོ་ས་མ ཕྱོགས་དམིན། ལས་ཚན་རྣམས་

ལ་དཔངས་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པ་བྱེད་པ་སོགས་འདུག་ཀྱང༌། ཆེ་རབ་དང་

འབྲིང་ཐ་གསུམ་གྱི་མིང་ཁུངས་ལ་ངོ་ལམ་ས་བཤད་ཅིང་གཞན་མ་ནི་ངོ་ཐོག་གི་

སྟོབས་རྒྱ་ཆེ་ཆུང༌། གཞུང་སྒེར་མཐ་སྙད་ལ་བྱེད་ ཅིང་། ཟ་མ་མོ་དང་ཕོ་

རང་ལྟོགས་ ༨ཁྱམས་མགོར་བཤན་པ་སོགས་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་ན་ཨང་ཡོ་་་་་་

མགར་བ་བཤན་པ་སོགས་བསད་པར་ སྟོང་ལ་གྲེ་ཐག་ག ཅིག་ཅེས་ཐ་མའི་ཐ་ལ་

འདི་རྣམས་ལ་ཆ་བཞག་པ་ཡིན་པ་དང་། རིང་སང་གི་སྲོལ་ལམ་དང་བསྟན་

ན། རབ་ཀྱི ་འ བྲིང་དེ་དགེ་བཤེས་སློབ་དཔོན་དང་། ན་སོ་རྣམས་པ། དྲུང་

འཁོར་སྟོབས་ཆེ་བ་རྣམས་ལ་ཆ་བཞགས་ནས་སྟོང་སྲང་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་སྙིང་་་

གནོ ན་སྲང་ཆེ ན་དྲུག་རྣམས་དགོས་པ་ སྤྱིར་དུ་སྤྱོད་ལམ། སྨར་ཟོང་ཕྱེད་མར

སྤྱོད་པ་སྐབས་དང་བསྟན། རབ་ཀྱི་ཐ་མ་དྲུང་འཁོར་འབྲིང་དང་བཙུན་པ་

རྣམས་དག་འབྲིང་གི་རབ་བྱུང་༢བར་ལ་གཏོགས་པ་དང་། གཟིམ་ཆུང་པ་དང་

དཔོན་པོའི་ལས་ཚན་ཕྲན་བུ་ཡོད་པ་རྣམས་གོང་ནས་བཤད་པ་སྟེ་སྟོང་གི་ཆ '''

ཆེ་ཆུང་། འབྲིང ་གི་བྲིང་ནི་གཞུང་གི་བཟ་་པ་འབྲིང་དབང་དུ་བཏང་བ་

ལ་སྟོང་སྲང་དྲུག་ཅུ། སྙིང་ག ནོ ན་སྨར་ཟོང་ཕྱེད་མའི་སྲང་ཆེ ན་གསུམ་ཡིན་

ཅིང་། འ བྲིང་གི་ཐ་མ་སྒེར་པའི་མི་བྲིང་ག 3 ག་ ལ་ཆ་བཞག གོང་གི་སྟོང་

སྟེང་ནས་ཆེ་ཆུང་དང༌། སྐྱེས་དམན་བསད་པ་ཆེར་མི་ ཡོང་སྟེ། གོང་སྟེང

ནས་ཆ་ཤས་རེ་གྱུའོ། ཐ་མའི་དབྱེ་བ་རྣམས་ནི་གོ་རིམ་དེས་མཚུངས་པ་བཞིན་

རིམ་འགྲོས་སུ་བཏང་ནས། ངོ་བོ་སྟོང་སྲང་དྲུག་ཅུ་ཐོབ་པ་ལ་དགེ་ནས་ཁལ་

དྲུག་ཅུ་ དགེ་མར་ཁལ་དྲུག སྙིང ་ག ནོ ན་སྨར་ཟོང་ཕྱེད་མའི་སྲང་ཆེ ན་

གསུམ] སྟོང་གཞུང་ཐོག་ནས་གོང་ལ་ཆེ་ཆུང་བཙུན་གྱི་ངོ་ཀྱ ང ་ ཟེར་རམ།

བསྟན་པ་སྤྱི་ཚིག་ཀྱང་ཟེར་ངོ་བོ་དོན་གཅིག་པས་ཀྲ་ཕུད་སྲང་དྲུ་འཆག གོང་

གི་སྟོང་སྲང་གྲ་ཕུད་ཞོར་འབེབས། སྔོན་གྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་ལ་དགེ་ནས་དགེ་མར་

99

དགེ་ཐོག་ཏུ་ཕན་པར་ཆ་བཞག་ཏེ་བཞི་བཅུ་ཞེ་དགུའི་ཁོངས་སུ་སྤྱད་ན། སྟོང་

མ་འཕྲོད་ན་ངོ་བོ་རྐྱང་མ་གཏོང་བ་ཞིག་

ཐོག་ཏུ་འདབ་( ལྡབ་)རྩི་བ་དང་།

ན་པོའི་དགོངས་བཞེད་ལ་མི་ཤི་བ་གུད་ཆེ་བའི་

འདུག་ཀྱང་ཁྲིམས་བདག་ཆེ

ན་གྱི

དབང་དུ་མཛད་ནས་སྟོང་གཞུང་སྟེང་དུ་རྩི་མི་དགོས་ཞོ་ཐང་ཀྱང་སྲང་ཆེ

། སྟོང་གཞུང་སྤྲོད་

ཞོ་རེ་ལ་བརྒྱད་ཞེ་བྱས་པའི་ཞོ་བརྒྱད་ལ་སྲང་ཆེན་གང་

། ཟོང་ལ་བཞི་

མཇལ་གྱི་སྐབས་དེ་སྔ་སྨར་ལ་བརྒྱད་ཞོ་དང་ཁྲག་ལ་དྲུག་ཞོ

ཞོ་བྱས། ཟོང་ནག་( སྨར་) ཆོད་( ཅེས་) རྡོ་བུགས་པ་ཡོད་པ་ཡང་སྟོང་ཐོག་

ཏུ་བཏང་ནས་ཁྲག་ ཐོང་རྣམས་ལ རུང་ཞོ་འདི་གཙོད་ ༢ཚར་ཅན་དུ་བྱེད་པ་ཞིག་་

ཡིན་འདུག་ཀྱང་། .དིར་རྩིས་སྟོང་དང་གཙོ་( གཙོད་) རྒྱུ་འཆར་ཅན་མི་

དགོས་པ་སྟོང་གི་ཞོ་ཤང་ཁོངས་རྩིས་པའི་སྨར་ཟོང་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྲག་གི་དྲུག་

ཁྲིམས་ཀྱི་བྲེ་སྲང་བསམ་གྲུབ་རྩེའི་བྲེ་སྲང་ཚད་མར་ཆ་བཞག་

ཞོར་ཚ་བཞག

སྟོང་གི་གསུམ་གཅིག་ ན ས་ངོས་སམ།

གིས་དགེ་ནས་སྙིང་གནོན་གྱི་ཕྱེད།

ན་སྨར་ཞུགས་ཐང་ལ་ཆ་བཞག ཁྲག་ཟོབ་སྙིང་

ཇ་གོས་དེར་སྤྱོད་དགོས་པ་རི

གནོ ན་གྱི་ཕྱེད་རྣམས་དངོས་ པོ་གྲུལ་ཐུབ་དང་། སེམས་ ཅ་ན་བསྐོལ་ཉན་ལ་ཆ་

ནི་ཁུངས་བཅད་པའི་སྤྱོད་

བཞག དེ་ལ་རི ན་བརྒྱབ་ཡུལ་ཐང་གང་ཡོད་ལ་རི

། གཙང་བྲེ་ཚད་ལས་

ལེན་བྱེད་དགོས་པར་དབུས་བྲེ་ཚད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན

ལྡབ་བྲེའི་རྩིས་བྱས་པའི་ཞོལ་གྱི་བྲེ་ཚན་( ཚད་） ལ་གཉེར་ཚང་དམ་ཕྲུག་འབྱུར་

བའི་ཁལ་བཞི་ལ་སྲུང་ཆེན་གྱི་ཞོ་གང་། ཁལ་གསུམ་རེར་སྟོང་སྲང་ཁྲག་གི་

ཞོ་གང༌། ཁལ་གཉིས་ལ་ཟོང་གི་ཞོ་གང་། དགེ་ནས་ཀྱང་དེའི་བྲེ་འགྲོས་

རྩི་ཞིང་། གཞན་མའི''ཡུལ་ཚན་རྣམས་སུ་ཡང་གོང་ལྟར་གྱི་བྲེ་སྲང་ཁྱད་མེད་

དབུས་ལུགས་ལ་སྟོང་སྲང་ལ་ངོ་སྒྲོན་བྱེད་ས་ཞིག་འདུག་

ཀྱི་འགྲོས་རྩི་དནོས།

100

ཀྱང༌། འདིར་གཙང་ལུགས་ལ་ངོ་སྒྲོན་མི་ཚུད། ཁྲིམས་པའི་སྐུ་རྒྱལ་ཕྱོགས་

སུ་འགེལ་དགོས་པ། སྟོང་སྲང་མཐོ་དམན་གྱི་འགྲོས་དང་བསྟུན། སྲང་བརྒྱད་

བཅུའི་རབ་ལ་ཇ་མར་སྣམ། དར་ཡུག མ་ཁྲབ་རྣམས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་ལྔ་ཚན་

བདུན་མཚན་སྐབས་དང་སྦྱར་བ་བྱེད། དེའི་བཞི་ཟུར་བས་དེའི་བཞི་ཟུར་སྨུག་ཆུ་

རིམ་འགྲོས་སུ་བྱེད་ཚོགས་ཆོས་ཀྱང་སྟོང་གི་འབེབས་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་ཇི་

ལྟར་འོས་པ་ཁ་མ་ཟུར་གསལ་དུ་ཐེབས་པ་བྱེད། དབུས་ཀྱི་སྲོལ་ལ་གཞན་པ་ཉེས་

མེད་དུ་ཤི་ཀྱང་མི་བདག་གི་ཉེས་ཆོད་སྟོང་འགོག་པ་དང་ཁྱི་ལྟ་བུས་རྨུགས་པའི་

རྐྱེན་གྱིས་ཤི་ཀྱང་ཁྱི་བདག་ལ་སྟོང་འདེད་པ་སོགས་བྱེད་ཧཱུཾ་འདུག་ནའང་། བྱིས་

པ་ ལོ་བརྒྱད་ཡན་གྱི་འཕོག་ཉེས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱི་ཤི་བར་བློ་སྐྱོན་མ་ཆགས་ པའི་དབང་

དུ་བྱས། དགེ་ཐུད་མ་གཏོགས་སྟོང་སྤྲོད་མི་དགོས་གཏན་ལ་( གཞན་མ་)བློ་

སྐྱོན་མ་ཆགས་པའི་ མདཥ་རྡོ་གྲི་སོགས་མཚོན་ཆས་འཕོག་ཉེས་ཀྱིས་ཤི་བ་ལ་དགི

བ་མ་གཏོགས་སྟོང་སྲོལ་མེད་ཅིང༌། བློ་སྐྱོན་གྱི་ལན་རྩ་ཆེ་བ་འཁྲི་བ་ལ་དགེ་སྟོང་

གི་གསུམ་ཟུར་འགེལ། ཐག་རིང་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་རྐུན་མ་གཟུང་( བཟུང་)བསད་

བྱས་ན་དགེ་ཐུད་སྤྲོད། རྐུན་མའི་རིགས་ཐོག་ལག་ཐལ་དུ་སོང་ན་སྟོང་མི་དགོས་

་ པ་སོགས་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་ན་འདུག་པ་བབས་འབྲེལ་དང་མཚུངས""""

འདུག་པས་བདེན་དག་འབྱེད་དགོས་འདུགས་དང༌། ཡང་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་

ན། རོ་འོག་ཏུ་རྨ་ཞི་ཞེས་རྒྱུ་འདྲེས་གཅིག་ ཤི་ན། གཅིག་ལ་རྨས་ཐེབས་ཀྱང

རྨས་མི་གཅིད་(གཅིག་) པ་ཞིག་འདུག་པ། འདི་བདེན་པ་གཙོ་ཆེ་བའི་དབང་

དུ་བྱས་ནས། རྨས་པོ་ལ་རྨས་ཚབས་ཆེ་ཆུང་གི་གཅོད་རྒྱུ་སྟོང་ཐོག་ནས་བྱེད།

བརྒྱུད་པ། རྨས་པ་ཁྲག་གི་ཞལ་ལྕེ་ནི། རྒྱུ་འདྲེས་རྨས་འགྲམས་ཆེ་

ཆུང་གནད་མི་གནད། ལེགས་པར་བརྟགས་ཏེ་དེ་མོས་འཐལ་གཅོད་བྱེད།

101

སྣེ་མོའི་མི་སྣས་ཉེ་རིང་ཕྱོགས་ལྷང་སྤངས། གང་ལ་གང་འཚམས་བབས་ཤོབ་

བདེན་འབྲོལ་བྱེད། ཅེས་སྔར་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་ལ། མི་རབ་ཁྲག

ལ་ཐིག་ཞོ་དང་། མི་ཐ་ཁྲག་ལ་ཐིག་སེ་ཟེར་བ་གྲགས་འདུག་ནའང་། འདིར་

མི་དོད་མི་མཉམ་པའི་འབངས་གྱེན་ལོག་ལྟ་བུའི་རྨས་པ་ལ་གསོས་ ཟླ་ཚབས་ཏུ་

ཆེ་ཆུང་གི་ཡན་ལག་གི་སྟེང་དུ་རྩད་གཅོད། དཔོན་གཡོག་གི་སར ་དཔོན་པོས་

ལག་ཐལ་བ། རྨས་གསོས་ལྷ་རྗེ་སོགས་ངོ་ཚ་ལ་སྤོགས་(དཔགས་) པའི་བདག་

རྐྱེན་བྱེད་ལུགས་ཉེས་བྱས་དང་བསྟན་པ་བྱེད་པ་མ་གཏོགས། དཔོན་གཡོག་གི་

གོ་རིམ་གྱི་རྨས་འཇལ་གྱི་སྲོལ་མེད། ཕན་ཚུན་གོ་མཉམ་གྱི་སར་རྨས་འགྲམས་

སྔོར་རྨ་འོག་ཏུ་ཤུགས་( དོར་)ཟེར་བ་ཞིག་འདུག་ཀྱང་། དེས་ན་བདེན་པ་

བརྫུན་དུ་འགྲོ་བ་ཞིག་འདུག་པས། འདིར་བདེན་པ་གཙོ་བོར་བྱས་ནས།

མི་འོས་པས་ལག་འཇོག་བྱས་པའི་རྐྱེན་མ་ཐེབ་པའི་ཚུར་ལག་སློ ག་ གི་རྨས་ལ་

རྨས་གསོས་མ་གཏོགས་འཇལ་གཅོད་མི་དགོས། ཕན་ཚུན་གྱི་འདོན་སྔོན་མ་ལ་

གྲི་ཆད་འོས་རིགས་དང་། མ་སྤམས་བདེ ན་རྫུན་ཆད་སྒྲོས་ཁྲིམས་ས་ནས།

མངགས་པའི་ཕན་ཚུན་རང་གི་སྐོར་ལ། ལུས་ཀྱི་གཉན་སར་བསོད་ཀྱི་གྲི་བརྒྱབ་ན་

རྨས་འཇལ་ཐོབ་ཐང་གི་སྟེང་དུ་གསོན་སྟོང་མར་( སྨར་)གསེར་གྱི་སྲང་གང་''

ཕྱེད་སོཊ་ཀྱི་འགྲོས་བདེན་འབྲེལ་དང་མཚུངས་པ་བྱེད། རྨས་རང་གི་སྐོར་ལ་དྲག་

པའི་རིགས་ལ་གསོན་སྟོང་རྒྱལ་ཡུལ་རྨས་གསོ་ཁྲག་གདོ་ན་བཞེད་ཅེས་སྨྲས་འཇལ་

སྟེང་ནས་བཤུས་པའི་བཞི་ཟུར་སོགས་ཆེ་ཆུང་གི་འགྲོས་རྨས་ཚབས་ཆེ་ཆུང་ལ་

དཔག་པའི་གཅོད་པ་དང་རྨས་གོས་ལ་གོས་གཟན་དགོས་པ་དང་། ཁྲག་གདན་

ལ་ཕྱིང་པ་རྣམ་དཀར་སོགས་སྤྲོད་དགོས་པའི་རྒྱུན་འདུག་ཀྱང་། ཕྱིས་མི་དྲག་

པར་རྨས་འགྲམས་ཆེར་མི་ཡོང་ཞིང་། བྱུང་ཀྱང་སྐབས་བབས་བདེན་འབྲེལ་

[02

དང་བསྟུན། ཐ་པ་འབྲིང་ལ་ཆ་བཞག་པའི་རྨས་ལ་ཉེས་པ་ཆེ་ཆུང་བདེན་རྫུན་

གཤེར་བའི་གཏན་ཚིགས་གཞིར་འཇོག་པ་སོགས་གོང་གི་གཞི་ནས་བླངས་པའི་

ད་ལྟ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་མེ་ཞོ་དྲས་སྲང་ཞེས། མེ་དུ་རྒྱབ་ལ་ཐུན་གསུམ་གྱི་ཞེ་

རེ་དང་། གྲགས་པ་ལ་མཐུན་གསུམ་གྱི་སྲང་རེ་བྱས་པ་ཞིག་འདུག་པ། སྤྱི་( ཅི་)

མཚམས་སུ་དེ་ཁ་འོས་པ་འདུག་ ཅིང་། ཞིབ་པར་གཅད་(སྤྱད་)ན་གྲས་ཀྱང་ཐུན

ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་སྲང་གྲངོ ས་མཐོ་དམན་བྱེད་དགོས་པ་དང༌། རྨས་པ་ལ་

ཡང་གཏིང་གནད་ཆེ་བར་སྲང་དོ་གསུམ། གཏིང་གནད་ཀྱིས་ཁ་སོར་བཞི་ལ་ཆ

བཞག་པར་སྲང་ རེ་གཙོད་དགོས་པ་སོགས་དེ་ཁའི་འགྲོས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱེད་་་

ཅིང་། གྲུས་པ་ལ་ཏུས་པ་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་གསེར་དང་མཉམ་འདེགས་

བྱེད་ཟེར་བ་ཞིག་འདུག་ཀྱང་། དེ་རང་ཅུང་ཞིག་ནད་པ་གུད་པར་འགྲོ་བསམ

པས་རུས་པ་སན་མ་ཙ མ་ལ་ཞོ་རེ་སྤྲོད། ཁྲག་སྦྱོར་ཆེ་བ་ལ་ཁྲག་གདན་སྤེན་

ཤུགས་སོགས་སྐབས་དང་བསྟན་པ་བྱེད། དེ་ཁའི་ཐོག་ནས་བདེན་པ་རྨས་པོ་

མེད་ན། རྨས་པས་བདེན་ཡུས་གྲངས་ལྔ་ཚན་ཙམ་གཏོང་བ་མ་གཏོགས་འཇལ

ནས་མི་གཅོད། ཁ་རྨས་མཉམ་དུ་བྱུང་ན་དེ་ཁའི་ཕན་ཚུན་རྨས་འགྲམས་ཆེ་

ཆུང་འཇལ་ཐོབ་སྤྱོད་སྒོ་རྩིས་ཐོབས། རྨས་པོ་ལ་རྒྱུག་མིས་ཞུག་བདུན་ཁོངས་

སུ་རྨས་གསོས་རྩམ་པ་ཁལ་གཅིག་ནས་དྲུག་གི་བར། ལུག་ཤ་སྟོད་སྨད་རེ་

ན ས་ཚག་ཤ་སྟོད་སྨད་བར། མར་ཁལ་ག ཅིག ཆང་རྒྱུ་སོགས་རྨས་ཚབས་ཆེ་

ཆུང་ལ་དཔགས་པ་སྤྲོད་པ་དང༌ ལྷ་རྗེ་ཚར་གཉིས་ཀྱི་བར་འབོད་ཅིང་། དེ་

ཁའི་རིང་ལྟོ་ཚང་རྫོང་ལྟར་སོགས་ཀྱང་བབས་ཐོབ་དང་མཐུན་པར་བྱེད་དགོས།

རྨས་གསོས་མི་ལེན་པ་ཡང་ཁྲིམས་ལ་མི་ལྟུབ་( བཏུབ་)ཅིང་རྒྱག་མཁན་གྱིས་་༌་་

རྨོས་པོར་ལྷ་རྗེ་སོགས་ལྟ་མེད་བྱས་ཀྱང་ལབ་མི་རྩུབ་(བཏུབ་)པས[ ཁྲིམས་

103

མཐུན་( ལུགས་) ལ་རྨས་གསོས་སྤྲོད་ལེན་དགོས་འཇལ་གཅོད་སྐབས་རྨས་གསོས་

དང་། ལྷ་རྗེའི་ལྟོ་རྫོང་སོགས་རྨས་འཇལ་ཐོག་འདབ་གཅོད་དུ་རྩི་བ་ཁྲིམས་

ལུགས་སུ་འདུག་པ་དང་། སོ་བཅག་སྐྲ་ཕྱི་བ་རྣམས་ལ་ དང་པོའི་ཁྲིམས་ཡིག་

རྙིང་པ་ན་སོ་ཏོ། སྐྲ་ལུག་ཟེར་བ་འདུག་ཀྱང་དེ་ཕྱིས་མི་དར་ཞིང་སོ་བཅག་

པ་གོང་གི་རུས་པའི་བཙའ་འགྲོས་ལས་ཆ་ཆེ་ཙམ་བྱེད་པ་དང་། སྐྲར་ལན་བུའི་

རྐང་གཉིས་རེ་གསུ མ་རེ་ཙམ་ལ་ཞོ་རེ་གཅོད་( སྤྲོད་) པ་སོགས་སྐབས་དང་༌༌་

བསྟན། དབང་པོའི་སྒོ་མིག་སོགས་དང་ཡན་ལག་ཉིང་ལག་སོགས་སྐྱོན་ཅན་དུ་

བཏང་ན། མི་དྲག་ཞན་གྱི་སྟོང་གི་ཐོབ་བྱས་( ཆ་)ནས་རྩིས་པའི་བཞི་ཟུར་

གསུམ་ཟུར་ལྔ་ཟུར་གྱི་བར་དབང་པོ་ཡན་ལག་རྣམས་དཔངས་ཆེ་ཆུང་ལ་༌་་་་

དཔགས་པའི་གཅོད་རྒྱུ་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན།

དགུ་པ། སྙོན་ཧམ་མནའ་དག་གི་ཞལ་ལྕེ་ནི། མི་ང ན་སྙོ ན་ཧ མ་བྱེད་པའི་

རིག་རྣམས་ལ། དྲང་ཚད་ཟུར་གནས་མི་ཡིས་ལག་ སྦྲེལ་ལམ། རྡོ་

སྣུམ་འདི་ལྕགས་ལ་སོགས་གང་འོས་ཀྱི། བདེན་རྫུན་ལེགས་པར་ཕྱེ་བའི་

དག་གཙོ ར་( གཤེར་)བྱས། ཞེས་ཡིན་མིན་བསྟོ ན་བྱུང་བ་ལ་མནའ་ཡིས་

འབྱེད་དགོས་ཤིང་། མནའ་ཞེས་པ་རང་ལུས་གདོང་གི་དྲང་པོར་གནས་

པ་ལབྷཱས་ཡོད་པས། དཔེ་དེར་བཞག་ ན་མནའ་ཞེས་པ་ཡང་ཡིན་ཞིང་། །

ངོ་བོ་མི་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་ཟག་བཅས་ཀྱི་

མངོན་ཤེས་ཡོད་པའི་བསྲུང་མ་དཔང་དུ་བཙུགས་ནས་བདེན་རྫུན་འབྱེད་པ་་༌་་

འདི་ལ་མནའ་མི་འགུགས་སྐབས་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་ལ་གསེར་བྱ་ངང་པ་

རྙི་ལ་མི་འཛིན། དུག་སྦྲུལ་ནག་པོ་མཐུར་ལ་མ་རྒྱུག ཕོ་རོག་ནག་པོ་ལ་རྡོ་མ་

རྒྱུག ཁྱི་མོ་ཚང་མ་ལ་དབྱུག་པ་མ་འཕུར། གཡུ་ཆུང་དྲུག་དམར་མ་ལ་མ་རྒྱུ།

104

ཟེར་བ་འདུག་པས། གསེར་བྱ་ངང་པའི་དོན་ནི། བླ་མ་དགེ་བཤེས་ཡུལ་མཉན་

པ་དང་། བཙུ ན་ ་པ་ལ་མནའི་ཡུལ་མིན་པས་མ ནའ་མིར་མི་བསྡུ། དུག་སྦྲུལ་ནག་

པོ་ ནི་རྫོགས་པ་ ནུས་པ་ཅན་གྱི་ཐབས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྒོ་ན ས་མནའི་ཉེས་པ་སེལ

ནུས་པས་མནའ་མིར་མི་བསྡུ། ཕོ་རོག་ནག་པོ་ནི་མི་ལྟོགས་ཧུལ་དང་རང་འདོད་

ཅན་ལྟོ་གོས་དང་རང་འདོད་ཀྱིས་ཉེས་པ་དོར་བས་མནའ་ཟ་བས་མནའ་མིར་མི་

,ཏེ་ཟ་བས་

བསྡུ། ཁྱི་མོ་ཚང་མ་སྐྱེས་དམན་རང་གི་ཁྱོ་དང་ཕྲུ་གུའི་ཆེད་དུ་མན

མནའ་མིར་མི་བསྡུ། གཡུ་ཆུང་གྲུ་དམར་ནི་བྱིས་པ་དབྱེ་བ་མ་ཆག་པ་དང་།

གླེན་ལྐུགས་རྣམས་ཀྱིས་མནའི་ཉེས་པ་དང་སྤང་བླངས་མི་གོ་བའི་མན་མིར་མི་

བསྡུ། མནའ་མི་ལག་འདོགས་ཀྱི་འོས་ཅི་འདྲ་ཞིག་དགོས་ན། མི་དོ ན ་གཉིས་

ཤེས་ཤིང་ཧ་གོ་བ། གཏན་ཚིགས་ཆེ་བ། དྲང་ཞིང་ཚད” པ་ལ་རྩི་བ། སྐྱེམ་

(སྐྱེལ་)བགག་དང་དགྲ་ཡ་དང་ཁ་མཐུ ན་པ་ཞིག་དབོjས་ཤིང་། དེ་ལྟར་མ་

རྙེད་ན་དངོས་( དོན ་ཚན་)གསུམ་དུ་བདེན་བསྡུན་ (རྫུ་） སྟོན་པའི་ རྡོ་སྣུམ་་་་་

ལྕགས་འདམ་སྐོལ་ཆུ་ལ་( ལྷ ག་)སོགས་བྱེད་ ཅིང་། འདི་རྣམས་ལ་བདེན་པ་

ཡོད་མེད་རི་ཚིག་རྟེན་འབྲེལ་ཆེས་སོགས་ཀྱི་ཐོན་མི•ཐོན་ཡོང་བར་རྟེན་བདེན་པ་་

གཙི་( གཙོ་) བོར་ཡིན་ཀྱང་། རི་ཚིག་ཉུར་གྱི་བདེ ན་པ་ཡིན་ཀྱང་མི་ཐོན་པ་ནི་

བྱ་བ་ཆེ་ཆུང་གང་ལ་ཡང་བསམ་པ་ལ་ཤར་རི་ཟེར་བ་བཅུག་ན། མི་ནི་འགྱུ་བ་

སེམས་འདི་ལ་གང་ཡང་འཆར་བས། དཔེར་ན་དེས་རིགས་མཚོན་པའི་ཚིག་

ཐུར་འགྲོས་ཀྱི་མནའ་ལ་མཐོ་འཕོག་པའི་རི་ཚིག་མི་འཇུག རྟེན་འབྲེལ་བདེན་

པ་མེད་ཀྱང་ཐོན་པ་ནི་བསྲུང་བ་ཟབ་མོ་མན་ངག་སོགས་དང་། མེ་( མི་)

དྲན་གསལ་གྱིས་གཞན་མ་ཞིག་གིས་( གི་) ཐོད་པ་རང་གི་མགོ་བོ ར ་ པཀབ་ནས་

བོད་པ་འདིའི་འོག་ཏུ་བྱ་བ་འདི་འདྲ་ཞིག་བྱེད་མི་བྱེད་ ཟེར་བ་བསྐྱལ་ནས་ཐོད་

105

པ་ དེ་བོར་ན། འདི་རྟེན་འབྲེལ་གྱིས་ཐོན་པར་འགྲོ་བ་སོགས་འདིས་འདྲེ་

(འགྲོ་) བ་དང་ ཆས་ཀྱི་མནའ་ཐོན་ཀྱང་མནའི་ཉེས་པ་ནི། མུས་གཅེར་བུར་

བྱས། ཀོ་དམར་གདན་དུ་བཏིང་། བྲང་ལ་གྲོད་པ་ཁྲག་གིས་བཀང་

ནས་ཁྲག་གིས་ཞལ་ཡོང་བ་བྱས་ན་རྣམ་རྟོག་གིས་( གི་)རྗེས་སུ་འབྲེངས་ནས་་་

མནའི་ཉེས་པ་ཡོང་བ་སོགས་དེས་མཚུངས་ཤིང་། མང་མི་ཧམ་བསྙོན་མེད་

ཅིང་བདེན་པས་ཡུས་པ་ཞིག་ཡོད་ན། གང་གིས་རྣམས་རྟོག་གིས་ རྩིས་ཀྱང་

ཁོ་རང་བདེན་པའི་ངའམ་( ངོ་བོ་) ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཏད་ནས་ཡེ་ཤེས་ "

ཀྱི་ལྷ་ལ་བདེན་པ་བདར་ན་ལྷ་དཔང་དུ་ཡེ་ཤེས་པ་བཞུགས་པས་གཟིགས་པ་་་་

བདེན་ཐོག་ཏུ་ཐོན་པ་རང་ཡོད་ནའང་མི་བྱིང་(བྱིངས་) གྱི་རྣམ་རྟོག་མང་བ་་་་

དང་། རྣམ་རྟོག་གི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་དེས་ན་ཁྲིམས་པའམ། བར་

པས ་ཚད་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་ཏེ། དེ་ལ་ཐོག་མར་བགག་ཁྲ་དང་ལྷ་དང་འདས་

མ་འོངས་ད་ལྟ་དུས་གསུམ་གྱི་བདེན་རྫུ ན་གཟིགས་པར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་དང་ལྡན་

པ་ཞིག་དང་། དེ་ཁའི་རྗེ ས་གཙོད་ཅིང་ཡིན་མིན་གྱི་ཆད་པ་མྱུར་དུ་འབེབས་

པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་དྲག་རྩལ་ཆེ་བ་དང་། མནལ་སྐྱེལ་མཁན་རང་གི་ཕོ་

ལྷ་སོགས་དཔང་དུ་བཙུགས་ནས་མནལ་བྱེད་ན་གསེར་སྐྱེམས་གནའ་ཆུ་སོགས་ ་་

ཆ་འགྲིག་པ་དང་། རྡོ་སྣུམ་འདམ་སྐོལ་ཆུ་( ལྷག་) བྱེད་ན་ལྷ་གསོལ། །

ལྷ་གདན། མགར་བའི་ཆས་ རྡོ་གས་གྲུམ་མེད་པ། ཟངས་སམ་

ལྕགས་སླང་གང་རུང་ལག་མགོ་ ནུབ་པ་རྡེའུ་དཀར་ནག་ཞོར་བཏེག་པའི་ཡང་ལྕི་

མེད་པ་མཐེབ་མགོ་ཙ མ་གཉིས་དང་ཡང་འདམ་སྐོལ་ཆུ་ལན་( ལྷག) བྱེད་ན་་་་་་

ཁྲོའི་ནང་དུ་འདམ་གར་སླ་ཞོམ་ཙ མ་ལག་མགོ་ནུབ་པ་དང་། ཡང་ཆུ་རྙོག་མ་

ལ་ལྡེའུ་མི་མཐོ ང་བ་ ལག་ མགོ་ ནུབ་ཙ མ་བསྒྲིགས་ནས་དེའི་( རྣམས་) རི་ཚིག་་་

10%

ལ་ཕན་ཚུན་སུ་ཡང་བྱས། ཁྲིམས་ས་བར་པ་བྱིངས་སུ་ཉེ་འགྱངས་མེད་པར་

བསྔད། རི ་ཚིག་རྣམས་སོ་སོའི་འདོད་ཁ་དང་ཚིག་ཟུར་གྱི་ངན་གཡོར་མ་སོང་

བ་ཁྲ་མར་བཀོད། ཐོག་མར ་རི ་ཚིག་དེ་དག་བཀྲུས་བྱེད། མིང་དངོས་སུ་ཐོན་

ན་དང་། ཡང་སྐྱེལ་བགག་ལ་མ་འཆམ་ན་ཤོ་རྒྱག་པའི་གོང་གི་ཁྲ་མའི་ཚིག་

རིས་ལ་ཡོང་བ་ལྟར་ཐོབ་པས་མནའ་གཟུ་འདམ་པ་དང་ཤོར་པོས་སྐྱེལ་འགག་་་

འདམ་དགོས་པའི་ཤོ་ནང་དུ་གང་ཤར་གྱི་སྐྱེལ་མཁན་དེ་ལ་མི་སྣ་བར་པས་རི་

ཚིག་ཚར་གསུམ་གྱི་བར་དུ་རྣ་བར་ལྷོན་པ་དང་། སེམས་ཡུལ་དུ་ངེས་པ་

སྒྲོག་ཅིང་འབྲུ་རེ་གཉིས་ནས་སྦྱང་( སྦྱང་)བཤད་གཏོང་དགོས། དེ་ཐོན་པ་

ཐག་ཆོད་བྱུང་ན། མནའ་ས ་མགོན་ཁང་། གཞིས་བདག་གནས་ས། རྒྱལ་

པོའི་སྒེར་(སྐོར་)ཁང་སོགས་སུ་ཁྲིད་དེ་སྒྲ་( སྐུ)བསྟི ལ། སྟེང་གོས་དང་གྲི་

བསྲུང་བ་འཇོག་པ། ལུས་ཀྱི་ལྟོ་གཅེར་བུར་བྱེད་པ་སོགས་མི་དྲག་ཞན་དང་

དོན་འབྲས་འགངས་ཆེ་ཆུང་སོགས་སྐབས་དང་བསྟན་པ་བྱེད་ ཅིང་། མནའ་པ་

( ས་) ཆེ་ཆུང་གང་ལ་ཡང་ལགས་འདོགས་ཀྱི་སྟེང་གོས་ཀྱི་བསྲུང་བ་འཇོགས་་་་

པ་ལས་སྤྲོས་པའི་མནའ་ཆད་( ཆས་) མི་དགོས། གསེར་སྐྱེམས་བཏང་བདེན་

པ་བདར་ནས་བསྒག་ཁུར་ཁོ་རང་གི་ཐེའུར་ཆིལ་( མཆིལ་) མ་རྒྱབ་ཏེ ་ལགས་་་་

སྦྲེལ་དང་ལས་འདོགས་ཡོད་ན་ལག་གདང་བྱས། མི ་གེ་ཤེས་ན་རི་ཚིག་ཀློག་པ་

དང་། ཡི་གེ་མི་ཤེས་ན་རི་ཚིག་འདི་ནང་བཞིན་ཐོན་ན་བྱ་དགའ་དང་ཇེ་ཐོར་

ཐོང་མ་ཐོབ་ན་ཉེས་མངོན་སུམ་དུ་ཐོབ་ཅེས་པའི་རི་ཚིག་མགོ་ཐོག་ཏུ་ལེན་རྡོ་

བྱེད་ན་གྱེ་རེ་ལྷ་ཁང་ལྟ་བུར་རྡོ་ཆས་དགོས། ལྷ་ཁང་དུ་གསོལ་ཆས་ཙམ་པ་

ཡུལ་བྲེ་ལྔ། དཀར་རྒྱན་མར་ཉག་ལྔ། ལྷ་མགོན་ལ་སྙན་དར་རེ། དཀོན་

གཉེར་ལ་གསོལ་བ་གསུམ་སྡོར་ཡོན་གསུམ་ཚན། རྡོར་ལེགས་ཀྱི་རྟེན་ལ་སྙན་

107

དིར། སྒྲོན་ཆས་ལྕགས་གཟར་ལྔ། དཀར་རྒྱུན་སྤྱོར་གང་། གྱི་རི་ལྷ་པར་

གསུམ་ཚརྡ་རེ། རྡོ་ཁང་དུ་གཞུང་ལ་བདུན་ཚན་རེ། མགར་བ་ལ་རྡོ་སྟེགས་ཀྱི་

ནས་ཁལ་གསུམ་སྐྱེསྒྲགས། ཀྲབ་སློ ག་( སླང་)ཀྲབ་སྡེར་རྡོ་ལག་གི་སྐམ་པོའམ་

ལྕགས་གཟར་སྤང་ཁེ བས་ཀྱི་སླེའུ་རྣམ་ལྔ་མ་གཅིག མེ་ཡོལ་ར ས ་ཡུག་སྣེ་ཚང་།

མེ་ར་དམར་པོ་༢Eའ་བ ཅས། ཆུ་དར་སྔོན་པོ་མདའ་བཅས་མི་སྣ་རྡོ་རྒྱབ་

སྲང་ག:། ཚོ གས་ཆས་ཞིབ་ཁལ་གཅིག་ རྩི་རྒྱབ་ག ཅིག ཚང་རྒྱུ་ནས་རྒྱབ་

ག ཅིག ཇ་ཉག་དོ་འདབ་སྡོར། ལུག་ཁོག་ག ཅིག ཚག་སྟོད་ག ཅིག ཕུད་

དམ་ཆང་བཅས། ཕུད་ སྡེར་ནས་སྒྲགས། ཕུད་ཕོར་རྣམས་སྒྲིག་དགོས་ཤིང་། རི་

ཚིག་གོང་སྟེངས་སུ་ད་ལམ་རྡོ་བཀྲུས་༢ དི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བླངས་པ་མ་་

ཏོགས་ཐབས་རྟེན་འབྲེལ] རྫས་མན་ངག་གི་སྒོ་ནས་བླངས་པ་ཡིན། རི་

སྤངས་ནས་རྡོ་ལེན་མི་ རྩི་སྤྱོད་ཡིན་ན་སོ་སོར་གོང་གི་ཆས་རྣམས་བསྒྲིག་ནས་ཨ་"

ཡས་གསོལ་ལ་བདེན་བརྡར་བྱས། མགར་བས་ཐབ་ཁ་སོ་སོར་བྱས་ནས་རྡོ་

མེ་ཐུག་འཛོ ག་མགོ་ཙམ་ཆེ་ཆུང་མེད་པར་བསྲེགས། རྡོ་ལེན་མིའི་ལག་པ་ཆུ་

དང་འོ་མས་ལེགས་པར་བཀྲུས། ལག་པའི་སྨིན་པ་སོགས་སྔར་གྱི་སྐྱོན་རྙིང་

རྣམས་ལ་སྣག་བརྟག་རྒྱབ་རྡོ ་སྐྱ་ཉིལ་མ་སོང་བར་བསྲེགས་ནས། ཀྲབ་སླང་དུ་

གཏོན་(བ ཏོན་)ན ས་ངད་ཡལ་མེ་རོ་མེད་པར་ཀྲབ་སླང་(ཀྲབ་)སྡེར་དུ་གཏོ ན་་

(བཏོན་)ནས་གོང་བཞིན་གད་བྱས། ལེན་མི་ག ཉིས་ཀྱི་ལག་པར་གཏད་ནས་

གོམ་པ་གསུམ་མམ་བདུན་གྱི་བར་དུ་ལག་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཕར་སྒྲིལ་ཚུར་

སྒྲི ག་བྱ ས ་ནས་གོམ་ཚད་བར་འཇོག་རྡོ་ཨེ་ཐུབ་ངེས་ཐེངས་བདུན་བར་ལ་ལག་་་

ཏུ་མ་སྦྱོར་(འབྱོར་)བར་ལ་མེ་ད 》ལ་དུ་འཐོར་ན་བདེན་པ་ཡོད་པས་ལེན་མི་༌

108

དགོས་ཀྱང་ཟེར། དེ་ནས་ལག་པ་རོས་ཀྱི་(ཀྱིས་)བསྟམས། ཁྲིམས་སའི་མི་སྣའི་

དམ་ཕྲུག་གིས་མནན། ཞག་གསུམ་མམ་བདུན་གྱི་བར་བཞག་སྟེ། རྡོ་ཁ་ཆེ་བས།

ལག་པའི་དགུང་ལ་སེར་ཐལ་ཙམ་རེ་ཡོང་་་་་་

ཐོན་པ་ རྣམས་ལ་རྡོ་ལམ་ཞེས་པ་

ཞིང་། གཞན་མ་སྐྱོན་མེད་དུ་འདུག་ན་གཙང་མར་ཐོ ན་པ་དང་། ཆུ་བུར་

སྲན་མ་ཙམ་གཅིག་བྱུང་ན་ཕྲན་བུའི་སྐྱོན་ཡོད་པས་ཐོན་མ་ཐོན་ཕྱེད་མར་བྱེད།

གསུམ་ཤར་ཚེ་མ་ཐོན་པར་འགྲོ་སྔར་གྱི་སྐྱོན་སྣག་བརྟགས་རྒྱབ་པའི་སྐྱོན་རྙིང་་་

པ་རྣམས་འདིར་མི་རྩི་བ་སོགས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པའི་བདེན་རྫུན་འབྱེད། ལྷ་

གསོལ་ལྷ་གདན་ཨ་ཨའི་ཟ་སྒོ་ཡིན་ཅིང་། ： ཀྲབ་སླང་ཀྲབ་སྡེར་མགར་བའི་

ཟ་སྒོར་གཙོད། སྣུམ་བྱེད་པར་ཤར་ན་རི་ཚིག་གོང་དང་འདྲ་བ་ལ་ཚིག་གིས་

འདོན་ཆ་བསྒྱུར་བའི་གོང་བཞིན་ཞིབ་པར་བྱས་ནས། གཞུང་གི་དགོངས་འཚོམས་

ཀྱི་དག་བཀྲུས་ཀྱི་སྣུམ། སྣུམ་སྣོད་གཉེར་ཚང་ནས་གནང་། རྩེ་སྤྲོད་ལ་སོ་

སོ་རང་གིས་སྒྲིག་ཅིང་། ཡང་ཡོ་གལ་ལ་གཅིག་གི་ལེན་ན ་སྣུམ་སྣོད་སྤྲོད་མཁན་

གྱི་བབས་ཐོབ་ཡིན་ཀྱང་། ངན་བྱེད་བྱུང་དོགས་པས་ལེན་མཁན་རང་གི་(གིས་)

སྒྲིག་དགོས་པར་འདུག་ཅིང་། དེའི་དོད་སྤྱོད་མཁན་གྱི་མི་སྣ་ལ་བབས་ཐོབ་ཏུ་

སྤྲོད་ལེན་སྐབས་ལེན་མིའི་ལག་པ་བཀྲུས། བགག་(བསྒག་) ཁ་ཀློག་ལུགས་

ཐེའུ་རྒྱག་པ་སོགས་གོང་བཞིན་བྱས་པའི་ཐོག་སྣུམ་ཐོ ན ་ན་རྡེའུ་དཀར་པོ་ཐོང་་་

ལ་ལགས་( ལིག་) པ་ཡང་རྒྱ་དར་ལས་འབྱམ་(འཇམ་) པར་ཤོག་མ་ཐོན་ན་རྡེའུ་

ནག་པོ་དང་ལག་པ་ཞིབ་ཐུམ་(གཞོག་པ་ཐུལ་) གྱི་ཚིག་ཅེས་འཇུག་རྡེའུ་དཀར་

ནག་སྣུམ་དཀྱིལ་དུ་སྐྱུར། སྣུམ་སྐོལ་ཐག་ཆོད་པའི་ཚད་ ནས་ རྡོག་(མདོག་)

སྐྱུར་(བསྒྱུར་) འཕྲལ་ཡོས་སུ་གས་འགྲོ་བར་ཆ་བཞག བསྒག་ཁྲ་མགོ་ཐོག་

109

ཏུ་ཁྱེར། ལག་པ་བཀྲུས་པའི་ རྡེའུ་གང་བྱུང་ཞིག་ལག་ཏུ་ཁྱེར་ཐོན་ངོས་ན་སྣུམ་

དྭངས་ཤིང་འཇམ་ལ་རྡེའུ་དཀར་པོ་ལག་ཏུ་འཕྲོད་ ཅིང་། རྡེའུ་ཤུལ་མ་གཏོགས་

སྐྱོན་མི་ཡོང་། མི་ཐོན་ན་སྣམ་ལུད་པ་དང་མེ་འབར་བ་སོགས་བྱེད་ཅིང་

དཀྲུགས་པས་རྡེའུ་ནག་པོ་ལག་ཏུ་ཕྲོད་པ་དང་ལག་པར་ཆུ་བུར་རྒྱབ་པ། ཚིག་

འགྲོ་བ་སོགས་མི་རུང་བ་ཡོང་ཞིང་། ལག་པར་རྐྱེན་བྱུང་ནས་དཀར་པོ་ལོན་

ན་ཐོན་མི་ཤོན་ཕྱེད་མའི་བརྟགས་ཡིན་ཀྱང་དེ ང་ས ང་སྣུམ་ཐོན་པའི་གྲལ་དུ་་་''་

བྱེད་ཀྱི་འདུག་པ་དེ་ཁ་བཞིན་བྱེད། ཡང་རྡེའུ་མེད་པར་སྣུམ་དཀྲུགས་ནས་

ལག་པར་རྐྱེན་བྱུང་མ་བྱུང་བརྟགས་བྱེད་པ་ཞིག་ཀྱང་འདུག་པ། དོན་འབྲས་

འགངས་ཆེ་ཆུ ང་ལ་དཔགས་5:འི་དེས་ཀྱང་བྱེད་ཅིང་། ལྕགས་ལ་གདམས་

ངག་བཞིན་འགྲོ་བས་ཕྱིས་བྱེད་མཁ ན་ཆེར་མི་ཡོང་བྱེད་ཀྱང་རི་ཚིཊ་སོགས་བྱེད་

ལུགས་རྡོ་དང་འདྲ་བ་ལ་ལེན་པ་དང་། ལྕགས་འདག་པ་སོགས་བྱས་པའི་རྐྱེན་

བྱུང་མ་བྱུང་ལ་བརྟགས་པ་བྱེད། ་ འདམ་ཆུ་སོགས་ནི་སྐོལ་བའི་རྡེའུ་འཇུག་པ་

ན།

སོགས་བྱེད་ལུགས་སྣམ་དང་འདྲ་བ་ཡི

བཅུ་པ། བརྐུས་པ་འཇལ་གྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། མ་བྱིན་ལེན་པ་ཀོན་མའི་

ཡུལ་དང་ནི། རྫས་ཀྱི་རྣམ་དཔངས་ཆེ་ཆུང་བརྟག་བྱས་ཏེ། ལུས་སྟོང་ནག་

བཅོ ད་འཇལ་ཨུས་གང་ཚམས་སོགས། བདེན་འབྲེལ་བབས་ཐོབ་ཁྲིམས་དང་

མཐུན་པར་གྱིས། ཞེས་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་ལ་བཙན་པོའི་ཁྲི་འཇལ།

དཀོན་མཆོག་བརྒྱུད་བཅུ་འདབ། མཉམ་པའི་བདུན་འགྱུར་ངོ་བརྒྱད་ཟེར་བ་

འདུག་ནའང༌། དེང་སང་བརྒྱུད་འཇལ་ངོ་དགུ་བདུན་འགྱུར་ངོ་བརྒྱུད། སྐྱེད་

ཁྲིད་ཚབ་གསུམ། རྒྱུ་ནོར་ངོ་བསྟོད་ཞུ་བཤགས་ཚན་གྲངས་སྤྱོད་པ་དང་།

ཡང་ཀུན་ཙད་གཙོ ད་ངེས་ཀྱང་ང ན་ཤེད་ཀྱི་ངོས་མ་བླངས་ན་འཇལ་གྱི་ཐོག་་་''

110

ཁྲིམས་ས་ནས་ཆད་པ་སོགས་ཕན་ཚུན་གྱི་བདེན་པ་དང་བསྟན་སྐབས་དང་སྦྱར་་

བའོ།

བཅུ་གཅིག་པ། ཉེ་འབྲེལ་འ བྲལ་འདུམ་གྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། ཉེ་འ བྲེལ་མི་

འཕྲོད་འདུ་འབྲལ་ཤར་བ་ན། ཕན་ཚུན་བྱས་བྱུང་ཕོ་མོའི་དབྱེ་བ་སོགས། ཞིབ་

པར་བརྟགས་ཏེ་དེ་ཁའི་དགོས་ལུགས་རྣམས། བབས་ཐོབ་བདེན་འབྲེལ་ཁྲིམས་

སྲོལ་མཐུན་པར་བྱེད། ཅེས་དཔེར་ན་ཁྱིམ་ཐབ་དགའ་འདུས་ཀྱི་བྱས་པ་དང་།

བར་མི་བཅུགས་ནས་བྱས་པ་སོགས་སྐྱིད་སྡུག་འདྲེས་པ་གང་ལ་ཡང་ཐོག་མའི'''

ཁ་དན་གྱི་རི གས་དང་། འབྲལ་དགོས་པའི་རྐྱེ ན ་ཁའི་རྩ་བ་ ནས་ཞིབ་ཏུ་བཅད་

པའི་བདེན་གཙོ་བོར་བཞག་དགོས་ཤིང་། དེ་ལ་དང་པོ་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་

རྣམས་ན་ ཕོ་བསྐྱུར་ཞོ་( བཙོ་) བརྒྱད་སྟག་གི་བྱ་རྒྱུ་ཅན་མོ་བསྐྱུར་ཞོ་བཅུ་་་་་་་

གཉིས་གཟིག་གི་ཐིག་ལེ་ཅན་ཞེས་པ་འདུག་པ་ངོ་བོ་གོང་གི་བདེན་པ་ཕོ་ཆེ་ན་་་

མོས་བསྐྱུར་བྱོན་གསུམ་གྱི་ཞོ་བཅོ་བརྒྱད་བདེན་ཡུས་ལུས་གང་སྤྱོད་པ་དང་། །

གོས་གཟན་( ཟན་ )རྩོམ་གཡོག་དགོས་པ། ཆེ་བ་ལ་གསོན་སྟོང་སྒྲིག་པ། ཆུང་

བ་ལ་གསུམ་ཚན་གཏོང་བ་སོགས་བདེན་པ་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་སྤྲོད་འཇལ་

བྱེད་ཅིང་། བདེན་པ་མོ་ཆེ་ན ་ པོ་བསྐྱུར་ཞོ་བཅུ་གཉིས་དང་། གཡོག་ཟད་ཐུད་

( འཐུད་) ཅེས་ཉིན་གླ་བྲེ་གསུམ་མཚན་གླ་བྲེ་གསུམ། ཡང་ཉིན་གླ་སེ་བ་རེ་

དང་མཚན་གླུ་བྲེ་གསུམ་མའི་ཁུངས་དང་འགངས་ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པ་བྱེད་་་

ཟད་འཐུད་མོ་རང་སྡོད་རིང་ཕ་མིང་གིས་སྦྱིན་པའི་གོས་ཟན་གང་ཟད་ཀྱི་གན་་་

སྒྲིག་( བསྒྲིག་) ཕོ་ནོར་མོ་ནོར་ཞེས་བདེན་པ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཕ་མིང་གིས་

བཏགས་པ་མོ་ལ་འཇགས་པ་དང་། ཁྱོ་ཐོས་བཏགས་པ་ཁྱོ་ཕོ་རང་ལ་སྤྲོད་པ་

ཀུན་ལ་བྱེད་ཅིང་། མོ་བདེན་པ་ཆེ་ཀྱང་ཁྱོ་ཕོས་བདེན་ཡུས་ཀྱི་མིང་དུ་བཏཊ་

111

པ་མོ་ལ་སྤྲོད་མི་དགོས། ཡང་ཕྲུ་གུས་འབྲེལ་ན་བུ་ཕ་ལ་བདག་པ་དང་། བུ་

མོ་མས་གསོ་དགོས་པ་སོགས་ལ། བུ་ལ་བུ་རིན་ཞོ་གྲངས་སུ་འགངས་ཆེ་ཆུང་

ལ་དཔགས་པའི་གཅོད་པ་དང་། བུ་མོ་ལ་ལྟོ་སྐམ་གསོད་པ། མ་ལ་ལྟོ་

སྐལ་ས་ཞིང་ཁང་པ་དང་། བཏགས་པའི་ལུས་ཆས་འཇགས་པ་ སོགས་བྱེད་

ལུགས་སྐབས་དང་བསྟན་པ་བྱེད། མང་སྤུན་ཕ་བུ་ནང་མཚམས་ཀྱི་འབྲེལ་

( འབྲལ་) འདུམ་ལ་ཕྱོགས་ཕྱོཊ་སུ་མི་ངོ་མང་ཉུང་ལ་དཔགས་པའི་སྐྱེས་རྒྱལ་གྱི་

སྐལ་པའི་གཞི་( བཞི་)ཟུར་ཙམ་གྱི་འགྲོས། སྐྱེ་དམན་ལ་མི་མགོ་ཉལ་ཤས་

ཀྱིས་ས་ཁང་ནོར་རྫས་གང་ཡོད་བགོད་ར་སྙོམས་པར་བྱ། ཕ་མ་དང་རྒན་

མགོར་༢དོ མ་ཁ་གཏོང༌། གཞན་ཤོ་རྒྱག་ འདེལ་རེས་སོགས་གང་རུང་བདེན་

པ་དང་བསྟན་པ་བྱེད། ཡང་བུ་མོ་ཁྱིམ་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡོད་ན་སྐམ་རྫོངས་གང་་"

ཐོབ་ལུགས་སྲོལ་ལྟར་སྤྱི་ཐོག་ནས་འཇོག ཡང་བཙུ ན ་པ་ཡོད་ན་ཐོབ་ཆས་

ཞིག་སྐལ་ལམ་ཆོས་རྒྱགས་སྐྱེལ་དགོས། གོས་ཟན་ཆོ་( ཁྱུ་)པ་ སོགས་དེ་དོད་

དབྱེ་བ་འབྱེད། བཙུན་མ་ལ་ཡ་དེས་མཚུངས་པའི་རྒྱ་དཔངས་རིགས་པས་

སྤྱད་( དཔྱད་)ནས་འབྱེད་དགོས་ཤིང་། ཡང་རིགས་རུས་མི་གཅིག་པ་སྐྱིད་

སྡུག་མཉམ་དུ་ཚོགས་པ་སླར་བྲལ་བ་ལ་ཚོགས་དུས་ཀྱི་རྒྱུ་ཆེ་ཆུ ང་བཅས་པ་རྩ་

བ་ཡིན་མིན་བདེན་པ་ཆེ་ཆུང་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བདེན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་བའི༌

གཅོད་རྒྱུ་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན།

བཅུ་གཉིས་པ། བྱི་བྱས་བྱི་རིན་གྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི། ཡུལ་གཉན་བཙུ ན་མོ་བླ་

མའི་ཕྱག་རྒྱུ་མ། དེ་བཞིན་མི་དྲག་གཞི་བ་ཁྱིམ་མཚེས་ཀྱི། བདག་ཅ ན་བུད་མེད་

བཅར་ལ་བྱི་རིན་ནི། སྲོལ་རྒྱུན་ཁྲིམས་དང་མཐུན་པའི་གང་འཚམས་བྱེད། ཅེས་

སྔོན་གྱི་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་རྣམས་ན་བྱི་བྱས་པའི་ཡན་ལག་གི་་་་

112

བཅད་ནས་ཡུལ་གཞན་དུ་བཅུག་(སྤྱགོས་》 ཞེས་འདུག་ནའང་། འདི་ནི་བླ་མ

དཔོན་མོ་སོགས་ཀྱི་བཙུན་མོ་ལ་མི་འོས་པའི་བྱི་བྱས་པ་ན་དེ་ནག་གཅོད་ཟེར་ ་་

བའི་ཚིག་གི་ ཡིན་ཞིང་། གཞན་ལ་རང་བཞིན་གཙོད་རྒྱུ་བྱེད་པ་ལ། ཁྲིམས་

ཡིག་རྙིང་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་རླུག་ཞོ་པོགས་སྲུང་། གྲ་ལུག་རྩེ་དར། ཁྱབ་རྟ

ཞོལ་གཡག་ཟེ ར ་བ་འདུག་ནའང་། དའ དིར་བདེན་པ་གཙོ་བོར་བྱས་ ནས་མི་

མཉམ་པའི་བྱི་འཇལ་སྲང་གསུམ་གསོན་སྟོང་གི་ཁུངས་སྟོང་གི་ སྲོག་གི་བཞི་ཟུར

རྒྱལ་ཡུལ་( ཡུས་) ཇ་བར་བསྣམ་གྱིས་གཙོས་( བཙོས་)པའི་བདུན་མཚན་བྱེད།

ཁུངས་འདྲ་བ་ལ་ཁྲིམས་མེད་ཀྱི་བྱ་བ་བྱས་ན་ལ། བྱི་འཇལ་ལ་གསོན་སྟོང་

སོགས་བསྡོམས་པར་སྲང་གསུམ་ནས་དོའི་བར་དང་། རྒྱལ་ཡུན་གོས་གཟན་

གྱིས་གཙོས་པའི་ལྔ་མཚན་བདུན་མཚན་གང་རིགས། སྐྱེ་དམན་གྱིས་ཚུར་

འགེབས་བྱས་ན་བྱི་འཇལ་ཡ་སྲང་གང་དང་། རྒྱལ་ཡས་གོས་ཀྱིས་གཙོས་

པའི་གསུམ་ཚན་ཙམ་མ་གཏོགས་གསོན་སྟོང་གི་མིང་དུ་མི་ དགོས། བཙུན་

མ་ཕབས་པ་དགོན་པའི་སྒྲིགས་བཅ༢་ཡིག་གང་ཡོད་བྱེད་དགོས་ ཡ ང་

བདག་ཅན་གྱི་ཁྱོ་གར་ཁྱིམ་མཚེས་སྐྱེ་དམན་གྱིས་ཀླད་ཐབས་བྱས་ན། སྐྱེ་

དམན་བདག་ ཅ ན་མོ་རང་ལ་རྒྱལ་ཡུལ་( ཡུས་)ཇ་བར་སྣམ་གྱིས་གཙོས་པའི''༌

བདུན་མཚ ན་དཀར་ཡོལ་གྱིས་གཙོས་པའི་ལྔ་ཚན་སོགས་རྣམས་དཔངས་( ནམ་་

འཕང་) ཆེ་ཆུང་ལ་དཔགས་པའི་གཅོད་རྒྱུ་བྱེད་ཅིང་། ཡང་བྱས་སམ།

ཐེངས་རེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱོ་གས་ཕར་བཀབ་པའི་འཛེམས་བྱས་པ་ལ་རྒྱལ་ཡུམ༌""""" "

( ཨུས་)མི་དགོས་ཤིང༌། བྱི་བྱས་དྲུག་བཅུ་འཕྱིང་དཀར་ཞེས་ནས་ཁལ་དྲུག་

ཅུ་དང་། འཕྱིང་དཀར་རེ་སྤྲོད་དགོས་པའི་རྒྱུན་འདུག་པ་ཡིན།

བཅུ་གསུམ་པ་ ནམ་ཕར་ཚུར་གྱི་ཞལ་ལྕེ་ནི་ཕན་ཚུན་རྟ་ཕྱུགས་རྒྱུ་

113

ནོར་གཡར་སྐྱི་སོགས། བཟློས་པ་བྱུང་ལ་ཚིག་གི་ཞིབ་ཚངས་སྦྱངས།

གཅོད་རྒྱུའི་མི་ནི་བློ་ཡི་གཟུར་གནས་པས། བྱ་བྱེད་གང་ཅི་ཁྲིམས་མཐུན་

བབས་ ཐོབ་གྱིས། ཞེས་པ་ དཔེར ་ན་སེམས་ཅན་དྲེའུ་མཛོ་གཡག་སོགས་གང་

རུང་ཞིག་གཡར་ནས་གཡར ་མཁ ན་གྱི་ལག་ཏུ་ཤི་ན་ཟི་ཁུངས་ཀྱི་རི ན་འཇལ་བ་

དང་། སྐྱོན་མེད་དུ་འཕྲོད་ནས་ཞག་ལོན་པས་ཤི་ན་གཡར་མཁན་ལ་ཁག་

དཀྲི་ས་མེད་པ་དང་། ཡང་སྐྱོན་མེད་དུ་འཕྲོད་ནས་ནམ་ཕྱེད་ཚུན་ལ་ཤི་

ན་གཡར་མཁན་གྱི་རིན་སྤྲོད་དགོས། ནམ་ཕྱེད་ཕན་ལ་ཤི་ན་ནོར་བདག་

གིས་རིན་རྩོད་སློང་མི་བྱེད་པ་རྣམས་སྔོན་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་རྙིང་པ་ནའང་འདུག་་་་

ཅིང་། ད་ལྟ་ཡང་དེ་ཁ་བྱེད་པ་དང་། ཡང་སྒལ་རྨ་སོགས་རྐྱེན་རྩ་

ལ་བརྟེན་ནས་ཤི་བ་བྱུང་ན། རྐྱེན་རྩ་ཆེ་ཆུང་གི་ རི ན་གྱིས་ཚ་ཤས་སྤྱོད་ཅིང་

རིགས་དེས་མཚུངས་པའི་གཡར་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་དཔེ་འདྲ་བ་ཞིག་དགོས་རྒྱུ་་་

ཡིན། གཞན་ཡང་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་ཚར་མ་ཤིང་གཟན་སོགས་ལ་མེ་བརྒྱབ་

ན་ཉེས་ཆད་ཆད་ལས་གང་ཡིན་སྒྲུབ་དགོས་པ་གཞིར་བཅས་ཤིང་། བདག་

པོ་ལ་དི་ཁའི་ཚབ་ འབུན་འགྲོས་སུ་བསྒྲིག་པ་དང༌། རྒྱལ་ཡུལ་( ཡུས་)

འོས་བབས་སོགས་སུ་གཏོང་བ་དང༌། ཨང་དབྱར་གྱི་ཞིང་ལ་བསམ་ངན་གྱི་

ཆུ་གཏོང་བ་དང་། སྔོ་རིབ་བྱེད་པ་སེམས་ཅན་གཏོང་བ་སོགས་བྱས་ན་ཡང་

གོང་དུ་ཆད་འགྲོས་གཞིར་བཅས་ཤིང་། བདག་པོ་ལ་དེ་ཁའི་ སྟོན་ཐོག་

གི་ཁུངས་སྒྲིགས་འམ། རྨོས་ཁྲོལ་ས་བོན་གྱི་ཚབ་སྒྲིགས་པ་སོགས་སྐབས་དང་

བསྟན་པ་བྱེད། ཡང་རྩ་རིགས་སོགས་བདག་ཐོབ་མཚམས་ནས་སེམས་ཅ ན་ཟ་

སྟེགས་ཆེད་གཏད་བྱས་ན་མཐོ་ཁོངས་སུ་གང་སླེབས་ཀྱི་སེམས་ཅན་བཅུ ས་གཏོང

11 A

བ་དང་། སྔོན་གྱི་ཡིག་དན་ཡོད་ན་འབའ་སེལ་ཙམ་འགེལ་བ་སོགས་བདེན་ཡུས་

ལ་དཔགས་པ་བྱེད[ ཡང་ཤེད་མ་རྒྱུག་པའི་ ས་སེམས་ཅན་ཤོར་བ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་

མཇལ་མི་དགོས་པ་སོགས་དེས་རིགས་མཚོ ན་པའི་བྱ་བ་ཆེ་ཆུང་གང་ལ་ཡང་་་་

བཟློས་པ་རྣམས་ལ་ཁྲིམས་སར་བར་མི་སུས་བྱས་ཀྱང་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པའི་ མ་

ཤེས་གོང་ཕུད་དཀོན་མཆོ ག་དཔང་བཙུགས་ནས་དྲངས་པའི་རྒྱབ་སྐྱོར་གཡོ་ཅན

ལ་ཟོ ན་སྒྲིམ། སྤུ་ཆ ལ་གྱི་ཚོད་འཛི ན། ཉེས་པའི་འཚང་འབྲུ་མ་ཉེས་པ་ལ་ཟོལ་

གྱི་བསྐྱུངས་ནས་བདེན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་བ་ཞིག་བྱས་ན། མི་སྣ་སྣེ་མོར་སླེ བས ་པ་

རྣམས་ཀྱིས་ཞབས་ཏོག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང༌། རང་གི་ དགེ་བ་ཅི་བྱས་པ་ལས་ ་

ཚོགས་ཆེ་བས་བར་མི་རྣམས་ཀྱིས་འ དི་བཞིན་གྱི་ཡང་བླང་བྱས་ན་རང་མི་གྲལ་

དུ་ཚུད་ཅིང་། སྤྱི་ཁ་བྱམས་པ་མི་ཐ་མ ལ་ཞིག་ཡིན་ཡང་དེ་ཁའི་ དགེ་བ་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འགྱུར་བ་སོགས། དཔེར་ན་མང་བཀུར་རྒྱལ་པོའི་རྣམ་ཐར་གྱིས་ཤེས་པ་གྱིས་ཞེས། ཇི་སྙེད་རྒྱལ་བའི་ཐུགས་རྗེའི་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ལས་ ཐོན་ཚོགས་གཉིས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་བསམ་འཕེལ་་་་་་་མཆོག་མི་མཇེད་ཞིང་གི་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་མོར་མངོ ན་མ ཤོ་ངེས་ལེགས་གཟི་འབར་གཙུག་ལག་ག ཉིས་ལྡན་བཀའ་ཁྲིམས་ཀྱི། འོད་ཟེར་ཉི་མ་འབུམ་ལས་ཆེས་ལྷག་ཀུན་བསལ་མཐར་ཁྱབ་འདོད་དགུའི་ཆར་གྱིས་ཚིམ་བྱེད་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་ཡན་ལག་དྲུག་བཅུའི་དབྱངས་ལྡན་འདི་ཉིད་ཡིད་བརྟན་བྱོས་ཤིག་འདིར་སྐྱིད་ཕྱི་མར་སངས་རྒྱས་འགྱུར། བགྲང་ཡས་བསྐལ་པར་ཚོགས་གཉིས་སྔོན་སོང་ལེགས་སྤྱད་ཀྱི། གནམ་གྱི་བཤེར་མར་རབ་འབྱམས་རྒྱུད་ཀྱི་ནོར་འཛིན་ཀུན། འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བས་ཀུན་གྱི་སྤྱི་བོར་( དབང་)ཐོབ་པ འི། གཙུག་ལག་གཉིས་ལྡན་ཁྲིམས་ཀྱི་ལེགས་བཤད་ངོ་མཚར་གཏམ། སྔོན་གྱི་རྒྱལ་པོ་མེ་ལོང་གདོང་ཁྲིམས་ཡིག་བཅའ་ཚེ་མཛོད་མཚུངས་མ་ནོར་འ དི་དང་སྲོང་བཙན་གྱིས། བཀོད་པས། འདི་ཡིས་( ཡི་)དགེ་བའི་འགྲོ་རྣམས་ནད་མེད་ཚེ་རིང་ཞིང་། བདེ་སྐྱིད་ཕུན་ཚོགས་ཕྱི་མ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཐོབ་ཤོག མངྒ་ལམ།

ཁྲིམས་འདེགས་ཨང་གྲངས་བཞུགས་སོ།

མངའ་འོག་གི་ལྷ་སྡེ། མི་སྡེ། རྫོང་གཉེར་ལས་འཛིན། སྡུད་དང་བསྐུལ་བདེའི་སྣེ་སླེབས། འབུན་གཏོང་སྐྱ་སེར་སོགས་དྲག་ཞན་མཐའ་དག་གིས་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཡི་གེ་ངེད་ཀྱི་མངའ་འབངས་སུ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད། ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ཁྲིམས་དང་མཐུན་ཞིང༌། བདེ་ལྡན་དུ་གནས་པ་ཞིག་གོས་པ་ལ། ད་（ དེ་བྱིངས་) ཕྱིན་ཇག་ཆོམས། རྐུ་འཕྲོག་ལམ་བརྡུངས། ཐམ་ཁ་བརྫུས་མ། ཁ་མཆུ་བཟློས་རྩོད་བྱུང་བར་ཁྲིམས་སར་ཞུ་སྦྱོར་མ་བྱས་པར། བསམ་སྦྱོར་ངན་པས་མི་བསད་འཁྲུགས་གཟིང་། མི་དཔུང་གྲ་སྡེབས། དུག་སྦྱོར་གཏོང་བ་སོགས་བྱེད་ས་མེད། གལ་སྲིད་བྱུས་པ་བྱུང་ན་སྣེ་མོར་སླེབས་པ་དང་ཡུལ་ཚན་རྣམས་ཀྱིས་གཏེ ས་( གཏེ་) པོར་བཟུང་བཏགས་ངོས། རྫོང་མགོ་སོ་སོར་རྩིས་ཕུལ་བའི་གཡང་བསྐྱུར་སོགས་ཉེས་བྱས་ལ་དཔགས་པའི་དྲན་འཛིན་ལྕི་ནོན་གཏོང་ཟློས་རྩེད་(རྩོད་) ཆེ་ཕྲུ་གཏུག་སྦྱངས་སུ་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་རྫོང་་་་་སྡོད་སོ་སོས་དག་གཤེར་གྱི་དབྱེ་བ་ཆོད་ངེས་མ་བྱས་པར། ཚིག་སྔ་སླེབས་ཀྱི་མ་ངེས་པ་དང་། ཕྱོགས་ལྷུང་གི་འབའ་ཆད་འདེད་པ་སོགས་མི་བྱེད། རྫོང་སྡོད་ནས་བཀོད་པ་མེད་པར་གཞིས་གཉེར་རྣམས་ཀྱིས་མི་སེར་ལ་འབའ་འདེད་དང༌། ཆད་འགེལ་བྱེད་ས་མེད་མི་སེར་རྣམས་ཀྱིས་གཞུང་གི་གཙོས་སྒེར་ཆོས་གཞིས་ཀྱི་ཡོང་འབབ་དང་བསྟུན་པའི་དུས་སྒོ་བྱས་པར་སོར་གནས་ཀྱི་འབུལ་སྤྲོད་བྱུང་རྗེས་ཟ་མ་གཏེར་འདོན་སོགས་ཀྱི་ཟ་འདོད་བྱེད་ས་མེད། དཔེ་འགའ་
ཞིག་ཏུ། ངེས་( ངེད་) མཆོད་ཡོན་གྱི་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་གཙང་དུས་ཕན་གྱི་དྲག་བཙན་ལ་ཆ་བཞག་མེད་ཟེར་བ་འདི་མཚམས་སུ་འདུག ངེད་རང་མཚོད་ཡོན་ནས་གཏན་ཚིགས་ཐམ་ཁ་སོང་བའི་རིགས་ལ། དོན་རྩ་གང་ཡིན་གྱི་འབྲུ་དོན་སོར་སྐྱེལ་མ་གཏོཊ་འགལ་ཆ་རྩི་མེད་མི་བྱེད། ས་རི མ་རྫོང་སྐྱེལ་ལ་མཆོད་ཡོན་གྱི་ཐུམ་ཁ་མེད་པར་རྫོང་སྔོད་དང་མི་སྣའི'རིགས་ཀྱི་ཤེལ་གཏོང་བསྐལ་འདེད་བྱེད་ས་མེད། གལ་སྲིད་བྱེད་མི་བྱུང་ན་ལུང་ཚན་སོ་སོས་ངོས་གང་འདུག་ངོ་སྲུང་མེད་པར་སྒོར་དཀྱིལ་བྱས་པའི་གཞུང་དུ་འབུལ། ཆུ་རྟ་ཟླ་བ་དང་པོ་ཕན་གྱི་བཟློས་པ་ས་རིགས་ལ་ཐུག་པ་ཡིན་ན། བབས་ཤོབ་བདེན་མཚུངས་ཀྱི་གཅོད་རྒྱུ་དགོས་པ་གཞིར་བཅས། དེ་ཕྱིན་གྱི་གྱོད་ཁ་མཆུ་དང་། འབུན་འབྲེལ་ཆགས་གང་ཡིན་ཤེ་བམ་གྱིས་བཅད་ནས་བརྗོད་མེད་དུ་བཞག་པ་མིན་པོས་ཡི་གེ་གསར་རྙིང་ལ་སྡད་པའི་འདེད་རྩོད་མ་བྱེད། འབུན་ཐོག་ཏུ་ས་ཞིང་སྤྱོད་པ་དང༌། ནོར་གཏེ་བཞག་པའི་རིགས་རྣམས་སོ་སོའི་ཆེད་གང་ཡོད་ལ་གནས་དགོས་རྒྱུ་ཡིན་པ། ཤེ་བམ་ལ་སྙད་པའི་ཟིན་བཤིག་མ་བྱེད། ད་ནས་གཟུང་འབུན་གཏོང་ལེན་ལ་འདོད་མཐུན་མ་གཏོགས། ལེན་མིས་རྫོང་སྡོད་ཀྱི་ཐེའུ་བླངས་ནས་མི་གཏོང་དབང་མེད་བྱེད་ས་མེད། གཙང་དུས་ཀྱི་ཚོང་རྩིས་དང་། ཇ་ནས་དོ་དམ་པའི་ལག་ཏུ་གང་ཡོད་རྩིས་འབུལ་དགོས་རྒྱུ་དང་། མི་སེར་ནས་བསྡུས་མ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་བཅག་པས་བསྐལ་རྩིར་མ་བྱེད། རྫོང་སྡོད་སྐོར་རེས་ལ་ཡོད་པའི་གཟིམ་ཆུང་པ་རྣམས་དང༌། རྫོང་སྡོད་ཀྱི་གཡོག་སོགས་རྫོང་དཔོན་ལ་དྲི་བ་མ་བྱས་པར་རྒྱལ་སྒོ་འདས་ནས་མི་འགྲོ། གཞུང་དོན་གྱི་བསྐལ་བརྡ༢་ སོགས་ལ་འགྲོ་དགོས་རིགས་གཞུང་མི་སེར་གཉིས་འཐུས་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་རྫོང་སྡོད་ཀྱི་ངག་བཀོད་བཞིན་བྱེད་དགོས་པར། ཐ་རྐང་བསྐུལ་མིག་གི་ཐོབ་ལས་འགལ་བའི་ལེན་ཆེ། བུད་མེད་བདག་པོ་ཅ ན་ལ་རས་( རེས་)སྤྲོད། འབྲེལ་ཆགས་མ་ལོ་ན་པ་ཁ་གཏད་ཀྱི་འདོད་ལེན། ཁྲིམས་ས་ནས་དམིགས་བསལ་མེད་པར་མི་སྣ་ལ་བརྫུས་འགྲོ་བ་སོགས་མི་བྱེ དུ། ངེད་མཆོད་ཡོན་གྱི་ཤ མ་ཁ་དང་། རྫོང་འགོ་སོ་སོར་རྫོང་ཤེལ་མེད་པར་ཞི་སེར་ལ་ཆས་རྩ་ཤིང་། འུ་ལག རྡོ་འུལ་སོགས་བསྐུལ་ས་མེད་(དེ་)སྔོ ན་ལྷ་ས་སྟག་ལུང་པའི་ཚོང་པ་འགའ་རེས་མྱང་རོང་སོགས་ལ་བསྐལ་ཡིག་མེད་པར་རྩྭ་ཤིང་བསྐལསྡུ ད། ཁང་འབྲུ་འཕྲོག་བཅོམ། ཀོ་གྲུ་ལ་ཤེད་ག ཙོད་སོགས་འོས་མིན་སྣ་ཚོགས་ཞིག་བྱས་འདུག་པ། ད་ཕྱིན་( དེ་བྱིངས་)དེ་རིགས་བྱེད་མི་བྱུང་ཚེ། ཡུལ་འགྲིལ་གྱི་གན་ སྤྱོད་གོང་བདེ་བྱས་ཆོག་རྒྱུ་དང་། བྱེད་མ་བདེ་བའི་རིགས་ལ་རྫོང་མགོ་སོ་སོར་གཏུག་སྦྱངས་ཀྱིས། མི་བསད་ སོགས་ཁྲིམས་འགལ་ཉེས་བྱུས་ཆེ་བ་བྱས་པའི་རིགས་རྣམས་ཆོས་སྡེ་ཁག་རྣམས་སུ་རྟེན་སྐྱབས་མ་བྱེད། དེ་ཕྱིན་( བྱིངས་)རང་རང་གི་བཅའ་ཡིག་དང་མཐུན་པའི་སྤྱི་མཆོད་ཚུགས་ཁ་མ་བོར་བའི་ཆོས་མཐུན་བཞུགས་མཁས་རྗེས་དྲག་ཞན་སུས་ཀྱང་སྤྱི་མཆོད་ ཡིན་ངེས་ཀྱི་མཐོ་ཁོངས་ནང་ལ་རྩིས་མེད་དུ་འགྲོ་བ་མ་བྱེད། ཆོས་སྡེ་ཁག་སོགས་ཀྱི་ལས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ས་མཆོད་ཐེབས་ཀྱི་ཡོང་སྒོ་འདུས་ཕྱིན་ལོ་འགྲོས་ལ་ཁག་གཞག་པའི་གཏོང་སྒོ་ལ་ཞ་ཆག་བྱེད་ས་མེད། གཞུང་སྒེར་ཚོ གཞིས་སོ་སོའི་ས་འཛིན་འཕོས་འཁྱེར་བྱུང་རིགས་་་ལྕགས་སྦྲུལ་ཟླ་བ་ལྔ་པ་ཕན་ལ་བརྗོད་མེད་དང་། དེ་ཕྱིན་(བྱིངས་)འཕོས་ཆུག་ཕྱི་འགྱུར་གང་ཡིན་སོ་སོར་ཁུངས་ཆུག་དགོས་རྒྱུ། སྐྱ་སེར་སུས་ཀྱང་ངན་རྒྱབ་འཁོར་བརྟེན་མ་བྱེད། གོང་གསལ་ཁྲིམས་སུ་བཅའ་བའི་རྩ་ཚིག་རག་རིམ་གོ་བདེ་བར་བཀོད་པ་འདིའི་དོན་ལ་མ་གནས་པའི་ཁྲིམས་འགལ་བྱེད་མི་བྱུང་ན་ལུས་སྟེང་དུ་རྨ་ར། ས་ཞིང་ལ་བཅད་དྲས། རྒྱུ་ནོར་ནང་ལེན་སོགས་ཉེས་པ་བྱས། ཚབས་དང་བསྟུན་པ་ཕྱིས་འདམས་(འདོམས་)ངེས་ཀྱི་དྲན་འཛིན་་་་་་་བབས་ལྕི་བ་གཏོང་བས་ཀུན་གྱིས་གོ་བར་གྱིས་ཞེས་ཉི་མ་ཅེས་( ཞེས་)པ་ཆུ་༌་ལུག་ཧོར་ཟླ་བཅུ་པའི་ཡར་ཚེས་ལ་བྲིས། གཤེར་ཁང་ཕྱུག་དེབ་ནང་གསལ་གྱི་ཁྲིམས་འདེགས་ཨང་གྲངས་བཀོད་་་པར། ཁྲིམས་འདེགས་ཨང་དང་པོའི་དང་པོར་ཁ་བཏགས་ཆེ་བ། གསེར་སྲང་གང༌། གོས་བར་རྙིང་ཨུག ལིང་སྔོ་སྲང་སྲང་སྲུང་དམར་སེར་ལུག སྨན་རྙིང་ཡུག རྒྱ་རས་ཡུག་བཞི། ཤན་ཕོབ། གཞུང་སྲུང་སྲུང་སྲུང༌། སྲུང་བབས་ཇ་འཁོར་དྲུག་རེ། བབས་སྲང་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་དང་ཞོ་བདུན། སྟུག་སྲང་། སྙན་མ་ཐོ་བའི། ཁྱོན་སྲུང་བད་དད་པོར། ཁ་བཏགས་ནང་མཛོད་དྲི་མེད། སྨན་རྙིང་ཨུགསྲང་ 2 ་སླང་ 1 བརྒྱུན་བཞི་ཁ་ཉི་ཤུ་ཐམ་པ་ཡོད་པ་མུག རྒྱུ་ཟམ་ཡུག་གསུམ། ལ་དུ་ལེགས་སྲང་ 3 སྲུང་ 1 སླང་ 1 ། པ་ཁ་དྲུག་ཡོད་ལུག ཆུང་བྱུག་ཤིང་ཡ་སྤུས་ལེགས་བསྔོས་ལོང་འཁོར་དྲུག་ལ་སྲོང་ 10 འདེགས། ཁལ་ལྔ་དང་ཉག་ལྔ* ཡོད་པ། རས་ཆེན་ཡུག་སྲང་། གོང་གསལ་གྱི་བབ་ལ་སྲང་བཙོ་ལྔ་དང་ཞོ་དྲུག་སྐར་ཕྱེད་དགུ་བཞི་་་་་ག ཅིག སྨུག་སྲང་གསུམ་ཞོ་དགུ་སྐར། བབ་སྟུག་མ་ཐེ་བའི་སྲུང་དོ་དྲུག་ཆ་གཅིག་དང་བཞི་བཅུ་ཞེ་བརྒྱུད་ཆ། ཁྱོན་སྲུང་བརྒྱད་ཅུ་གྱ་གཉིས་དང་ཞོ་གསུམ་སྐར་ཕྱེད་བདུན་དྲུག་ཆ་ཕྱེད་གསུམ་དགུ་བཅུ་གོ་དྲུག་ཆ། 
ཨང་གཉིས་པར། མཛོ ད་བཏགས་ལེགས་པ། སྨན་རྙིང་གོང་འདྲ་ཁ་དངུལ་བཅུ་རེ། གོས་ཁ་འབུས་ཁ་བཙོ་བརྒྱུད་ཡན་ཡུག རྒྱ་ཟམ་ཡུག་གསུམ། མ་སྲང་ 17 སྲང་དུ་ལེགས་པ་ཁ་དྲུག་ཡོད་ཡུག ཆུང་བྱུག་འཁོར་གསུམ། རས་ཆེན་ཡུག་སྲང་ སྲང་ སྲང་། གོང་གསལ་བབས་དངུལ་སྲང་བརྒྱ་དང་ཞོ་དོ་སྐར་ཕྱེད་གཉིས། སྨྱུག་ལ་སྲུང་དོ་སྐར་ཕྱེད་བདུན་ལྔ་ཆ་གཅིག་དང་བརྒྱད་ཅུ་ཐམ་པའི་ཆ་ཕྱེད་གཉིས། བབ་སྟག་མ་ཐེ་བའི་སྒྲུང་ཁྱོན་དངུལ་སྲང་པཞི་ཅུ་ཞེ་གསུམ་དང་ཞོ་བཞི་སྐོར་གང་ཕྱེད་བཅུ་གསུམ་ཆ་དང་དགུ་བཅུ་གོ་དྲུག་ཆ་པ་ཨང་གསུམ་པར། མཛོད་བཏགས་འདོམས་འཁོར་མ། སྨན་བར་སྲང་ ? སྲང་ཡུག གོས་ལོག་ཐང་ཡུག ལ་དཱ་ཡུག སྒྲིལ་ཡུག རྟ་གཅིག ཚོ་རྒྱ སྲང་སྲང་ སྲུང་ ཤུ སྲང་ 8 བབས་སྲང་། 5 སྙུག་སྲང་༔ ཁྱོན་དངུལ་སྲང་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་ཞོ་དོ་སྐར་ལྔ། བབ་སྟག་མ་ཐེ་བའི་སྲང་ 20གད་བཞི་པར། བཀྲ་ཤིས་ཁ་བཏགས་འདོམས་འཁོར་མ| འཛོད་སྲུང་སྲུང་གོས་ཡུག སྨན་བར་ཡུག ལ་དྭ་ཡུག རྒྱུ་སྒྲིལ་ཡུག་གསུམ། ( ཡ་འཇུ་)གང་སྲང་ ༔ སྲུང་དངུལ་ཇུ་འཁོར་དྲུག ལྷོ་རས་ཡུག བབས་དངུལ་སྲང་ངཞི་དང་ཞོ་དོ་སྐར་ཕྱེད་དགུ་སྲང་ ༣ དངུལ9 ངབས་དངུལ་སྙུག་མ་ཐེ་བའི་སྲང་བཞི་ཆ་གཅིག སྨྱུག་སྲང་གང་སྐར་བདུན་དྲུག་ཆ་གཅིག་དང་ཞེ་བརྒྱད་ཆ་གཅིག ཁྱོན་སྲུང་ཉི་ཤུ་རྩ ་གཉི ས་དང་ཞོ་ལྔ་སྐར་གང་དྲུག་ཆ་ཕྱེད་གསུམ་དང་ཞེ་བརྒྱུད་ཆ་གཅིག

ཨང་ལྔ་པར། ཁ་བཏགས། སྨན་རྩེ། གོས་ཡུག སྒྲིལ་ཡུག་དངུལ་སྲང་སྲང་རྒྱུ་དངུལ་གསུམ། ལ་དྭ་ཡུག ནག་པོ་འཁོར་དྲུག ལྷོ་རས་ཡུག བབས་སྲང་གསུམ་དངུལ་ སྲང་་ དུངུལ་བབས་སྡུག་མ་ཐེ་ཆ་བའི་སྲུང་ 8 ཆ་ཞོ་དགུ་སྐར་ཕྱེད་དགུ་དང་ཕྱེད་གསུམ་ཆ་གཅིག་ཉིས་བརྒྱ་བཞི་བཅུའི་ཆ། ཁྱོན་སྲང་ ཉི་ཤུ་ཐམ་པ་དང་ཞོ་བདུན་སྐར་བདུན། ཨང་དྲུག་པར། ཁ་བཏགས་ཆེ་བ། སྨན་བར་ཁ་བཅུ་འབྲེལ། དངུལ་སྲང་། གོས་ཁ་བཅུ་འབྲེལ། ལ་དྭ་ཡུག སྒྲིལ་ཡུག་གསུམ། ཨ་འཇུ་འཁོར་གསུམ། སྲང་ དངུལ་ དངུལ་ 9 . སྲང་ལྷོ་རས་ཡུག་བབས་སྲང་ས་སྙག་དངུལ་སྲང་ ༧ ཁྱོན་དངུལ་སྲང་བཅུ་དང་དངུལ་བབས་སྒུག་མ་ཐེ་བའི་དངུལ་སྲང་ཞོ་དགུ་སྐར་ཕྱེད་གསུམ་བརྒྱད་ཆ་གཅིག་དང་སོ་གཉིས་ཆ། ཨང་བདུན་པར། ཁ་བཏགས་བསོད་ལེགས སྨན་བར་ཁ་ཞེང་སྲང་ལ་མཐོ་ཕྱེད་བཞི་ཡན་ཡོད་པ་ཁ་བརྒྱུད་འབྲེལ། རྒྱ་གཟམ་ཡུག་གསུམ། སྲང་སྲང་ཡ་འཇུ་འཁོར་གསུམ་བསྡོས་ལོང་ཁ་ཨ༑ རས་ཆེན་ཡུག བབས་སྲང་དངུལ། བབས་སྟུག་ལ་མ་ཐེ་བའི་དངུལ་སྲ་སྟུག་ཞོ་གང་སྐར་ཕྱེད་དོ་བཞི་ཆ་ཕྱེད་གཉིས་ཆ་ག ཅིག ཁྱོན་སྲང་བཅུ་དང་ཞོ་བརྒྱུད་སྐར་བརྒྱུད་བཞི་ཆ་ཕྱེད་གཉིས་ཆ་གཅིག ཡང་བརྒྱུད་པར། ཁ་བཏགས། སྨན་ཙེ། གོས་ཁ་བརྒྱུད་འབྲེལ་དངུལ་ བྷཱུ དངུལ་ ༔ སྲང་ ༧ལ་དཱ་ཡུག སྒྲིལ་ཡུག་གསུམ། ཨ་འཇུ་འཁོར་གསུམ། ལྷོ་རས་ཡུག དངུལ་ དངུལ་ དངུལ་སྲང་ དངུལ་བབས་སྲང་གང་ཞོ་དྲུག སྙག་ཞོ་བཞི། ཁྱོན་སྲུང་བརྒྱུད་དང་བབས་སྙུག་མ་ཐེ་བའི་དངུལ་སྲང་ཞོ་བཞི།  ཨང་དགུ་པར། བསོད་བཏགས་ལེགས་པ་སྤྱན་བར་ཁ་ཞེང་ལ་མཐོ་དངུལ་ཕྱེད་བཞི་ཡན་ཡོད་པ་ཁ་ལྔ་འབྲེལ་རྒྱ་གཟམ་ཡུག ཡ་འཇུ་བསྡོས་ལོང་བར་སྲང་ ༧ དངུལ་སྲང་ཁག བྷ་ར་ཧ་ཏི་ཨུག བབས་སྲང་གང་ཞོ་ལྔ་སྟར་བྱེད་དོ་བཞི་ཆ་ཕྱེད་གཉིས་དངུལ་ཆ་གཅིག སྙག་དངུལ་ཞོ་གསུམ་སྐུར་བརྒྱུད་ཕྱེད་ཉི་ཤུ་ཐམ་པའི་ཆ་བཞི་ཆ་གཅིག་ཁྱོན་དངུལ་སྲང་བདུན་དང་ཞོ་དགུ་སྐར་བདུན་གསུམ་ཆ་གཅིག་དང་ཞོ་་་དྲུག་ཆ། ཨང་བཅུ་པར ཁ་བཏགས། སྨན་རྩེ་ཁ་བརྒྱུད་འབྲེལ། རྒྱ་སྒྲིལ་ཡུག་དངུལ་ སྲ ང་ ༔ དངུལ་གསུམ། ཡ་འཇུ་ཁ་ཡ། ལྷོ་རས་ཡུག བབས་སྲང་གང་སྐར་བཞི། སྙག་སྲང་། དངུལ་ བབས་སྟུག་མ་ཐེ་བའི་དངུལ་སྲང་དངུལ་ཞོ་དོ་སྐར་དྲུག ཁྱོན་དངུལ་སྲང་ལྔ་དང་ཞོ་བཞི་སྐོར་དྲུག་ཨང་བཅུ་གཅིག་པར། ཁ་བཏགས། སྨན་རྩེ་ཁ་བཅུ་འབྲེལ། དངུལ་ དངུལ་སྒྲིལ་ལུག་གསུམ། ཨ་འཇུ་ཁ་ཨ། ལྷོ་རས་ཡུག བབས་དངུལ•9དངུལ་སྲུང་ 1 དངུལ བབས་སྡུག་མ་ཐེ་བའི་དངུལ་སྲང་སྙག་དངུལ་ཞོ་དོ། ཁྱོན་སྲུང་བཞི་དང་ཞོ་དོ།་ཨད་བཅུ་གཉིས་པར། ཁ་བཏགས། སྨན་རྩེ་ཁ་ལྔ་འབྲེལ། དངུལ་སྲང་མཆ་རྒྱུ་སྒྲིལ་ཡུག ཨ་འཇུ་བར་ཁག ལྷོ་རས་ཡུག བབས་དངུལ་ 9 བ་དངུལ་སྲང་1སྲང་ བ བས་སྟག་མ་ཐེ་བའི་་ཁྱོན་སྲུང་སྙུག་དངུལ་ཞོ་གང་སྐོར་ཕྱེད་དགུ་བཞི་ཆ་གཅིག་དངུལ་སྲང་ ༧ གསུམ་ཞོ་དགུ་སྐར་ཕྱེད་བཞི་བཞི་ཆ་གཅིག་ཨང་བཅུ་གསུམ་པར། ཁོ་བཏགས། སྨན་ཙེ། ལ་དུ་ཡུག་དངུལ་སྲང་དངུལ་སྲང་གསུམ། སྒྲིལ་ཡུག བབས་དངུལ་ཞོ་བདུན། སྙག་དངུལ་ཞོ་གང་སྐུར་དངུལ་ཕྱེད་བརྒྱུད། ཁྱོ ན་སྲང་ཞོ་དགུ་སྐར་ཕྱེད་བརྒྱུད་ཐོབ།

སྟོང་སྲང་ཞོ་འབེབ་སྐོར།

དེང་སྐབས་གཤེར་ཁང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་མཚོན་ ༧ རྒྱལ་ཁབ་ཁྲི མས་ས་ཚང་མའི་ཉམས་བཞེས་མཛད་མུས་ཀྱི་ལུགས་ལ། ཞིབ་རྩིས་མ་དགོས་པར་ཡང་སྙིང་སྟོང་སྲང་དང་ཁྱད་མེད་ཁ་གྲངས་ཇི་ཡོད་ལ་དངུལ་ཊམ་སྲང་ལྡབ་རྩིས་དང་། སྟོང་སྲུང་ཉི་ཤུ་རེའི་སར་སྙིང་གནོན་སྲུང་ཆེན་ལ་ཉེས་པའི་གསེར་སྲང་ཁྱད་མེད་ཀྱི་དངུལ་འབབ་བཅས་སྒྲུབ་སྤྲོད་གླེང་མེད་ལམ་བྱང་མཛད་ཀྱི་འཇུག་པ་ལྟར་བྱས་འཐུས་ལ་དཔེར་ན་སྟོང་སུང་སུམ་ཅུ་ཡིན་བར་ཆ་བཞག་ཚེ་གྲ་ཕུད་བཅུ་ཟུར་བཅག སྨར་ཁྲག་ཟོང་གསུམ། དགེ་ནས་དགེ་མར་བསྣན། ལག་ཡོད་དངུལ་ཐོག་ཏུ་ཕབ་པས། དངུལ་ཊམ་སྲང་དྲུག་ཅུ་འདས་པོ འི་ཤུལ་མིར་སྤྲོད་དགོས་པ་དང་། སྟོང་སྲུང་རྗེས་འབྲེལ་སྙིང་གནོ ན་སྲུང་ཆེན་ 3 རེར་སླབ་ཆེན་རེར་དངུལ་སྲང་ རེ་ རྩིས་དངུལ་ཊམ་སྲང་ 1 གཞུང་འབུལ་ཞུ་དགོས་བཅས་ གཤིན་པོའི་མི་རྡོས་རབ་འབྲིང་གི་རྗེས་འབྲེལ་སྟོང་སྲང་མང་ཉུང་ཇི་ཐོབ་ལ་རིཊ་འདྲེ་( བསྒྲེ་)གོང་བཞིན་ཤེས་དགོས་ཤིང་། མནའ་བོའི་བཞེད་གསོལ་ཚང་མ་གཤེར་ཁང་དེབ་གསལ་ལྟར་སྟོང་སྲང་ཞོ་འབེབ་བྱེད་པ་བྱུང་ན་ལམ་ཙ མ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་སྲང་གྲངས་ཇི་ཡོད་ལ་སྟོང་སྲང་རེར་འབྲུ་ཁལ་དྲུག་རེ་རྩིས་པ་འབོར་སྤུངས། དེ་ཐོག་ནས་གྲྭ་ཕུད་ཅེས་བཅུ་ཟུར་བཅག་འཕྲོས་ཆ་གསུམ་བགོས་ཏེ་སྨར་ གསུམ་ཆ་གཅིག་ལ་ངོ་ཐོག་གམ།

དངུལ་དུ་ཕབ་ན་འབྲུ་ཁལ་རེར་དངུལ་སྲང༌ 9 རེ། ཁག་གསུམ་ཆ་གཅིག་ལ་ཁྲག་ཆགས་ར ས་ཆ་སོགས་མཚོན་ཆས་འཕེར་ངེས་ཞེས་གསལ་བ་དངུལ་དུ་ཕབ་ན་འབྲུ་ཁལ་རེར་རེ ཟོང་གསུམ་ཆ་གཅིག་ལ་དངོས་པོར་གཏོགས་ཕྱིན་རྗེ་གང་རིཊ་ལ་ཡུལ་གོང་རྩིས་པ་སྤྲོད་ རྩིས་གསལ་བ་དངུལ་དུ་བསྒྱུར་ན་འབྲུ་ཁལ་རེར་རེ་བཅས་བརྩིས་པའི་སྟེང་དུ་སྟོང་སང་རེར་དགེ་ནས་ཁ ལ་རེ་ཐོབ་པར་དངུལ་བུས་ཚེ་གཉིས་སྲང་དགེ་ནས་ཁལ་ 10 རེ འི་སར་དགེ་མར་ཁ ལ་རེ་ཐོབ་པར་དངུལ་དུ་ཕབ་ན་ཁལ་སྲང་བཅས• རྩིས་པ་བསྣན་ཏེ ་ག ཤིན་པོའི་བདག་པོར་སྤྲོད་དགོས་དང་། སྟོང་སྲུང༌ 20 རེར་སྙིང་གནོ ན་སྲང་ཆེན་རེ་རྩིས་པའི་སྲང་ཆེན་ལ་ཞོ་ཐག་བདུན་ཞོ་ཞེས་འབྲུར་ཕབ་འབྲུ་ཁལ་ ༔ སྨར་ཁོངས་གཞུང་འབུལ་ཞུ་དགོས་ལ། དཔེར་ན་སྟོང་སྲང་ 4༠ ཞོ་འབེབ་བྱས་པར། གྲ་ཕུད་བཅུ་ཟུར་བཅག་སྨར་ལ་འབྲུ་ཁལ་( ཁལ་རེར་དངུལ་སྲང་ 9རེ་རྩིས་ སྲང་? )27 ངོ་ཐོག་དང་། ཁྲག་འབྲུ་ཁལ་ 73 ( ཁལ་རེར་དངུལ་ བྱཱ རེ་བརྩི་སྲང༌ 13)ལ་ཁྲག་ཆགས་རས་ཆ་ལྕགས་ཆ་སོགས་མཚོན་ཆས་འཕེར་ངེས་བློང་ཁལ་ 72 ( ཁལ་རེར་དངུལ་ རི་རྩིས་སྲང་?) ལ་དངོས་པོར་གཏོགས་ཕྱིན་སྣེ་གང་རི གས་ལ་ཡུལ་གོང་རྩིས་སྤྲོད་པ། སྟོང་སྲུང་རེ ར ་དགེ་ནས་ཁལ་རེ་ རྩིས་ཁལ་( ཁལ་་རེར་དངུལ་སྲང་རེ་རྩིས་སྲུང་དགེ་ནས་ཁལ་བཅུ་རེའི་སར་དགེ་མར་ཁལ་རེ་་་་རྩིས་མར་འདེགས་ཁལ་ 4 ( ཁལ་སྲུང་རྩིས་དངུལ་སྲང་)སྙིང་ག ནོ ན་སྲ་་་་་་ཆེན་དོ་ལ་ཞོ་ཐག་བདུན་ཞོ་བྱས་པས། འབྲུ་ཁལ་ 98 སྨར་ཁུངས་གོང་གས་པ་སྙིང་གནོན་མ་ཐེ་བའི་དགེ་སྟོང་རྩི་ཐང་མཆན་གསལ་བསྡོམས་དངུལ་སྲང་ 8 ཐོབ་པ་རྗེས་མིར་སྤྲོད་དགོས•ཤིང་། སྙིང་གནོན་གཞུང་འབུལ་དགོས་པ་བཅས་སྟོང་སྲང་གྲངས་འབོར་གཞན་ལའང་འདི་བཞིན་རིགས་འདྲེ་( བསྒྲེ་) ཤེས་དགོས་པ་བཅས་གཤེར་ཁང་ཕྱུག་དེབ་ཁུངས་མ་ནས་བཏུས་པའོ།